محمدرضا اسکندری ، وزیر پیشین جهاد کشاورزی طی بیانیه ای از آیت الله رئیسی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری حمایت کرد.
متن این بیانیه به این شرح است:
بسم رب الشهداء و الصدیقین
سلام خدا و اولیای خدا بر سردار حاج قاسم سلیمانی و تمام شهدای عظیمالشأن انقلاب که خونهای پاکشان در راه استقلال و عزت نظام شکوهمند انقلاب اسلامی ایران بر زمین جاری شد. مهمترین آرمانی که بنای این نظام مقدس مردمی از همان روزهای نخستین پیروزی انقلاب اسلامی بر آن استوار شد، تفکر استقلال طلبی و بیگانهستیزی حضرت امام راحل بود. ایشان در طلیعه پیروزی انقلاب و در اواخر دیماه 1357 ، بیانیهای 9 مادهای را خطاب به ملت ایران منتشر کردند که در این پیام و در سه بند، موضوع تقویت اقتصاد با تکیه بر ظرفیت کشاورزی را موردتوجه قرار دادهاند. کشاورزان، عشایر و روستائیان در دیدگاه امام راحل جایگاه مهمی داشتند و بارها آنها را در مناسبتهای مختلف «نجاتدهنده مملکت» نامیدهاند. پس از ایشان نیز مقام معظم رهبری حضرت امام خامنهای (مدظلهالعالی) به عنوان جانشین صالح امام عظیمالشأن، این اندیشه دشمنشکن را به ارث بردند. بهطوریکه کشاورزی را «محور توسعه» نامیدند و طی 32 سال اخیر تقریباً هر سال در بیانات مختلفشان تحقق خودکفایی غذایی را از مسئولین این حوزه مطالبه فرمودهاند.
رئیس جمهور در نظام جمهوری اسلامی ایران دارای بیشترین و بالاترین اختیارات بوده و در خط مقدم خدمت به مردم میباشد و اگر این موقعیت به درستی مدیریت نشود، موجب تضعیف نظام و انقلاب در میان آحاد جامعه خواهد شد. امروز و در آستانه سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری این فرصت به ما داده شده تا سرنوشتمان را به دست خودمان رقم بزنیم و با سپردن سکان اجرایی کشور به دست اهلش، میتوان دردهای چندین ساله تولیدکنندگان که نتیجه خودتحریمیهای دولت مستقر بوده را التیام بخشید.
بخش کشاورزی در اقتصاد ما هم از حیث تعداد بهرهبردار که در حال حاضر با تمام کاستیها، حدود 14.7 میلیون نفر در کل زنجیره آن مشغول به فعالیت هستند[1] (به طوریکه 4 میلیون نفر به طور مستقیم در بخش زراعت، باغبانی و دامپروری اشتغال دارند)، و هم از نظر امنیت ملی و تأثیرگذاری بر سایر بخشهای اقتصاد حائز اهمیت است. با نگاهی به وضعیت کشاورزی در سالهای گذشته درمییابیم که علیرغم موفقیتهای کشاورزان و تولیدکنندگان، اما ظرفیتهای فوقالعاده این بخش همچنان پنهان مانده و مجاهدتهای ارزشمند این قشر زحمتکش به عنوان سربازان خط مقدم جنگ اقتصادی در عرصه تحقق امنیت غذایی آنگونه که باید، ارج نهاده نشده است. همانگونه که رهبر فرزانه و حکیم انقلاب در سخنرانی 6 خردادماه 1400 و خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی فرمودند، از جمله مسائل اصلی کشور که دولت منتخب مردم باید بدانها اهتمام داشته باشد، «مسئلهی بیکاری جوانها»، «معیشت طبقات ضعیف جامعه»، « مافیای وارداتی که کمر تولید داخلی را میشکند»، و ... هست. ایشان در ادامه همین بیاناتشان به ناتوانی دولت در بازار رسانی محصولات کشاورزی و از بین رفتن حاصل زحمات کشاورزان اشاره فرموده و از غیر عادلانه بودن تقسیم سود در زنجیره تولید این محصولات (به نفع دلالان و به ضرر کشاورزان) انتقاد میکنند.
