وبگاه «العهد» لبنان به بهانه سالگرد شهادت حاج « قاسم سلیمانی » فرمانده نیروی قدس سپاه انقلاب اسلامی ایران و «ابومهدی المهندس» جانشین فرمانده الحشدالشعبی عراق گفتوگویی با «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران به شرح زیر انجام داده است:
العهد: پس از شهادت سردار سلیمانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که هدف اصلی، اخراج نیروهای آمریکایی از غرب آسیاست. پس از گذشت یک سال از این شهادت نفوذ امروز واشنگتن در منطقه چگونه است؟
خطیبزاده: واقعیت منطقه از افغانستان تا خلیج فارس و سوریه نشان میدهد که روند بیرون کردن آمریکاییها روز به روز در حال تسریع است. آمریکاییها فکر میکردند که با شهادت سردار سلیمانی مقاومت از هم خواهد پاشید؛ کلا جبهه آمریکایی گمان میکند که با ترور افراد میتواند بر روی افکار عمومی تأثیر بگذارد اما تاریخ نشان داده این سیاست بی فایده است. در لبنان شاهد شهادت سید عباس موسوی بودیم اما دیدیم که از قلب همان مقاومت، سید حسن نصرالله برخاست و راه شهید موسوی را با جدیت و قدرت ادامه داد. در فلسطین تلاش کردند سران مبارزه از جمله شیخ مجاهد احمد یاسین را از بین ببرند اما دیدیم که پس از شهادت وی محبوبیت گروههای جهادی بیشتر شد. همین اتفاق در افغانستان، عراق و کشورهای دیگر هم رخ داد. یک ضربالمثل هست که میگوید کسی که در حال غرق شدن است به هر شاخه خشکی چنگ میزند، این مثل گواه حال حاضر آمریکاییهاست. میبینیم که یک روز ترور میکنند یک روز دست به اشغالگری میزنند، یک روز تحریم میکند و روز دیگر برای تحقق خواستههایشان هر کاری در توان دارند انجام میدهند وضعیت آمریکاییها نزد ملتهای منطقه و جهان هیچ زمانی به این بدی نبوده است. هزینهای که مالیاتدهندگان آمریکایی متحمل میشوند بر دوش آنها سنگین شده و به باتلاقی تبدیل شده است. آمریکاییها حماقت بزرگی انجام دادند و بازنده اصلی خودشان هستند. میبینیم که در سوریه، عراق، لبنان، فلسطین، افغانستان و تمام جهان چطور از شدت نگرانی بی خواب شدهاند بگونهای است که حتی از آرامش منطقه نیز در هراس هستند یعنی هر لحظه احتمال یک حادثه علیه خود را میدهند مانند آرامش قبل از طوفان؛ اگر آمریکاییها میدانستند که شهادت حاج قاسم و ابومهدی المهندس به حساب آنها و به ضرر آنها خواهد بود هرگز این کار را انجام نمیدادند چه بسا همان تصورات و توهمات متحدان منطقهای خود را داشتهاند اما در عمل شاهد نفرتی بودند که میان ملتهای منطقه و ملتهای آزاد ایجاد کردند.
