وکلای دونالد ترامپ ، رئیسجمهور سابق و شکستخورده آمریکا در صدد بودند به هر نحو ممکن، از محکومیت او در جلسه استیضاح (که توسط مجلس سنا برگزار شد) جلوگیری کنند که با همراهی جمهوریخواهان و عدم توفیق دموکراتها موفق هم شدند. اگر حداقل 67 سناتور از 100 سناتور آمریکایی وی را بابت تاثیرگذاری در حوادث ششم ژانویه و حمله به کنگره محکوم میکردند، او به صورت مادامالعمر از حضور در معادلات سیاسی و حزبی آمریکا منع میشد. ظاهر ماجرا هم نشان میداد در خوشبینانهترین حالت ممکن، تنها تعداد انگشتشماری از سناتورهای جمهوریخواه در پروسه استیضاح دوم ترامپ به دموکراتها خواهند پیوست و به این ترتیب، رئیسجمهور سابق آمریکا از این مهلکه رهایی پیدا خواهد کرد که همینطور هم شد اما آیا ماجرا در همین نقطه پایان مییابد؟ قطعا خیر!
صورت مساله این است که حتی نزدیکترین سناتورها به ترامپ مانند تد کروز و تام کاتن نیز کمترین شک و شبههای درباره تعلق خاطر گروههای رادیکال و ناسیونالیست (مانند پسران مغرور) به رئیسجمهور سابق این کشور ندارند. همچنین بر همگان محرز است ترامپ در پشتپرده حادثه حمله به کنگره و تسخیر آن توسط هوادارانش قرار داشته و از این اقدام دفاع کرده است. با همه این اوصاف، سناتورهای جمهوریخواه معتقدند اگر رای مثبت به استیضاح ترامپ میدادند، رای هواداران ترامپ به آنها در انتخابات سنا و ریاستجمهوری از دست میرفت. آنچه در انتخابات اخیر در ایالت جورجیا رخ داد، وحشت جمهوریخواهان از این مساله را دوچندان کرد. در انتخابات حساس و سرنوشتساز ایالت جمهوریخواه جورجیا (بر سر کسب ۲ کرسی سنا)، بسیاری از طرفداران ترامپ در اعتراض به نحوه عملکرد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری -که منجر به شکست ترامپ در جورجیا و حمایت برخی جمهوریخواهان این ایالت از بایدن شد- شرکت نکردند و همین مسأله، پیروزی ۲ نامزد دموکرات را در این ایالت رقم زد. سناتورهای جمهوریخواه معتقدند پروسه «حذف ترامپ» نباید توسط آنها انجام شود، زیرا در این صورت، «تیر خلاص» را به سرنوشت سیاسی خود زدهاند. از سوی دیگر، بروز ایدههایی مانند «تشکیل حزب سوم» از سوی رئیسجمهور سابق آمریکا، برخی جمهوریخواهان را درباره «لزوم حذف ترامپ» به تکاپو انداخته است. در واقعبینانهترین تحلیل ممکن، باید تاکید کنیم جمهوریخواهان میان واژگان «همراهی با ترامپ»، «مهار ترامپ» و «حذف ترامپ» شدیدا سرگردان ماندهاند. گزینه «مهار ترامپ» با توجه به سوابق سیاسی و رفتاری وی طی سالهای 2016 تا 2020، ناممکن به نظر میرسد! در این میان، جمهوریخواهان ناچار بودند میان ۲ گزینه «حذف ترامپ» و «حمایت از ترامپ» دست به انتخاب بزنند. هر انتخابی در این باره، برای همحزبیهای ترامپ بشدت دردسرساز است.
بیدلیل نیست که دقیقا همزمان با برگزاری جلسه استیضاح ترامپ، شاهد آغاز پروسه محاکمه وی در دادگاه ایالتی جورجیا بودیم. دادستانها در ایالت جورجیا میگویند درباره اتهام تلاش وی برای اعمال نفوذ بر نتیجه انتخابات سال گذشته در این ایالت تحقیقات کیفری را آغاز کردهاند. این دومین پرونده کیفریای است که ترامپ در جورجیا با آن مواجه است. امکان محکومیت ترامپ در این پرونده (با توجه به اسناد قطعی موجود) بسیار بالاست. به این ترتیب، با آنکه ترامپ از مهلکه استیضاح جان سالم به در برد اما قدرت مانور چندانی در برابر پروندههای قضایی و انتخاباتی خود ندارد! البته این موضوع برای سناتورهای جمهوریخواه چندان نامطلوب نیست! آنها ترجیح میدهند اگر قرار بر «حذف ترامپ از معادلات سیاسی آمریکا» باشد، این کار توسط «نهاد قضایی آمریکا» انجام شود نه «مجلس سنا».
سوم ژانویه سال ۲۰۲۰ مکالمه تلفنی دونالد ترامپ با مسؤول انتخاباتی جورجیا منتشر شد که در آن رئیسجمهور وقت از طرف مقابل میخواست برایش آن قدری رای «پیدا کند» که با آن بتواند نتیجه انتخابات را تغییر دهد. ترامپ در آن فایل صوتی، از «برد رافنسپرگر» وزیر امور داخلی ایالت جورجیا خواست برایش 11 هزار رای جور کند تا او بتواند در جورجیا پیروز شود!
آنچه در مجلس سنا بر سر استیضاح ترامپ رخ داد، «تمسخر شهروندان آمریکایی» بود. سناتورهای جمهوریخواه در این جلسه استیضاح، نه بر سر «صیانت از نهادهای آمریکایی»، بلکه بر سر «سرنوشت سیاسی خود» تصمیم گرفتند؛ اگر نه همه سناتورها به وضوح میدانند نقش ترامپ در بروز بحرانهای چند ماه اخیر آمریکا تا چه اندازه پررنگ است! انکار این موضوع (نقش محوری ترامپ در تحریک گروههای افراطی و رادیکال) از سوی سناتورهای کنگره، بیش از آنکه «تمسخر دموکراسی» محسوب شود، «تمسخر واقعیت» بود.
آنچه مسلم است اینکه باید نام «جلسه محاکمه ترامپ» در مجلس سنا را «جلسه معامله بر سر ترامپ» گذاشت! در این میان رئیسجمهور نگونبخت و شکستخورده آمریکا باید به کناری بنشیند و مشاهده کند جمهوریخواهان و همحزبیهایش، با وجود عدم رای آوردن استیضاح، چه سرنوشتی را برای وی در عرصه سیاسی- اجرایی آمریکا رقم میزنند!
حنیف غفاری