وزارت خارجه آلمان اعلام کرد که سازوکار مالی اروپا برای تجارت با ایران موسوم به « اینستکس » تا حد زیادی بی‌اثر بوده است.
وزارت خارجه آلمان که در پاسخ به سوال یک عضو پارلمان فدرال آلمان و عضو حزب سبز این کشور درباره اینستکس ضمن اذعان به ناکارآمد بودن سازوکار مالی اروپا برای تعامل تجاری با ایران اعلام کرد که از دو سال پیش که این سازوکار ایجاد شده تا کنون، تنها یک تراکنش مالی برای صادرات تجهیزات درمانی از طریق این سازوکار انجام شده است.
سازو کار اینستکس در ژانویه سال 2019 میلادی و حدود دو سال پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای رونمایی شد.
این سازوکار که توسط سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه با هدف حفظ برجام راه اندازی شد درصدد پیشبرد تراکنش‌های مالی با ایران بود اما بانک‌های اروپایی به دلیل نگرانی از تحریم‌های آمریکا هیچ رغبتی برای کار با این سازوکار نشان ندادند این در حالی بود که اروپایی‌ها مدعی بودند اینستکس به عنوان سپر محافظتی در برابر تحریم‌های آمریکا برای تجارت میان اروپا و ایران است.
اینستکس 14 ماه پس از ایجاد و در مارس 2020 توانست اولین و تنها تراکنش خود را با ایران در خصوص تجهیزات درمانی انجام دهد.
«آنتی لیندرتسه» از مقامات وزارت خارجه آلمان در پاسخ به سوال نماینده پارلمان این کشور، ایران را مسئول ناکارآمدی سازوکار اینستکس معرفی کرد.
وی در این زمینه گفت: «شرکت‌های اروپایی متعددی تمایل خود را برای تجارت از طریق اینستکس ابراز کردند و مذاکراتی را نیز با این شرکت انجام دادند. تکمیل و موفقیت یک تراکنش وابسته به عوامل زیاد و اغلب بسیار پیچیده‌ای است و به خصوص (وابسته) به همکاری طرف ایرانی است که تاکنون با هرگونه تراکنش بیشتر موافقت نکرده است.»
این ادعای وزارت خارجه آلمان در حالی مطرح می‌شود که «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران روز یکشنبه در توییتی به بیانیه اخیر سه کشور اروپایی عضو برجام و همچنین سخنان وزیر خارجه فرانسه واکنش نشان داد.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در این خصوص نوشت: رهبران سه کشور اروپایی-که برای انجام تعهدات خود تحت برجام به امضای مقامات دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (از سازمان‌های تحت نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکا) نیاز دارند- هیچ کاری برای حفظ برجام انجام نداده‌اند.
او در ادامه نوشت: ابتکار از آغاز مرده امانوئل ماکرون یا خودداری انگلیس از پرداخت بدهی (به ایران در خصوص تانک‌های چیفتن) مقرر در حکم دادگاه را به یاد دارید؟
ظریف سپس با خطاب قرار دادن وزیر خارجه فرانسه نوشت: برجام به خاطر ایران زنده است و نه سه کشور اروپایی.
وی در ادامه نوشت: «همکار محترم: شما دوران کاری‌ات در کابینه را با فروش جنگ‌افزار به جنایتکاران جنگی سعودی آغاز کردی. از بیان حرف‌های پوچ و مهمل در مورد ایران دست بردار.»
وزیر خارجه افزود: «یادآوری واقعیت: این "شما" هستید که منطقه ما را بی‌ثبات می‌کنید. از حفاظت جنایتکارانی که منتقدان خود را با اره تکه تکه می‌کنند و از جنگ‌افزارهای ساخت "شما" برای سلاخی کودکان در یمن استفاده می‌کنند، دست بردارید.»
«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه بامداد یکشنبه طی اظهاراتی زیاده‌خواهانه و مداخله‌جویانه با کافی ندانستن احیای برجام، خواستار انجام مذاکراتی در خصوص فعالیت‌های موشکی و منطقه‌ای ایران شد.
