شاهین مصطفی اف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان سه شنبه ۲ دی وارد تهران شد. او در این سفر با رضا اردکانیان وزیر نیرو و محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور دیدار کرد.
پیش از این سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست هفتگی با خبرنگاران، گفت که معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان به تهران سفر می‌کند. وی درباره سفر معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان گفت که ما مباحث جدی مرزی داریم و توافقاتی درباره همکاری‌های دوجانبه درباره زیرساخت‌ها و مسائل آبی و سد داشتیم که این سفر از این لحاظ حائز اهمیت است.
واعظی با ابراز خرسندی از پایان یافتن منازعه نظامی میان آذربایجان و ارمنستان گفت که جمهوری اسلامی ایران برای کمک به حل دائم و قطعی مناقشه میان دو کشور همسایه جمهوری آذربایجان و ارمنستان آماده است. ایران همواره معتقد بوده که اختلافات میان کشور‌ها به ویژه همسایگان باید از طریق مذاکره حل و فصل شده و جنگ به هیچ وجه نمی‌تواند جایگزین راه حل‌های سیاسی باشد.
پرهیز از هر حرکتی که موجب سوء تفاهم روابط می‌شود
واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور برگزاری نشست‌های چند جانبه مثل اجلاس سه جانبه ایران، روسیه و آذربایجان یا اجلاس ۵ جانبه ایران، آذربایجان، روسیه، ترکیه و ارمنستان را باعث نزدیکی کشور‌های همسایه به یکدیگر و توسعه همکاری‌های سازنده و سودمند اقتصادی منطقه‌ای عنوان کرد. ایران همان‌گونه که رئیس جمهور آذربایجان تاکید کرده است، مرز خود را با این کشور، مرز صلح و دوستی می‌داند و همواره به تمامیت ارضی همه کشور‌ها احترام گذاشته و از سایر کشور‌ها نیز خواسته است که به تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند.
واعظی در ادامه گفت که ایران معتقد است و مکرراً تاکید کرده است که دولت‌ها و همسایگان نباید اجازه مداخله قدرت‌های بیگانه را در روابط و مناسبات با یکدیگر بدهند و تاکنون هم شاهد بوده‌ایم که دخالت بیگانگان فقط موجب تشدید اختلاف و مناقشه میان همسایگان بوده و صلح و ثبات را در منطقه با مخاطره مواجه کرده است. باید از هرگونه اقدام یا حرکتی که موجب سوء تفاهم و ایجاد زمینه‌های تیرگی روابط با دیگران می‌شود، پرهیز کرد.
۱۶ ژانویه نشست کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی بین تهران و باکو برگزار می‌شود
رئیس دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به توسعه روابط با آذربایجان و ایجاد شرایط جدید در مناسبات علاقه مند است، گفت که دو کشور باید تمام توان خود را برای تسریع در اجرای پروژه‌های مشترک مثل احداث خط آهن، سد و نیروگاه به کار بگیرند تا بستر گسترش تعاملات و روابط بیش از پیش فراهم شود. اراده سیاسی مقامات عالی دو کشور بر گسترش روابط قرار دارد و در ملاقات امروز، ۱۶ ژانویه (۲۷ دی) برای برگزاری نشست کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی تعیین شد که امیدوارم این مسئله زمینه تسریع در اجرای پروژه‌های مشترک و گسترش روابط و همکاری‌های اقتصادی را بیش از گذشته فراهم کند.
علیرضا معزی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت که شاهین مصطفی اف، به عنوان فرستاده‌ی ویژه‌ی الهام علی‌اف رئیس جمهوری آذربایجان با واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور دیدار و سپاس ویژه رئیس‌جمهوری آذربایجان از مواضع دولت ایران را ابلاغ کرد. پیش از این وزیر خارجه آذربایجان نیز پس از جنگ قره‌باغ به تهران سفر کرده بود.
شاهین مصطفی اف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان در این دیدار گفت که به نمایندگی از مردم آذربایجان از مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران به ویژه مقام معظم رهبری و رئیس جمهور محترم و دولتمردان ایران در مناقشه قره باغ و حمایت از تمامیت ارضی آذربایجان تقدیر و سپاسگزاری می‌کنم. مصطفی اف با بیان اینکه جمهوری آذربایجان همواره به تمامیت ارضی همه کشور‌ها احترام گذاشته است، گفت که ایران همواره به عنوان کشوری بزرگ و همسایه‌ای دوست و برادر از جایگاهی بلند در میان مردم و دولت جمهوری آذربایجان برخوردار بوده و روابط با ایران برای جمهوری آذربایجان رابطه‌ای راهبردی بوده و هست.
