وزیر امور خارجه روسیه در مصاحبه‌ای، با اشاره به وضعیت سیاست بین‌المللی در سال ۲۰۲۰ و چالش‌های پیش روی جامعه جهانی، به تشریح اولویت‌های سیاست خارجی مسکو، روابط با کشورهای غربی، به‌خصوص آمریکا و انتظارات از دولت جدید ایالات متحده پرداخت.
"سرگئی لاوروف " وزیر امور خارجه روسیه در روزهای پایانی سال جاری (میلادی) در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری «نووستی» اعلام کرد که در سال 2020 اصلی‌ترین مسئله مطرح برای سیاست بین المللی این بود که جهان چه نتیجه گیری از بیماری همه گیر ویروس کرونا خواهد گرفت و آیا کشورها موفق شدند در برابر این تهدید مشترک با یکدیگر وحدت بوجود آورند. وی همچنین در باره امکان چرخش روسیه "به سمت شرق"، انتظارات مسکو از "جو بایدن" رئیس جمهوری منتخب آمریکا و امکان تمدید پیمان کاهش تسلیحات راهبردی موجود و نجات پیمان "آسمان باز"، توضیح داد.
لاوروف در پاسخ به سئوال خبرنگار ریانووستی درباره امکان افزایش همکاری‌های نظامی-فنی بین مسکو و تهران، تأکید کرد: «در حال حاضر، هیچ محدودیتی در همکاری نظامی - فنی با ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد. دو کشور روسیه و جمهوری اسلامی ایران حق تعامل در این زمینه را دارند و سیاست ما در خصوص همکاری‌های نظامی با سایر کشورها، کاملاً مطابق با هنجارهای حقوق بین الملل بوده و با انطباق کامل با قوانین مربوط به کنترل صادرات روسیه انجام می‌شود که یکی از دقیق‌ترین قوانین موجود در جهان است. تکرار می‌کنم که روسیه ضمن ادامه همکاری‌های نظامی-فنی با جمهوری اسلامی ایران، که بدون تردید حق تضمین توانایی‌های دفاعی خویش را دارد، بطور کامل به تعهدات بین المللی خود پایبند بوده و همواره از اولویت حفظ ثبات و امنیت در منطقه پیروی می‌کند.»
شیوع کرونا هم نتوانست باعث وحدت کشورها برای مقابله مشترک با چالش‌های مشترک شود
وزیر خارجه روسیه یادآور شد که سال 2020 برای روابط بین الملل،سال دشواری بود و نمی توان به طور خلاصه نتایج آن را یک موفقیت بزرگ یا شکست بزرگ ارزیابی کرد. بدیهی است که بیماری همه گیر ویروس کرونا تأثیر منفی بر سیاست و دیپلماسی جهان گذاشته و بحران عمیقی در اقتصاد جهانی ایجاد کرده و اکنون نیز یک دوره بهبودی طولانی و دشوار پیش روی همه کشورهاست. در عین حال، چالش‌ها و تهدیدهای موجود، از جمله، تروریسم، قاچاق مواد مخدر و انواع دیگر جرایم فراملیتی از بین نرفته است. بحران‌های درازمدت قبلی همچنان شعله‌ور بوده و کانون‌های جدیدی از تنش نیر بوجود آمده است.
به گفته وی، بدین ترتیب، متأسفانه، وجود مشکلات مشترک، از جمله شیوع بیماری کووید-19، هنوز منجر به وحدت و یکپارگی جامعه جهانی برای مقابله با چالش‌ها و جلوگیری از آنها نشده است.
لاوروف ادامه داد: «دلیل اصلی این مسئله، همانطور که ما بارها در این باره صحبت کرده‌ایم، عدم تمایل تعدادی از کشورهای غربی، به رهبری ایالات متحده، برای برقراری همکاری سازنده و برابر با سایر نقش آفرینان بین المللی است. همتایان غربی همچنان به استفاده فعال از طیف گسترده‌ای از ابزارهای نامشروع - از جمله اعمال فشار تا جنگ اطلاعاتی - ادامه دادند. آنها درخواست‌های دبیرکل سازمان ملل و کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد برای کنار گذاشتن تحریم‌های یکجانبه - با توجه به شرایط اضطراری انسانی در جهان - به منظور امکان دسترسی و تأمین داروها، تجهیزات و مواد غذایی مورد نیاز برای مبارزه با ویروس برای همه کشورها را نادیده گرفتند. در این رابطه، ابتکارعمل رئیس جمهور ولادیمیر پوتین برای اعلام "کریدور سبز" در عرصه تجارت بین الملل و توقف جنگ تجاری و تحریم‌ها، نیز مورد توجه غربی‌ها قرار نگرفت. این در حالی است که خط مشی واشنگتن در از بین بردن پایه‌های بیشتر معماری ثبات راهبردی جهانی و کنترل تسلیحات هم همچنان ادامه دارد.»