العهد: روابط شهید سلیمانی با حوزه دیپلماسی بویژه درباره تحولات سوریه واقعا آشکار بود، این موضوع را چگونه ارزیابی میکنید؟
خطیب زاده: فعالیت و حضور میدانی و دیپلماتیک همواره دو بال حرکت ایران و رمز موفقیت جبهه مقاومت پس از انقلاب بوده است. از جنگ تحمیلی تا مذاکرات قطعنامه ۵۹۸ تا بوسنی و مقاومت در افغانستان و لبنان و تا به امروز هر زمانی که این دو بال با هم پریدهاند، موفق بودهایم. حاج قاسم این موضوع را به خوبی میدانست و آن را در عمل اجرا کرد. این همان چیزی بود که باعث شد شهید سلیمانی بهترین روابط را با دستگاه دیپلماسی و دیپلماتها بویژه دکتر محمدجواد ظریف داشته باشد. غالبا شهید سلیمانی به عنوان ژنرالی نظامی شناخته میشد اما این فقط یک جنبه از زندگی وی بود. بخش بسیار مهم دیگر زندگی وی شیوه و ایمانش به روش دیپلماتیک بود. طرفها و شخصیتهای مختلف نظامی در سوریه و منطقه حضور دارند که چه بسا ظاهرا تجهیزات و پشتوانه نظامی بیشتری هم دارند اما این از خصوصیات ویژه حاج قاسم بود که وی را در جایگاه متوازن کننده بسیاری از جریانات و نیروها قرار داده بود. یعنی بدون آنکه در حوزه دیپلماتیک فعالیت کرده باشد، معادلات سخت را که نیاز به هنر دیپلماسی داشت با همراهی و هماهنگی دیپلماتیک حل میکرد، راهحلگرا بود. موارد زیادی هست که موید این واقعیت است که او در آخرین مرحله و پس از امتحان تمامی راهحلهای سیاسی و دیپلماتیک، از نبوغ و هنر نظامیگری خود استفاده می کرد و در اکثر مواقع در برهههای بسیار حساس از اقناع طرفهای درگیری استفاده میکرد.
العهد: شهید سلیمانی تمام توان خود را برای مقابله با توطئههای آمریکایی به کار گرفت، چگونه این موفقیت را محقق کرد؟
خطیبزاده: یکی از جنبههای غالب جمهوری اسلامی ایران مقابله با هیمنه، تکبر، استکبار و مبارزه با بکارگیری زور توسط عدهای در صحنه بینالملل است و حاج قاسم فرزند همین مدرسه است. طبیعت آمریکا و صهیونیسم، هژمونی و استفاده از زور است و اگر پرسیده شود که مظهر دروغ و تکبر در صحنه بینالمللی کیست پاسخ آمریکا خوهد بود... برای تحقق خواستههای خود دائما تلاش کردند این تصویر را در اذهان مردم منطقه جا بیندازند که قدرتمند هستند، پیام انقلاب اسلامی ایران این بود که آنها قوی نیستند و حاج قاسم به این اعتقاد داشت. زمانی که حاج قاسم رودرروی آمریکا و اسرائیل ایستاد ابدا فریب ظاهر و قدرت آنها را نخورد. شاید رمز موفقیت حاج قاسم همین شناخت ماهیت آنها و ایمان به قدرت خودش بود. روی دیگر این شناخت نزدیکی با ملل منطقه و تلاش برای فرار از دوگانههای دست ساخته همین جبهه زور و تزویر آمریکایی- صهیونیستی بود: دوگانههای تفرفهافکنانهای مثل فارس و عرب، سنی و شیعه و یا مسلمان و مسیحی.
العهد: در اولین سالگرد شهادت حاج قاسم و همراهانش، چه اقدامات دیپلماتیکی تا کنون برای محاکمه جنایتکاران و پیگیری این مسأله در سطح بینالمللی انجام شده است؟
خطیبزاده: دستگاه دیپلماسی در راستای دستورات مقام معظم رهبری و همچنین مصوبات و تصمیمات شورایعالی امنیت ملی از اولین روز این جنایت تروریستی و در خلال یک سال گذشته با عضویت و نقش فعال و مستمر در هیئت قضایی و مستشاری با حضور دستگاههای مختلف و با محوریت قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران همه ظرفیت خود در عرصههای سیاسی، حقوقی، بین المللی، دیپلماسی عمومی و رسانهای برای انجام مسئولیت های ذاتی و ماموریتهای محوله در راستای محکومیت جهانی و پیگیری سیاسی و دیپلماتیک و حقوقی – بینالمللی پرونده ترور شهید سلیمانی بکار گرفته است. آشکارسازی ماهیت این جنایت در چارچوب تروریسم دولتی ایالات متحده آمریکا و وقوع این جنایت به دستور بالاترین مقام سیاسی دولت آمریکا، روشنگری در عرصه جهانی در مورد نقش و جانفشانی های سپهبد شهید قاسم سلیمانی در عرصه مبارزه با تروریسم و افراط گرایی در منطقه که همه دولتها و ملتهای جهان به خصوص از منطقه غرب آسیا تا اروپا و آمریکا باید قدردان این فداکاری شجاعانه باشند.
