حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه درباره شرط وزیر خارجه دولت جدید آمریکا درباره برجام مبنی بر اینکه ابتدا ایران به تعهدات برجامی خود بازگردد گفت: این مسئله کاملاً طبیعی بود که رفتار عملی دولت آمریکا فاصله ملموس و حتی فاحشی با برخی شعارها و وعده‌های انتخاباتی داشته باشد، یعنی اگر غیر از این بود طبیعی نبود. معلوم بود که بایدن به‌راحتی به برجام برنمی‌گردد. مواضعی که مسئولان آمریکایی قبل از پیروزی در انتخابات گرفتند در قیاس با آنچه بعد از آن موضعگیری کردند، تغییر رویکرد را کاملاً نشان می‌دهد. تیم بایدن در سه مرحله مقابل ایران قدم به قدم سخت‌تر شد؛ در دوره تبلیغات انتخاباتی آنها مواضع نسبتاً نرمی داشتند، در دوره انتقال قدرت مواضع آنها سخت‌تر شد و اکنون در مسند قدرت شاهد هستیم که دیگر کمتر خبری از آن نرمش‌ها وجود دارد.
این دیپلمات پیشین کشورمان معتقد است به چند دلیل مواضع آمریکایی‌ها سخت‌تر خواهد شد که مهم‌ترین آنها اینکه در آمریکا فقط تیم بایدن نیست که تصمیم می‌گیرد و این تیم به‌تنهایی نمی‌تواند کار کند. لابی‌های مختلف و گروه‌های متنفذ و همین طور نفوذ جمهوری‌خواهان هنوز پابرجاست، هرچند کمتر از دوره قبل شده، اضافه بر آن اینکه در خود دموکرات‌ها هم یک طیف خواهان سختگیری با ایران داریم که نباید آنها را نادیده گرفت. نکته دیگر هم این است که برجام اولویت اصلی دولت بایدن نیست که بخواهد بابتش با دیگران درگیر شود و انرژی خود را برای این درگیری بابت مسائل دیگری خواهد گذاشت اما درباره مسائل خارجی باز هم دولت آمریکا به‌تنهایی تصمیم‌گیر نیست؛ اروپایی‌ها هستند، اسرائیل و لابی‌های آن هستند، کشورهای عرب منطقه هم هستند.
آصفی افزود: اگر مجموعه این عوامل را ببینیم، این‌طور نیست که فکر کنیم بایدن همین فردا می‌تواند به برجام برگردد. بایدن با سیاست‌های ترامپ مخالف بود و این کاملاً روشن است ولی حتماً ته دلش بابت فشاری که به ایران آمده و تحریم‌هایی که ترامپ به‌عنوان یک ابزار اعمال فشار برای او به‌ارث گذاشته است خوشحال است و دوست ندارد کاری کند که ایران بدون امتیاز دادن از این وضعیت خارج شود.
سخنگوی سابق وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در شرایط جدید باید قدری با متانت و بی‌تفاوتی با برجام مواجه می‌شدیم، بنابراین به‌نظر من پیش‌شرط‌های جدید آمریکا هم ضمن اینکه خلاف اخلاق، خلاف اصول سیاسی، حتی خلاف موازین بین‌الملل است و غیرقابل توجیه می‌باشد، اما چیز عجیب و غریب و غیر قابل پیش‌بینی نبوده است.
آصفی تأکید کرد: در برنامه صدروزه آقای بایدن هم اگر دقت کنید بحث ورود به برجام نبود، خیلی چیزهای دیگر را گفته بود اما ردی از برجام نمی‌بینیم، یعنی آمریکا در این باره خیلی عجله نخواهد داشت.
وی با تصریح به اینکه "ورود آمریکا به برجام مسئله ایران نیست بلکه مسئله ما لغو تحریم‌هاست"، هشدار داد: بازگشت آمریکا به برجام بدون لغو تحریم بسیار بیش از وضعیت الآن به‌ضرر ما خواهد شد و در داخل برجام کارشکنی می‌کند. آنچه برای ما موضوعیت دارد صرفاً لغو تحریم‌هاست، حالا یا با بازگشت آمریکا به برجام یا بدون آن، این همان چیزی است که باید به طرف‌های آمریکایی و بقیه اعضای برجام گفت.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت که فکر نمی‌کند در عمر دولت فعلی یعنی دولت دوازدهم اتفاق جدی توسط آمریکایی‌ها رقم بخورد، یعنی مسائل آن‌قدری پیچیده هستند که به این سادگی و زودی امکان مدیریت همه آنها نباشد.
آصفی در ادامه توصیه کرد: الآن در سیاست خارجی باید ما روی منطقه و شرکای سنتی تمرکز کنیم، یعنی باید به آمریکا و اروپا نشان دهیم خیلی هم معطل آنها نمی‌مانیم.
وی در پاسخ به این سؤال که "این توصیه چقدر با واقعیات جامعه ایران و به‌خصوص وضعیت اقتصادی همخوانی دارد؟" اظهار داشت: ببینید تحریم‌ها اثر خودش را گذاشته است، بانک جهانی اعلام کرده است که اقتصاد 2021 ایران از سال قبل بهتر است و جاهایی رشد مثبت را خواهیم داشت، این نشان می‌دهد که تحریم‌ها کارایی‌اش را از دست داده است، یا وزیر نفت می‌گوید "فروش نفت در حال بهبود است" و رئیس جمهوری گفته است "به‌جز نفت، سی و چند میلیارد دلار صادرات داشته‌ایم."، یعنی جریان تجارت و اقتصاد هم در حال انجام شدن است، من از اینها می‌توانم بفهمم کارآمدی تحریم تمام شده است و باید این معنا را به آمریکا و اروپا هم منتقل کنیم که نه نگران تحریم هستیم و نه آرزومند بازگشت آمریکا به برجام، ضمن اینکه باید باور کنیم که آمریکا بدون پیش‌شرط و گرفتن امتیاز و بدون اما و اگر محال است به برجام برگردد.