جمهوری آذربایجان: اهمیت ویژه‌ای برای روابط با ایران قائلیم
معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان، در حاشیه دیدار با اردکانیان وزیر نیروی کشورمان، گفت که در حاشیه ارس ظرفیت‌های جدیدی در حوزه آب، برق و کشاورزی به وجود آمده و همکاری در حوزه انرژی ثمره زیادی برای دو کشور خواهد داشت، بنابراین تاکید بر این است که پروژه‌های نیمه تمام به اتمام رسیده و افتتاح شوند. جمهوری آذربایجان اهمیت ویژه‌ای برای روابط با ایران قائل است، ما در راستای این روابط در سطح عالی‌ترین هیئت سیاسی به ایران سفر کرده‌ایم تا روابط توسعه یابد؛ زمانی که ویروس کرونا طغیان کرده و در جهان مشکلاتی ایجاد کرده ما در سایه اراده سیاسی به ایران آمده‌ایم تا در زمینه همکاری مشترک بحث و بررسی کنیم.
وی با تاکید بر اینکه یکی از موارد مهم بعد از تغییر جغرافیای سیاسی منطقه و احیای اراضی، سفر رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی به تهران بود تا همکاری‌ها ارتقا یابد و این یکی از نشانه‌های اهمیت قائل شدن آذربایجان برای همسایگان خود به ویژه ایران است، تصریح کرد که جمهوری آذربایجان بعد از ۳۰ سال اشغال اراضی خود توسط ارمنستان، بر اساس عدالت، قدرت سیاسی و نظامی، اراضی اشغال شده را آزاد کرد.
وی با بیان اینکه نزدیک ۳۰ سال است که ۳۰ درصد اراضی کشور ما توسط ارمنستان اشغال شده بود، گفت که به رغم مذاکرات، بازپس‌گیری اراضی نتیجه‌ای نداد، بنابراین جمهوری آذربایجان مجبور به راه‌حل نظامی برای احیای اراضی خود شد. این پیروزی در سایه حمایت کشور‌های دوست ما بود و خوشحالیم که ایران در بین این کشور‌های دوست قرار دارد، از اولین روز‌های مناقشه، ایران از تمامیت ارضی آذربایجان دفاع کرده و حمایت خود را اعلام کرده است تا آذربایجان حاکمیت خود در برابر اراضی اشغال شده را احیا کند و شرایط جغرافیایی جدید با صلح و ثبات به منطقه آورده شود.
وی با اشاره به همکاری دو کشور در بخش‌های مختلف از جمله انرژی گفت که در هفت سال گذشته تفاهمات خوبی با ایران در مورد سنکرون شبکه الکتریکی ایران، آذربایجان و روسیه انجام شده است. آذربایجان به ایران برق صادر می‌کند و زیرساخت لازم انجام شده است، در پروژه‌های متفاوت همکاری نزدیک داریم که یکی از آن‌ها سد و نیروگاه خداآفرین و قیزقلعه‌سی است؛ ما اعلام کردیم اراده ما در اتمام هر چه سریعتر پروژه‌هاست.
معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان با بیان اینکه رود ارس میراث مشترک دو کشور است و پروژه‌های زیرساختی در این حوزه در خدمت منافع و زمینه همکاری دو کشور خواهد بود، گفت که در سفر الهام علی‌اف به نوار مرزی در مرز مشترک ایران و آذربایجان این منطقه به عنوان مرز دوستی معرفی شد بنابراین ما باید همکاری‌ها را گسترش داده و مرز دوستی را به عنوان نمونه به جهان نشان دهیم.
معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان برای چه به ایران سفر کرد؟
چهار سال پیش موافقت‌نامه بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان برای تکمیل سد و بهره‌برداری از آن به امضا رسید که در ایران به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، با سفر معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان و وزیر انرژی جموری آذربایجان به کشورمان، بحث های نهایی بهره‌برداری از سد خداآفرین انجام شد.
اردکانیان وزیر نیرو هم در حاشیه جلسه روز چهارشنبه هیئت دولت در جمع خبرنگاران باتوجه به سفر معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان، گفت که ما بلافاصله برای احداث نیروگاه‌های برق آبی سد خداآفرین اقدام خواهیم کرد.