وی افزود: «در چنین شرایطی، ما همه اقدامات لازم را برای محافظت قابل اعتماد از منافع ملی خود انجام دادیم و در عین حال به پیشبرد یک برنامه بین المللی سازنده و یکپارچه ادامه داده و در جهت اطمینان از تقسیم ناپذیری امنیت در همه ابعاد آن فعالیت داریم که از جمله تلاشهای سازنده روسیه، با میانجی‌گری فعال شخص ولادیمیر پوتین، متوقف کردن درگیری‌های خونین در منطقه قره باغ کوهستانی بود. ما همچنان فعالانه به حل و فصل سیاسی و دیپلماتیک بحران در سوریه ادامه داده و در تلاشهای بین المللی برای شکستن بن بست مناقشه نظامی داخلی در لیبی مشارکت داریم.»
مسکو انتظار زیادی از آغاز دوره ریاست جمهوری بایدن برای بهبود روابط دوجانبه ندارد
رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه در پاسخ به سئوالی درباره انتظارات مسکو از دوره ریاست جمهوری "جو بایدن" توضیح داد: «متأسفانه، هیچ دلیلی برای بهبودی سریع یا حتی تثبیت روابط با آمریکا وجود ندارد. تمایلات شدید ضد روسی در ایالات متحده فرصتی برای اصلاح روابط بین مسکو و واشنگتن که به گروگان اختلافات سیاسی داخلی در این کشور تبدیل شده، باقی نمی گذارد و نمی‌توان روی تغییرات در دولت جدید آمریکا حساب کرد.»
سرگئی لاوروف، اولویت‌های اصلی در روابط بین مسکو و واشنگتن در دوره بایدن را بدین شکل توصیف کرد که از میان برداشتن آوار کنونی در روابط دوجانبه کار آسانی نخواهد بود و تیم ورودی به کاخ سفید باید تمایل متقابل خود برای بهبود روابط با فدراسیون روسیه را با برداشتن "گام های کوچک" نشان دهد.
وی افزود: «در دستور کار دوجانبه مجموعه‌ای از موضوعات روی هم انباشته شده که برخی از آنها فوری است و دولت جدید واشنگتن مجبور به حل سریع آنها خواهد بود که از کار عادی سازی عملکرد در عرصه روابط خارجی گرفته تا حل پرونده‌های بشردوستانه و در پایان هم پرداختن به مسائل امنیتی بین المللی و ثبات راهبردی. که تلاش برای حل یکباره تمامی مشکلات لازم نیست، بلکه دولت جدید آمریکا می تواند از منطق "گام‌های کوچک" برای تعامل استفاده کند و روسیه برای چنین کاری آماده است، البته با این درک که روابط بین المللی باید بر اساس اصول صداقت و در نظر گرفتن منافع متقابل ساخته خواهد شد، و نه بر اساس یک نظم جهانی با محوریت آمریکایی که واشنگتن در آن از جمله "آن کس که قوی‌تر است، حق با اوست"، استفاده می‌کند.»
به گفته لاوروف، مسکو بر این عقیده است که "روابط روسیه و آمریکا توان بالقوه تحقق نیافته‌ای دارد، طرف روسی تلاش خود را برای کنار گذاشتن اختلافات بکار می‌بندد، ولی بقیه ماجرا به اراده سیاسی طرف آمریکایی بستگی دارد.
وزیر امور خارجه روسیه یادآور شد که مسکو آماده ادامه مذاکرات با ایالات متحده در زمینه کنترل تسلیحات است، ولی صحبت درباره پارامترهای خاص خیلی زود است، در حالی که پیشنهادات روسیه به طرف آمریکایی برای اطمینان از تأمین ثبات راهبردی همچنان اهمیت دارد، هرچند توافقات تنها در نتیجه تمایل مقامات واشنگتن برای در نظر گرفتن منافع و نگرانی‌های روسیه امکان پذیر خواهد بود، چراکه توافق "خیابانی دوطرفه" است.
سرگئی لاوروف در این مصاحبه همچنین وعده داد که روسیه در سال 2021 ، همچنان سیاست خارجی واقع بینانه و مسئولیت پذیری خود را ادامه خواهد داد و تلاش برای شکل گیری نظم جهانی چند قطبی عادلانه‌تر و دموکراتیک‌تر کمک می‌کند و مانند گذشته، برای تعامل سازنده متقابل، تا آنجا که شرکای خارجی برای این کار آماده بوده و آنها هم به منافع ملی روسیه احترام بگذارند، آمادگی دارد.
