اقدام استراتژیک ایران برای آغاز صادرات نفت از دریای عمان

 راه اندازی پایانه جدید صادرات نفت خام از بندر جاسک در ایران به این کشور اجازه می‌دهد که برای اولین بار نفت خود را از دریای عمان و بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز انتقال دهد.

تحلیلگران بر این باورند که این اقدام استراتژیک به ایران، به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت خام این امکان را می دهد که یک گذرگاه جهانی را دور بزند و در صورت لغو تحریم ها ی آمریکا فروش نفت خود را افزایش دهد.

همچنین تحلیلگران معتقدند که اگرچه این اقدام ممکن است قادر به مهار نوسانات قیمت در بازار نفت نباشد اما در صورت لغو تحریم های آمریکا به افزایش صادرات نفت ایران کمک خواهد کرد که سرنوشت آن نیز در حال حاضر به مذاکرات میان ایران و طرف های توافق هسته ای ٢٠١٥ در وین بستگی دارد.

یک کارشناس موسسه تحقیقاتی -تجاری "ریستاد انرژی" در این باره به خبرگزاری فرانسه گفت: اگر ایران بتواند از بندر جاسک نفت صادر کند تعداد تانکرهایی که روزانه از مهم ترین گذرگاه نفتی دنیا، یعنی تنگه هرمز عبور می کنند، کاهش خواهد یافت. راه اندازی این پایانه جدید همچنین ممکن است حق بیمه قیمت های نفت خام را کاهش دهد.

وی افزود: ایران اکنون این توانایی استراتژیک را دارد که صادرات بخشی از نفت خود به بازارهای جهانی را در صورت به وجود آمدن یک شرایط خاص ادامه دهد اما این به خودی خود، اختلال موجود در بازار جهانی نفت را تعدیل نخواهد کرد چراکه سایر کشورهای صادر کننده نفت در حوزه خلیج (فارس) صادرات خود را از طریق پایانه های واقع در تنگه هرمز انجام می دهند.

استفان برِناک یک کارشناس موسسه پی.وی.ام آسوشیت معتقد است که راه اندازی یک پایانه جدید صادرات نفت از ایران نشان دهنده این است که صنعت نفت تهران احتمالا شاهد پایان تحریم ها خواهد بود.

وی همچنین خاطر نشان کرد: این اتفاق اکنون می تواند این پیام را به جهان منتقل کند که ایران آماده بازگشت سریع به بازارهای جهانی و افزایش فروش نفت خود پس از رفع تحریم های اقتصادی است.

به نوشته نشربه عرب ویکلی، برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که این اقدام حاکی از قصد ایران برای کالیبره کردن مجدد روابطش با کشورهای غربی و همسایگان عرب در حاشیه خلیج فارس و همچنین آماده شدن برای صادرات نفت بیشتر پس از رفع تحریم های آمریکا علیه ایران است.

این تحلیلگران می گویند که صادرات نفت از دریای عمان و هدف ایران از این اقدام جدید، کاهش تنش با غرب بر سر تنگه هرمز است، گذرگاهی استراتژیک که تهران در گذشته تهدید به بستن آن کرده است.

به گفته این کارشناسان، ایجاد یک پایانه جدید برای صادرات نفت خام می تواند یک بیمه نامه در برابر محاسبات خود ایران در شرایطی باشد که تصمیم به بستن این آبراه استراتژیک (تنگه هرمز) کند.

عرب ویکلی در ادامه نوشت که راه اندازی پایانه جدید همچنین به تانکرها کمک می کند تا برای رسیدن به آب های آزاد مسیر کوتاه‌تری را طی کنند و حتی چند روز زودتر به مقصد خود برسند.

در عین حال، سالم بن عسگر الیامی تحلیلگر امور بین الملل و مشاور سابق وزارت امورخارجه عربستان در این باره به عرب ویکلی گفت: پایانه جدید ایران در بندر جاسک موجب کاهش تنش هایی که بر صنعت نفت و صادرات آن از کشورهای خلیج (فارس) تاثیر می گذارد، نخواهد شد زیرا عنصر جدیدی را به کنترل آبراهه هایی اضافه می کند که این کالای حیاتی از آنها عبور می کنند.

فرآیند رسمی بارگیری و صادرات نخستین محموله نفت خام از پایانه جاسک روز  پنجشنبه، ۳۱ تیرماه با فرمان رئیس‌جمهوری آغاز و هدف دیرینه متنوع‌سازی مبادی صادرات نفت کشور محقق شد.

اجرای طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک با حدود ۲ میلیارد دلار اعتبار مصوب با هدف ایجاد ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام و ذخیره‌سازی و صادرات آن از طریق پایانه جدید جاسک، تضمین استمرار صادرات نفت، تمرکززدایی از پایانه‌های صادراتی و متنوع‌سازی آن و توسعه پایدار و اشتغال‌زایی در سواحل مکران اجرا می‌شود که تاکنون ظرفیت ۳۰۰ هزار بشکه نفت (در روز) ایجاد شده است و این ظرفیت به‌تدریج و در آینده‌ای نزدیک به روزانه یک میلیون بشکه می‌رسد.

بنابر این گزارش، مبدأ خط لوله، منطقه گوره در شهرستان گناوه در استان بوشهر است که پس از عبور از استان‌های بوشهر، فارس و هرمزگان، در ۶۰ کیلومتری غرب شهر جاسک به پایانه و تأسیسات دریایی تازه تأسیس‌شده متصل می‌شود.