امروز حکمرانی کشاورزی ما از بیبرنامگی و اِعمال نفوذ مدیران نالایق رنج میبرد. مدیرانی که حاصل عملکرد آنان: ناممکن کردن فرآیند کسب مجوزهای تولیدی، فرار سرمایه از این بخش، بهره وری پایین و هدر رفت منابع تولیدی، ماندن محصول روی دست کشاورز، قیمتگذاری پائین نرخ خرید تضمینی کالاهای اساسی مثل گندم، تأخیر در پرداخت مطالبات کشاورزان، فراموشی مزیتهای نسبی تولید کشور، بسته شدن راه صادرات و فرصت سوزی در بهرهبرداری از بازار کشاورزی چند صد میلیون نفری کشورهای همسایه، عدم انتقال دانش به سر مزرعه، بروز انحصار در صدور مجوزها، عدم شکوفایی کامل سرمایههای ژنتیکی بومی برای ارتقای توان تولیدی کشاورزی، تنظیم بازار با اهرم واردات به جای تکیه بر تولید داخل و.... شده است. با این همه، ما اعتقاد داریم هیچ بنبستی برای رسیدن بخش کشاورزی کشور به غایت متعالیِ خود و خودکفایی غذایی وجود ندارد و با یک برنامهریزی صحیح و بهرهگیری از توان مدیران جوان، انقلابی، و جهادی میتوان ضمن بر طرف کردن مشکل بیکاری در بخش عمدهای از جامعه، هم سطح درآمد کشاورزان را بالا برد و عدالت اجتماعی را در جوامع روستایی به ارمغان آورد و هم با افزایش تولید داخلی کالاهای اساسی، از خروج سالانه 15 میلیارد دلار سرمایه کشور جلوگیری نموده و آن را صرف افزایش قدرت خرید اقشار ضعیف جامعه کرد.
امروز کشور ما ظرفیتهای پنهان متعددی در بخش کشاورزی دارد که در نتیجه عدم برنامهریزی صحیح، سالها بلااستفاده مانده است. این ظرفیتها را میتوان در چهار حوزه بررسی کرد:
آب) بارندگی متوسط سالانه کشور 412 میلیارد متر مکعب (معادل سرانه بیش از 1700 مترمکعب آب تجدید پذیر سالانه) است[2]، ولی متأسفانه در نتیجه سوء مدیریت وزارت نیرو در ذخیرهسازی سطحی آب و عدم اهتمام وزارت جهاد کشاورزی برای اجرای طرحهای آبخیزداری، تنها 6 درصد از این آب ورودی به کشور، آب مؤثری است که برای تولید استفاده میشود[3]. بنابراین میتوان گفت که ما مشکل کمبود آب نداریم، بلکه مشکل مدیریت آب داریم.
خاک) مساحت کل کشور 1.647.000 کیلومتر مربع بوده و اراضی قابلکشت ایران حدود 50 میلیون هکتار برآورد شده که از این میزان تنها حدود 17-16 میلیون هکتار تحت کشت و آیش است[4] و بیش از 30 میلیون هکتار اراضی کشاورزی دیگر بلااستفاده رها شده و تاکنون هیچ برنامهای برای تولید در این عرصهها تدوین نشده است! لازم به ذکر است که با ظهور روشهای علمی خاکورزی یا اصلاح خاک و یا زراعت در خارج از بستر خاک، این نهاده دیگر مثل گذشته عاملی برای محدودیت کشاورزی محسوب نمیشود. به طور مثال امروز با فعال کردن بیش از 3000 کیلومتر نوار ساحلی میتوان بدون اشغال زمین به تولید گیاهان علوفهای در سطح آب و یا پرورش ماهی در قفس مبادرت کرد. حتی در خاکهای شور هم بدون انجام عملیات اصلاح خاک، میتوان گیاهان شور پسند را کشت کرد.
نهاده ژنتیکی) ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقۀ هلال حاصلخیز، از غنیترین مراکز تنوع ذخایر توارثی گیاهی و جانوری جهان محسوب میشود. برای مثال در حدود 10 هزار گونۀ گیاهی در آن وجود دارد که این تنوع گیاهان زراعی برابر با تنوع کل قارۀ اروپا تخمین زده میشود که آزادسازی پتانسیل آنها موجب تحول بزرگی در تولیدات گیاهی کشور اعم از غذا، کشاورزی، دارویی، شیمیایی و صنعتی خواهد شد، اما متاسفانه امروز این پتانسیل بلااستفاده است و برای نمونه ، بیش از 95 درصد بذر محصولاتی نظیر سبزیجات و صیفیجات ما وارداتی است.
اقلیم و جغرافیا) ازلحاظ تنوع اقلیمی نیز ایران میزبان 11 اقلیم از 13 اقلیم کشاورزی جهان است و بر مبنای پهنهبندی اگروکلیمای یونسکو 28 پهنه اقلیمی در ایران قابلتشخیص است و پتانسیل بالقوه باارزشی است که با مدیریت صحیح میتواند منجر به ارتقای ظرفیتهای تولید در کشور شود. ما در بخشی از کره زمین هستیم که قابلیت بینظیری برای تجارت داریم. با وجود اینکه یکپنجم از محصولات صادراتی دارای مزیّت نسبی ایران را محصولات کشاورزی تشکیل میدهند و طبق آمار سازمان خواروبار جهانی (FAO)، ایران دارای رتبه 10 تولید انواع محصولات کشاورزی در سطح جهان میباشد، اما جایگاه آن در صادرات محصولات این بخش بالای 40 است! امروز بسیاری از شرکای راهبردی ایران به دلیل شرایط طبیعی که دارند، نیازمند واردات محصولات کشاورزی و غذایی هستند.کل جمعیت آسیا هماکنون برابر با 4میلیارد و 478میلیون و 315هزار نفر است که در سال 2050 افزایش جمعیتی معادل 788میلیون و 534هزارنفری خواهد داشت، بنابراین ایران با بازار مصرفی بزرگی در منطقه مواجه است که اگر بتواند صادراتمحور عمل کند، میتواند با تأمین نیازهای این کشورها، حجم بزرگی از بازار محصولات کشاورزی منطقه را در اختیار خود بگیرد.
