روزنامه واشنگتن تایمز با اشاره به اینکه نشانه‌های واضحی از فروپاشی تحریم‌ها وجود دارد، نوشت؛ چین اکنون آشکارا تحریم‌ها را به بازی گرفته و تهران نیز این جسارت را دارد تا خواسته بایدن برای اینکه نخست ایران به تعهدات توافق هسته‌ای بازگردد را نادیده بگیرد.
واشنگتن تایمز طی گزارشی نوشت، دولت بایدن ادعا می‌کند از کمپین فشار بر ایران حمایت می‌کند، اما نشانه‌های واضحی از فروپاشی تحریم‌ها وجود دارد، زیرا چین خرید نفت‌های تحریمی ایران را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهد.
سه برابر شدن خرید نفت ایران از سوی چین از زمان روی کار آمدن بایدن، به تهران یک راه نجات مالی و اهرم جدید برای دفع فشار بیرونی داده است و امید دولت بایدن برای احیای سریع توافق هسته‌ای 2015 را پیچیده کرده است.
ترامپ در دو سال پایانی ریاست جمهوری خود، تحریم‌ها علیه ایران و علیه کشورها و شرکت‌هایی که تلاش می‌کردند، با ایران تعامل کنند را شدت داد. به گفته برخی تحلیلگران، چین اکنون آشکارا این تحریم‌ها را به بازی گرفته است و تهران نیز این جسارت را دارد تا خواسته بایدن برای اینکه نخست ایران به تعهدات توافق هسته‌ای بازگردد را نادیده بگیرد.
جیمز فیلیپز، تحلیلگر غرب آسیای موسسه هریتیج گفت: «ممکن است دولت بایدن فکر کنند که چین به آنها برای ترغیب ایران به بازگشت به تعهداتش کمک می‌کند، اما به نظر نمی‌رسد است، این اتفاق بیفتد.»
«اشتباه بزرگی است که اجازه دهیم این تحریم ها تا حدی که چین آنها را تضعیف می‌کند، ضعیف شوند، زیرا ممکن است دولت اهرم مذاکره خود با ایران را بر باد دهد.»
* دو برابر شدن خرید نفت از ایران
بر اساس آمار اویل پرایس، خرید نفت و محموله‌های نفتی چین از ایران در ماه فوریه نسبت به متوسط سال 2020 برابر با 306 هزار بشکه در روز، دو برابر شده و به حدود 856 هزار بشکه در روز رسیده است.
شرکت کپلر نیز برآورد کرده است، چین به طور متوسط در ماه مارس از ایران 918 هزار بشکه در روز نفت خواهد خرید. که بنا بر اعلام وال استریت ژورنال، این رقم، بالاترین میزان از زمان اعمال تحریم ها علیه ایران در دولت ترامپ در دو سال گذشته است.
* اهداف راهبردی
فیلیپز ادامه داد: اگر به چین برای افزایش خرید نفت از ایران بدون عواقب اجازه داده شود، احتمالا دولت بایدن در (اجرای) اهداف راهبردی گسترده‌تر پکن نقش بازی می‌کند.
وی افزود: «چین نه تنها در خرید نفت ایران منفعت دارد بلکه انگیزه های ژئوپلتیکی در ممانعت از دستیابی آمریکا به محور استراتژیک مطلوبش در آسیا نیز دارد.»
برایان کاتولیس، عضو بخش امنیت ملی و غرب آسیا در مرکز آمریکن پراگرس می‌گوید: « اگر چین تلاش کند، این کار را انجام دهد، وابستگی‌اش به منابع انرژی عربستان سعودی و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز محدود و محدودتر خواهد شد.»
«چین این روزها بیش از هر زمان دیگری و بیشتر از آمریکا به نفت منطقه وابسته است.»
کشورها مدتهاست که تحریم های «ثانویه» آمریکا علیه نهادهایی که با ایران تجارت می کنند را تحمل کرده اند. تحریم‌های ترامپ پس از اینکه واشنگتن از توافق هسته ای با ایران خارج شد، به صورت یک جانبه اعمال شد این درحالی است که از تحریم های قبل از توافق به میزان گسترده‌ای در سراسر جهان حمایت می شد.
مقامات دولت بایدن می‌گویند، قصد دارند تا تحریم‌های موجود علیه بخش نفتی ایران را عملی کند، اما نشانه‌های کمی از وقوع این اتفاق وجود دارد، اما در عوض کاخ سفید بر ایجاد و افزایش نگرانی‌ها به صورت خصوصی با چینی ها تمرکز کرده تا آنها رفتار خود را تغییر دهند.
تحلیلگران آمریکایی از مدت‌ها پیش هشدار دادند، چین مرتباً تحریم‌های بین المللی علیه کره شمالی را زیر پا می‌گذارد، اما تمایل پکن برای سرپیچی از تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران، کمتر مورد توجه واشنگتن قرار گرفته است.
کشورها مدتهاست که تحریم های «ثانویه» آمریکا علیه نهادهایی که با ایران تجارت می‌کنند را تحمل کرده‌اند. تحریم‌های ترامپ پس از اینکه واشنگتن از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد، به صورت یک جانبه اعمال شد این درحالی است که از تحریم‌های قبل از توافق به میزان گسترده‌ای در سراسر جهان حمایت می‌شد.
برخی بر این باورند که واشنگتن قدرت نفوذ خود در قبال چین را از دست داده یا بر روی رویکرد کلی پکن در قبال غرب آسیا و ایران بد حساب کرده است.
پکن پس از امضای قرارداد با تهران در ماه ژوئن، خرید نفت از ایران را افزایش داد؛ این کشور برای یافتن منابع مورد اطمینان انرژی برای بخش تولید پر رونق خود تحت فشار قرار گرفته است. همچنین پکن به تزریق سرمایه در پروژه های زیرساختی انرژی در اطراف این منطقه ادامه می‌دهد.
ایران تنها بازیگر بین المللی سرکش از نظر آمریکا نیست که پکن در پی گسترش روابط نفتی با آن است. چندین گزارش از افزایش خرید نفت ونزوئلا از سوی چین بدون تلافی واشنگتن خبر می‌دهد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مورد افزایش خرید نفت چین از ایران گفت: «ما به هر تلاشی برای دور زدن تحریم‌ها خواهیم پرداخت.»
برایان کاتولیس، عضو بخش امنیت ملی و غرب آسیا در مرکز آمریکن پراگرس گفت: چین یک چالش بزرگ برای دولت بایدن است.
