« دولت درعینحال که آمادگی خود را برای تعامل و همکاری با مجلس اعلام کرده است، وظیفه خود میداند بر اساس شناخت عملیاتی و عینی از نیازها و اقتضائات اقتصاد جامعه و همچنین الزامات معیشتی و توسعهای کشور، تغییر شاکله بودجه را نپذیرد.» این جمله، اصلیترین گفته رئیس محترم جمهور در جلسه روز گذشته ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بوده است. هرچند پرداختن به یک جمله در عالم سیاست چندان حرفهای نیست، اما این جمله رئیسجمهور، خلاصه تمام اظهارات چند ماه اخیر دولتمردان در مقام تعامل با مجلس شورای اسلامی بوده است و نمیتوان بهسادگی از کنار آن گذشت.
یک. گفتهاند با مجلس تعامل میکنیم ولی نمیپذیریم. احتمالا نوع مواجهه و تصویرشان از کلمه «تعامل» هم چیزی شبیه برداشتشان از مفاهیم اعتدال، تدبیر و امید است. اگر از همان ابتدا تصمیم گرفتهاید تغییرات مؤثر در بودجه را نپذیرید پس دقیقا قرار است بر سر چه موضوعی تعامل کنید و اصلا تعریفتان از تعامل چیست. پس از هفت سال دولتی که با شعار امید آمده بود، به پایینترین سطح سرمایه اجتماعی رسیده و نتیجه تدبیرش
بر سر سفرههای مردم نشسته است. بالاترین رکوردهای منفی در حوزه اقتصاد به نام این دولت ثبتشده و حتی سمپات های دیروز دولت نیز نمیخواهند تبعات حمایت از دولت را بپذیرند. آنقدر نگاه دولتمردان به آمریکا بوده که متأسفانه در این مقوله هم نگاه آمریکایی پیداکردهاند، یعنی مذاکره و تعامل میکنند اما درنهایت جز خواسته خود چیز دیگری را نمیپذیرند!
دو. لایحه بودجه، یکی از تأثیرگذارترین مؤلفههای اقتصاد کشور است و اگر امروز وضعیت اقتصاد مورد رضایت مردم نیست، سهم قابلتوجهی از این عدم رضایت متوجه بودجه است. اگر قرار باشد در سال آینده هم همان اتفاقاتی در بودجه رقم بخورد که در سالهای گذشته رخداده، طبیعتا نتایجی هم که از آن حاصل خواهد شد، همان است که تاکنون پیشآمده و دقیقا از همین منظر است که بودجه نیاز به تغییرات جدی دارد.
اگر شاکله بودجه تغییر نکند، پس چه اتفاقی بیفتد؟ شاید انتظار دارند چند اصلاح جزئی در بخشهای هزینهای رخ دهد و در هشتمین سال دولت هم، در بر همان پاشنه هفت سال قبل بچرخد.
سه. دولت در حالی مدعی است که منتقدان با لایحه بودجه، برخورد سیاسی میکنند که خود هیچ دفاع فنی و تخصصی از لایحه بودجه نمیکند. بههرحال نمایندگان و منتقدان، اشکالاتی را بر اساس اعداد و ارقام به لایحه بودجه نسبت دادهاند که تا این لحظه پاسخی نگرفته است. دولتمردان تنها پاسخ دادهاند که شما سیاسی هستید و ما اصلاحات شمارا نمیپذیریم. این موضع البته دو پاسخ روشن دارد. اول آنکه این رفتار دولت، خود در اوج سیاسیکاری و دور از تخصص و منطق است و دوم آنکه مصوبه مجلس پس از تأیید شورای نگهبان، قانون است. مگر میتوانید بگویید قانون را قبول نداریم؛ قانون شمارا قبول ندارد.
مسعود پیرهادی