همه این ظرفیتهایی که گوشهای از آنها اشاره شد، با روی کار آمدن دولتی که به توان داخلی و شعار « ما میتوانیم » ایمان دارد میتواند به منبعی برای تولید ثروت تبدیل شده و کشور را برای همیشه از تهدیدات خارجی و فشار بر معیشت مردم ایمن سازد. متأسفانه طی سالیان متمادی در نتیجه اعمال نفوذ جریانی منفعل و غیر انقلابی با تفکر ما نمیتوانیم در دستگاه اثرگذار وزارت جهاد کشاورزی، اقداماتی جدی برای حل مسائل کشاورزان و دامداران انجام نشد، که حاصل آن تعطیلی واحدهای تولیدی، کاهش درآمد کشاورزان و کاهش رفاه در روستاها شده است.
با این همه، فرصت تحول و حرکت به سمت حل مشکلات اصلی مردم در انتخابات پیش رو مهیاست و امید است که با بصیرت ملت شهیدپرور ایران فردی انتخاب شود که با رقم زدن به گشایشهای اقتصادی بار سنگینی که امروز بر دوش مردم است را سبک کند. این مهم زمانی محقق خواهد شد که دولتی کاملاً برگرفته از آرمانهای ارزشمند انقلاب و دردآشنا با مردم شکل بگیرد و لازمه این امر نیز حضور هوشمندانه و پرشور ملت ایران در پای صندوقهای رأی و انتخاب گزینه اصلح میباشد. ملت ایران باید آگاه باشند همانطور که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند: «کسانی که مردم را از رفتن پای صندوق رأی منع و القاء بیفایده بودن انتخابات را میکنند، دروغ میگویند که دلسوز مردم هستند»، نباید کوچکترین اهمیتی برای صاحبان این تفکرات «دشمن شادکن» قائل باشند و بدانند که چشم دشمنان دیرین این مرز و بوم به انتخابات پیشرو خیره هست.
حال با شناخت ضرورتهای کشور در عرصههای مختلف اقتصادی و با توجه به بررسیهای فراوان و شناخت سوابق نامزدهای فعلی ریاست جمهوری و بررسی برنامههای آنان، بنده به عنوان فردی که سالها توفیق خدمتگزاری به اقشار مختلف کشاورزان، روستائیان و عشایر را داشته و دارم و پس از 4 دهه فعالیت تولیدی در عرصه کشاورزی و امنیت غذایی با مشکلات و آلام این قشر زحمتکش و گلوگاههای توسعه این عرصه اقتصادی آشنا شدهام، «آیت الله سید ابراهیم رئیسی» را به عنوان کاندیدای اصلح که میتواند مشکلات عدیده بخش کشاورزی را با اعتماد به جوانان انقلابی کشور حل کند، معرفی میکنم. عملکرد دو سال اخیر ایشان در مقام ریاست قوه قضائیه کشور که منجر به احیای بیش از 2000 واحد تولیدی تعطیلشده و یا در معرض تعطیلی شد، نشان میدهد که بیشترین تعصب و اهتمام را به امر تولید در کشور دارند. بنابراین در راستای ادای تکلیف الهی، ضمن اعلام تواضع کامل در برابر مجاهدتها و زحمات بیدریغ اقشار عزیز کشاورزان، عشایر و روستائیان که سالهاست بیمنت بار تأمین امنیت غذایی کشور را بر دوش میکشند، با تقریر این بیانیه حمایت قاطع خود را از آیت الله سید ابراهیم رئیسی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری اعلام میکنم و از آحاد مردم انقلابی و دلسوز به سرنوشت کشور (به ویژه کشاورزان و تولید کنندگان عزیز) دعوت میکنم با حضور در پای صندوقهای رأی در 28 خردادماه، موجبات تقویت اعتماد به انقلاب اسلامی را فراهم سازند. انشاءالله با روی کار آمدن این دولت مردمی، ایرانی قوی با اتکای به جوانان مؤمن انقلابی ساخته شده و انتظار ملتهای مسلمان و آزاده جهان یک گام به ظهور منجی بزرگ عالم بشریت (عج) نزدیکتر شود.
والسلام علی عبادالله الصالحین
محمدرضا اسکندری
وزیر پیشین جهاد کشاورزی در دولت نهم
9 خرداد ماه 1400