پیش از این سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم از این دیدار خبر داده بود. پایگاه خبری میدل ایست نیوز هم جمعه به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد که فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق، شنبه ۲۷ فوریه به تهران سفر می‌کند.
روابط تنگاتنگ ایران و عراق؛ فواد حسین برای سومین بار در ۶ ماه گذشته به تهران آمد
این دومین سفر وزیر خارجه عراق به ایران در یک ماه گذشته است، فواد حسین صبح روز چهارشنبه ۱۵ بهمن ماه برای یک سفر دو روزه در راس هیئتی که متشکل از «رائد جوحی» مدیر دفتر نخست وزیر، «سالم الچلبی» مدیر بانک تجارت، «احسان العوادی» رئیس بخش کشور‌های همسایه در وزارت امور خارجه عراق و چند تن از دیپلمات‌های عراقی به ایران سفر کرد.
وزیر امور خارجه عراق در سفر خود با حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیدار و گفت‌وگو کرده بود. بر پایه بیانیه‌ای که وزارت امور خارجه عراق صادر کرده بود، فواد حسین در این سفر گفت‌وگو‌های عمیقی را با مقامات ارشد ایران انجام داد. این گفت‌وگو‌ها با محوریت روابط دوجانبه، امنیت، مبارزه با تروریسم، اقتصاد، انرژی، مسائل بانکی و چگونگی از بین بردن موانع در معاملات بانکی، اوضاع منطقه‌ای و بین المللی بود.
در کمتر از ۶ ماه گذشته این سومین سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران است. او پیشتر پنجم مهرماه در یک سفر دو روزه به تهران آمد و ضمن بررسی تحولات منطقه و همکاری‌های ایران و عراق چندین توافقنامه همکاری در زمینه‌های دفاعی، نظامی و اقتصادی و ... را با مسئولان ایران امضا کرد.
اولین دستاورد سفر وزیر خارجه عراق به ایران/ آغاز روند پرداخت بدهی‌های بغداد به تهران به زودی
دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در دیدار با وزیر خارجه عراق با اشاره به تحرکات اخیر آمریکا در عراق، تاخیر در اجرای قانون مصوب مجلس این کشور مبنی بر خروج نیرو‌های نظامی بیگانه از عراق را موجب افزایش تنش و تصاعد بحران در منطقه دانست. در این دیدار شمخانی بر ضرورت همکاری و تشریک مساعی کشور‌های منطقه برای کاهش تنش و انجام گفت‌وگو‌های سازنده برای فروکش کردن بحران‌های موجود تاکید کرد و اظهار کرد: آرامش و امنیت امروز عراق حاصل اقتدار مرجعیت، تدبیر دولتمردان و مجاهدت حماسی نیرو‌های مسلح و گروه‌های مقاومت مردمی است و باید از آن حراست شود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان با بیان اینکه اقدامات اخیر واشنگتن برای تقویت و توسعه فعالیت‌های تروریستی داعش در منطقه و حمله وحشیانه به نیرو‌های ضد تروریستی مقاومت، آغاز دور جدیدی از تروریسم سازمان یافته است؛ تصریح کرد: ایران و دیگر کشور‌های ضد تروریسم اجازه نخواهند داد تروریسم تکفیری وابسته، بار دیگر در منطقه احیاء شود.
در این دیدار فواد حسین وزیر خارجه عراق نیز با ارائه گزارشی از تحولات سیاسی و امنیتی اخیر در عراق، گفت: امنیت و ثبات زیر ساخت توسعه اقتصادی و رفاه است و برای کشوری، چون عراق که سال‌ها درگیر مبارزه با تروریسم و ناامنی بوده برقراری امنیت اولین اولویت محسوب می‌شود.