یکی از مهمترین عرصههای ایفای نقش دیپلماسی به خصوص در عرصه عمومی و رسانه ای مقابله با جنگ روانی و تبلیغاتی جبهه استکبار جهانی و رژیم تروریستی صهیونیستی برای جابجا کردن جایگاه قربانی و جنایتکار و ظالم و مظلوم و تروریسم دولتی رژیم ایالات متحده با فرمانده و قهرمان مبارزه با تروریسم و افراط گرایی بود که تلاشهای دستگاه دیپلماسی در چارچوب محورهای ذیل صورت گرفت:
محکوم شدن این جنایت تروریستی دولت آمریکا از سوی دولتها و کشورهای آزاد در جهان و معرفی کردن دولت آمریکا به عنوان مسؤول مستقیم این جنایت بویژه اینکه برای انجام آن از پهپاد استفاده شده است.
روشن شدن مسؤولیت کیفری آمران و انجام دهندگان این جنایت و درخواست پیگیری و محاکمه آنها
حضور فعال دستگاه دیپلماسی در دهها نشست تخصصی مشترک با سازمانهای قضایی و غیرقضایی داخلی برای تقویت فعالیتهای دیپلماتیک خارجی با هماهنگی در داخل
نقش فعال وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در این زمینه در صحنه سیاسی و کلی و اختصاص بخش مهمی از دیدارها و تماسهایش با همتایان و روسای سازمانهای بینالمللی به صحبت درباره ترور شهید سلیمانی
اقدامات قانونی و سیاسی از طریق فرستادن و ثبت پنج یادداشت قانونی و سیاسی به شورای امنیت و دبیرکل آن به عنوان یکی از اسناد سازمان ملل
انجام بیش از صد گفتوگو میان نمایندههای جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل و سازمانهای منطقهای در نیویورک، ژنو، وین، پکن با سران این سازمانها و ارائه اطلاعات موثق
انجام بیش از ۷۵۰ دیدار میان نمایندگان دیپلماتیک ایران در خارج و مقامات کشورهای میزبان
برگزاری ۱۰ نشست در سطح رؤسای کشورهای مربوطه و ۴۰ نشست در سطح وزرا و نمایندگان وزرا، ۳۰ نشست با معاون وزرا و ۵۵۰ نشست با مقامات دولتی، نظامی، پارلمانی و حزبی
نیمه برافراشته شدن پرچم در ۱۴۰ نمایندگی دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در خارج
برگزاری ۲۰۰ مراسم عزا با مشارکت مقامات و شخصیتهای کشورهای دیگر
انتشار ۸۰۰ یادداشت مجازی و غیرمجازی برای آگاهی افکار عمومی درباره ترور شهید
فرستادن ۸۰ یادداشت رسمی و دیپلماتیک به مقامات کشورها و ۱۰ یادداشت رسمی برای همکاری قضایی کشورهای دیگر
انجام ۱۵۰ گفتوگوی تلویزیونی و رادیویی و غیره توسط نمایندگان دیپلماتیک ما در خارج
خطیبزاده در پایان تأکید کرد که موضوع ترور شهید سلیمانی از اولویتهای اقدامات وزارت خارجه است و دستگاه دیپلماسی تا تحویل آمران، برنامهریزان و عاملان این جنایت به عدالت به تلاش خود ادامه میدهد.