حجت الاسلام سیدعیسی حسینی مزاری در خصوص تحولات افغانستان اظهار داشت: طبعا سرمنشأ تحولات دو دهه اخیر در افغانستان از ابتدا تاکنون آمریکا یی ها بودند و بحرانی که فعلا در افغانستان ایجاد شده توسط آمریکایی ها سازماندهی شده است.
وی تصریح کرد: آمریکایی ها در طول ۲۰ سالی که در افغانستان حضور داشتند تلاش کردند تا تسلط کامل بر سرزمین افغانستان داشته و حضورشان را تثبیت کنند و اهداف منطقه ای خود را تحقق بخشند. در واقع آن ها وارد افغانستان شده و علیه افغانستان تهاجم کردند نه فقط به خاطر خود افغانستان بلکه هدف آمریکایی ها اشراف بر کشورهای منطقه ای از جمله چین، روسیه، ایران و هند بوده است.
این کارشناس مسائل افغانستان تصریح کرد: آمریکایی ها به این نتیجه رسیده بودند که به زودی اقتصاد غرب به شرق منتقل می شود و برای تضعیف محور این اقتصاد می خواستند در جایی حضور داشته باشند که اشراف بر کشورهای منطقه داشته باشند و لذا افغانستان را در نظر گرفتند.
حسینی مزاری افزود: اگرچه آمریکایی ها به بخشی از اهداف خودشان رسیدند اما به طور کامل نه، لذا با در پیش گرفتن تعامل با طالبان و خروج از افغانستان میدان را خالی گذاشتند تا جنگ داخلی در افغانستان شروع شود و از هر طرفی هم که افراد کشته شوند به نفع آمریکا است زیرا طرف های درگیر تضعیف شده و زیرساخت های افغانستان تخریب می شود.
رئیس خبرگزاری آوا همچنین بیان کرد: وضعیت موجود می تواند دو نتیجه و خروجی داشته باشد که در هر دو صورت آمریکایی ها در قضیه دخالت دارند؛ یکی اینکه طالبان پیشرویهایشان را تا مرز شهرهای بزرگ ادامه می دهند و وارد این شهرها نشده و صرفا محاصره می کنند آنگاه نیروهای آمریکایی در افغانستان سر رسیده و طرح صلحی که رسانه ای کرده بودند مجددا احیا می کنند. این طرح توسط زلمای خلیل زاد نماینده آمریکا در امور افغانستان مطرح شده بود با واکنش جدی محافل افغستان روبرو شد که از آن دست کشیدند اما با وجود این بحران زمینه طرح مجدد این مسئله فراهم می شود و حکومت موقتی انتقالی توسط طالبان در افغانستان بوجود می آید.
این کارشناس مسائل افغانستان خاطر نشان کرد: نتیجه دیگر این است که اقدام به سقوط و تصرف شهرها از جمله کابل می کنند که حکومتی در افغانستان روی کار آید و در پی آن آمریکایی ها بار دیگر با طالبان در تعامل هستند و گرچه بخشی از نیروهایشان را از افغانستان خارج کردند اما هزاران نیرو با عنوان مستشار نظامی-آموزشی و یا سیاسی آموزشی وارد افغانستان شدند و جنگ افغانستان را از منظر سیاسی-نظامی به سیاسی-امنیتی تبدیل کرده و در منطقه حضور خواهند داشت.
وی ادامه داد: اگرچه آمریکایی ها به دنبال رسیدن به اهدافشان هستند اما مطمئنا دیر یا زود از کرده خود پشیمان شده و با شکست مواجه خواهند شد.
این کارشناس مسائل افغانستان در ارزیابی خود از گفت وگوهای بین الافغانی نیز گفت: این موضوع از طرف آمریکایی ها نیز مطرح شده بود اما واقعیت این است که در راستای این گفت وگوها کشوری که از سابقه درست و نفوذ قابل توجه در افغانستان برخوردار باشد وجود نداشته که موضوع را دنبال کند نه قطر، ترکیه، آمریکا و یا پاکستان که یک طرف مسئله است و در این مدت جای جمهوری اسلامی ایران در تحولات افغانستان و بحث صلح کاملا خالی بود.
حسینی مزاری تصریح کرد: گرچه طی این سال ها آمریکایی ها سعی کردند ایران را از تحولات افغانستان دور نگه دارند اما ایران از موقعیت و بستر خوبی در افغانستان برخوردار بوده و در بحث کنونی و گفت وگوهایی که اخیرا از تهران آغاز شده ما خوشحال هستیم که میزبان جمهوری اسلامی ایران بوده زیرا ایران ۴۰ سال در کنار مردم افغانستان بوده، از جهاد تا مقاومت و اگر در طی ۲۰ سال اخیر فضایی ایجاد شد که طالبان سقوط کرد مرهون زحمات ایران در کنار مقاومت کنندگان افغانستان بوده است.
این کارشناس مسائل افغانستان خاطر نشان کرد: اگر ایران نقش خودش را در برقراری صلح ایفا می کرد زودتر به نتیجه می رسیدیم و اکنون که گفت وگوها در تهران شروع شده امیدواریم ادامه یابد و ایران جدی تر وارد عرصه شود و به عنوان میزبان و میانجی به دولت و ملت افغانستان کمک کند. این گفت وگوها مثبت است و اگر به نتیجه برسد زودتر در افغانستان صلح و ثبات برقرار خواهد شد.