او با اشاره به توافقات انجام شده میان مسئولان دو کشور برای تادیه بدهی عراق به ایران که به دلیل تحریم‌های خارجی به تعویق افتاده، تصریح کرد: با تلاش مستمر حوزه‌های مالی و بانکی و دستگاه‌های اقتصادی ایران و عراق برخی از موانع مهم برداشته شده و به زودی بر اساس مدل مورد توافق دو کشور روند پرداخت بدهی‌ها آغاز می‌شود.
حملات و اتفاقات اخیر در داخل خاک عراق با هدف اختلال در روابط تهران و بغداد
در دیدار رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با فواد حسین، بعاد مختلف همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و تبادلات مرزی مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت. ظریف اقدام خطرناک آمریکا در حمله به نیرو‌های عراقی در مناطق مرزی عراق و سوریه را محکوم کرد و این حملات غیر قانونی را نقض حاکمیت کشور قلمداد کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان برخی حملات و اتفاقات اخیر در داخل خاک عراق را مشکوک دانست که می‌تواند با هدف اختلال در روابط ایران و عراق و برهم زدن امنیت و ثبات این کشور طراحی شده باشد. ما بر ضرورت اقدام دولت عراق برای یافتن مسببان این حوادث تاکید داریم. ظریف فراهم شدن مقدمات آغاز ساخت و تکمیل خط آهن شلمچه - بصره را کمک به گسترش مناسبات تجاری بین دو کشور دانست و خواستار سرعت عمل مسئولان مربوط دو کشور برای اجرایی شدن هرچه سریعتر این خط آهن شد.
وزیر امور خارجه عراق نیز در این ملاقات ضرورت مساعی دو طرف برای گسترش همه جانبه روابط را مورد تاکید قرار داد و آمادگی بغداد برای توسعه روابط را به اطلاع وزیر امور خارجه کشورمان رساند. فوادحسین با اشاره به پیشرفت‌های به دست آمده در مذاکرات بین دو کشور در زمینه دسترسی ایران به منابع مالی خود در عراق، بر آمادگی این کشور در جهت تسهیل دسترسی ایران به وجوه خود در این کشور تاکید کرد.
وزیر خارجه عراق گفت: اطمینان می‌دهم بغداد اجازه سوء استفاده از اتفاقات این کشور برای برهم زدن روابط عالی دو کشور را نخواهد داد.
وزیر امور خارجه کشورمان در توئیتی با اشاره به دیدار امروزش با همتای عراقی، این دیدار را مفید خواند و نوشت: ملاقات خوبی با وزیر خارجه عراق داشتم. از تلاش‌های سازنده عراق برای امنیت منطقه استقبال کرده و بر تعهد و پایبندی ایران نسبت به ثبات عراق تأکید کردم و تجاوزات بی ثبات کننده آمریکا علیه نیرو‌های عراقی را مردود خواندم.
هدف فواد حسین از سفر به ایران چه بود؟
به باور تحلیلگران سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران در چارچوب مناسبات رو به رشد دو کشور و حفظ منافع تهران و بغداد و ادامه همکاری در زمینه‌های اقتصادی، امنیتی، تجارت قابل تجزیه و تحلیل انجام شد. اشتراکات بسیار و همپوشانی دو کشور در همه حوزه‌های اقتصادی، امنیتی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مسائل بین‌المللی اقتضا می‌کند تا دو کشور در مسیری حرکت کنند که منافع ملی آن‌ها حفظ شود.
خارج از بُعد سیاسی و امنیتی، حجم تجارت سالانه ایران و عراق به بیشتر از ۱۲ میلیارد رسیده و افزایش این رقم تا ۲۰ میلیارد دلار در سال هدف‌گذاری شده است. این موضوع خود گویای افق خوب همکاری در آینده است. این موضوعی است که «رضا اردکانیان» وزیر نیرو در چهارمین اجلاس همکاری‌های اقتصادی دو کشور در ۲۳ دی ماه گذشته هم به آن اشاره کرده است.
حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر وزیر خارجه عراق به ایران، تشریح کرد: شرایط عراق اکنون بسیار حساس است، با توجه به حمله آمریکا به پایگاه حشد الشعبی در بوکمال این مسائل به لحاظ امنیتی برای ما مهم است و دولت عراق هم باید پاسخگوی حضور آمریکایی‌ها و اقدامات نظامی شان در منطقه باشد. به نظر می‌رسد که فواد حسین برای توضیح به ایران آمده است؛ توضیح در مورد اینکه چرا آمریکایی‌ها در منطقه به ویژه عراق، دست به اقداماتی می‌زنند که منطقه را با تهدید مواجه می‌کند.
کنعانی مقدم همچنین در ادامه گفت: پیگیری مسائل مختلفی در سفر فواد حسین به ایران وجود دارد؛ بحث آزاد کردن اموال بلوکه شده کشورمان به ویژه منابع ارزی و بحث مبادلات تجاری که در سفر قبلی بنا بود افق ۲۰ میلیارد دلاری را عملیاتی کنند، همچنین این سفر می‌تواند توضیحات دولت عراق نسبت به اقدامات آمریکا باشد و هم اینکه مناسبات ایران و عراق را مستحکم‌تر کند.
حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل هم در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران، تصریح کرد: این سفر در چارچوب رخداد‌های اخیر منطقه و عراق قابل تجزیه و تحلیل است. حمله آمریکا به منطقه بوکمال که در آن شماری از نیرو‌های محور مقاومت وجود داشتند، بازگشت عوامل داعش به شمال و غرب عراق و تلاش آمریکا، عربستان و امارات برای بازسازی حزب بعث عراق از جمله اتفاقاتی است که موجب شده است فوادحسین به تهران سفر کند.
ایران می‌تواند مانع اجرایی شدن توطئه تقسیم عراق از سوی آمریکا شود
هانی زاده با اشاره به مسئله رویکرد رئیس جمهور آمریکا برای تجزیه عراق، تشریح کرد: از آنجایی که جو بایدن در سال ۲۰۰۵ میلادی و زمانی که رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا بود، طرحی را به جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا ارائه داد که به موجب آن عراق باید به سه منطقه سنی نشین، شیعه نشین و کرد نشین تقسیم شود. اکنون جو بایدن و تیم او درصدد تجزیه عراق هستند و به همین دلیل اتفاقاتی که افتاده است بازگشت عوامل حزب بعث به مناطق الانبار، صلاح الدین و موصل در شمال و غرب عراق در چارچوب مقدمه چینی برای تجزیه عراق قرار دارد، همچنین اتفاقی که برای نیرو‌های آمریکایی در پایگاه اربیل عراق رخ داد، مقدمه‌ای برای تجزیه عراق و بازسازی حزب بعث با شاکله و چهره‌های جدیدتر است.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه ظرفیت ایران برای خنثی سازی طرح تجزیه عراق و بازگشت داعش و ناامن کردن عراق بسیار بالاست، توضیح داد: ایران می‌تواند مانع اجرایی شدن توطئه تقسیم عراق شود، به همین دلیل فواد حسین برای رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی ایران پیرامون موضوعات مختلف سفر کرده است.
او با اشاره به اینکه در مسئله پول‌های بلوکه شده ایران گشایشی به وجود آمده است، تصریح کرد: احتمال می‌رود عراق به زودی پول‌های بلوکه شده ایران را آزاد کند و این هم یکی از دستاورد‌های سفر وزیر خارجه عراق به ایران خواهد بود، اما اکنون عراق به شدت از سوی داعش و نیرو‌های آمریکایی تحت فشار است، ضمن اینکه جریان‌های سیاسی این کشوربه دنبال اجرایی کردن مصوبه پارلمان عراق برای اخراج نیرو‌های تجاوزگر آمریکا از خاک عراق هستند و دولت هم باید فکر اساسی برای بعد از خروج نیرو‌های آمریکایی از خاکش کند، هرچند نیرو‌های آمریکایی به این سادگی قصد خارج شدن از عراق را ندارند.
