سیامک رهپیک قائم مقام دبیر شورای نگهبان در برنامه گفتگوی ویژه خبری که با موضوع بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد، طی سخنانی با اشاره به جزئیاتی از روند بررسی ها اظهار داشت: اگر در شورای نگهبان مطرح می شد که یکی از اعضای محترم درخواستی دارد که به یک دلیلی حتی پس از رای گیری نسبت به یک پرونده لازم است که پرونده مجددا بررسی و حتی رای گیری مجدد شود، این کار انجام شده است.
وی افزود: در همین دوره حدود 10 پرونده را دو بار مورد بررسی قرار داده و دو بار درباره آن رای گیری صورت گرفت و یک پرونده بود که سه بار مورد بررسی و رای گیری قرار گرفت. بنابراین در حدود شرایط و امکانات که کار فوق العاده ای نسبت به شرایط معمولی صورت می گیرد، این بررسی ها به دقت انجام می شود.
ره پیک با بیان اینکه تمام 40 پرونده داوطلبان در صحن شورای نگهبان مطرح شده است، خاطرنشان کرد: درباره یکی از نامزدها، حدود 4 ساعت در شورای نگهبان بحث کردیم
قائم مقام دبیر شورای نگهبان با تاکید بر اینکه صرف اینکه داوطلبی بستگان درجه یک او در خارج از کشور اقامت داشته باشند، نمیتواند دلیل عدم احراز باشد، گفت: دستگاهها مکلف به پاسخ به استعلامات شورای نگهبان هستند؛ در بررسیها به یک گزارش استناد نمیشود بلکه ما به چند گزارش استناد میکنیم.
وی با بیان اینکه معیار تصمیم گیری در بررسی صلاحیت ها همانند سایر تصمیماتی که در شورای نگهبان گرفته می شود، اکثریت و رای اکثریت مطلق است، گفت: ما در تعیین آن 40 نفری که شرایط اولیه را دارا بودهاند نقش و دخالتی نداشتیم؛ در مرحله بعد هم، یعنی فرآیند بررسی صلاحیت چیزی به نام گرایش سیاسی نداریم بلکه ضوابط و قوانین مدنظر قرار میگیرد.
ره پیک با بیان اینکه ممکن است در مواردی، کسی که با این شرایط تطبیق میشود و احراز میشود، از سبد یک طیف و یا طیف دیگر باشد، گفت: اگر کسی 7 رای در صحن شورای نگهبان بیاورد، تاییدصلاحیت میشود و اگر 6 رای بیاورد، صلاحیتش احراز نمیشود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان ادامه داد: عواملی که در مشارکت تاثیرگذار است، فقط تایید یا ردصلاحیت نیست بلکه عوامل متعددی دارد؛ عملکردها در حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... هم موثرند و طبق نظرسنجیهای متفاوت، سهم این عوامل در کاهش یا افزایش مشارکت خیلی بالاست.
ره پیک در پاسخ به این سوال که چطور ممکن است که صلاحیت فردی که پیش از این در انتخابات مجلس رد صلاحیت شده، در انتخابات ریاست جمهوری تایید شود؟ گفت: گاهی وقت ها در رسانه ها و فضای مجازی طوری طرح می شود که این اتفاقات یک اتفاق عادی است در حالی که این اتفاقات رویدادهای استثنایی هستند.
وی افزود: به طور مثال در انتخابات گذشته مجلس 16 هزار داوطلب داشتیم که بعضی این آنها سابقه داشتند. حالا آن کسانی که سابقه رد داشتند و بعدا جزو این 16 هزارتا تایید شدند ممکن است 20 نفر باشند یا برعکس آن. بنابراین یک مورد استثنایی است. این مسئله ممکن است در بررسی صلاحیت ها در ریاست جمهوری هم روی دهد. مسئله این جا است که فاصله بین این دو زمان ممکن است شرایطی را به وجود بیاورد که باعث رد یا تایید صلاحیت یک فرد شود. به این معنا که گاهی وقت ها اتفاق می افتد که فردی از لحاظ قضایی یک اتهامی متوجه او بوده است. در آن زمان نمی توان تصمیم گرفت که احراز صلاحیت وی ممکن است اما پس از گذشت زمان این فرد از اتهام وارده به شکل قطعی رفع ابهام و اتهام شده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان ادامه داد: یا اینکه ممکن است در فاصله بین دو انتخابات دادگاه بالاتری رای صادره علیه یک فرد را منقضی کرده یا بالعکس رای به محکومیت آن فرد داده باشد. بنابراین ممکن است اشکالاتی در پرونده افراد در یک دوره وجود داشته باشد که این اشکال در دوره بعدی رفع شده باشد و همین مسئله موجب تایید صلاحیت فرد مذکور شود. البته همانطور که عرض شد، این گونه اتفاقات نادر و استثنا است.