یکی از پروژه‌های بزرگ که از حدود ۲۰ سال قبل عملیات اجرایی آن آغاز شد، سد خداآفرین بر روی رودخانه مرزی ارس است؛ این سد حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب را می‌تواند در طول سال تنظیم کند. اراضی قابل توجهی در پایین دست این سد مشروب می‌شوند.
روابط ایران_ جمهوری آذربایجان سمت و سوی بهتری پیدا کرده است/ سفر معاون نخست وزیر باکو به ایران
محسن پاک‌آیین سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر شاهین مصطفی اف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان به کشورمان، گفت که روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بعد از توافق آتش بسی که در مسکو انجام شد و مواضع قاطع کشورمان در حمایت از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان، ضرورت آزاد سازی مناطق اشغالی این کشور و به خصوص بیانات سازنده و راهبردی مقام معظم رهبری در این زمینه که خط مشی ایران را در ارتباط با این موضوع روشن کرد در سطح سازنده‌تر و بهتری حرکت می‌کند.
او همچنین تاکید کرد که سفر بایراموف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به ایران که حدود دو هفته قبل انجام شد و سفر شاهین مصطفی اف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان بسیار حائز اهمیت است، از زمانی که در باکو بودم شاهین مصطفی اف را می‌شناسم و او برای توسعه همکاری‌های اقتصادی بسیار با انگیزه قدم برمی‌دارد، وی پیش از این وزیر اقتصاد و صنعت باکو بوده است، لذا بسیار خوب اقتصاد دو کشور ایران و آذربایجان را می‌شناسد.
پاک آیین همچنین گفت که حضور معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان در ایران نوید بخش است و نکته مثبتی این سفر وجود دارد نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور است که در ۱۶ ژانویه برگزار می‌شود، همچنین در خصوص همکاری‌های دوجانبه، به ویژه تسریع در اجرای پروژه‌های مشترک ریلی و احداث سد و نیروگاه گفت‌وگو شده است. ما در حوزه‌های مختلفی می‌توانیم همکاری‌های خود را با جمهوری آذربایجان توسعه دهیم؛ یکی از این همکاری‌ها مشارکت ایران در بازسازی در ۷ شهر آزاد شده آذربایجان است که در مجاورت ایران قرار دارد و کشور ما نزدیک ترین، امن‌ترین و اقتصادی‌ترین کشور به این مناطق است و دارای مزیت بالای سازندگی است.
تهران و باکو می‌توانند در سایه بازسازی آذربایجان همکاری کنند
سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان، تصریح کرد که بازسازی مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان امنیت این مناطق را تثبیت می‌کند و می‌توان در سایه این بازسازی تهران و باکو با هم همکاری کنند، احداث سد خداآفرین و احداث نیروگاه در منطقه مرزی می‌تواند در مرحله بازسازی برای جمهوری آذربایجان مهم باشد و کار‌های بازسازی را تسریع ببخشد. در نشست‌های اخیر بین ایران و جمهوری آذربایجان در مورد احداث راه آهن رشت_آستارا توافق کردند و بسیار مهم است که هرچه زودتر یک حلقه اتصال احداث شود، چراکه بعد از احداث از چین تا خلیج فارس می‌توان انتقال انجام داد و برای ایران و جمهوری آذربایجان ایجاد می‌شود. در زمینه نفتی هم یک نقطه مشترک داریم در دریای خزر به نام حوزه البرز که اجرای پروژه‌های مشترک می‌توان مورد توجه قرار بگیرد و تصور می‌کنم که در کمیسیون مشترک که در ژانویه است این موضوع مورد بحث و بررسی قرار بگیرد.
پاک آیین همچنین گفت که به نظر می‌رسد بعد از توافق آتش بس بین باکو و ایروان نفت جدید منطقه مبتنی بر الگوی همکاری‌های منطقه‌ای خواهند شد و ما در این مقطع رفت و آمد‌های غیر سازنده را در منطقه شاهد نباشیم بلکه کشور‌های منطقه می‌توانند با یکدیگر بر اساس نیاز منطقه همکاری‌هایی را دنبال کنند. ایران، چین، روسیه، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان می‌توانند با یکدیگر همکای کنند و قطعا همکاری‌های منطقه‌ای موجب پیشرفت اقتصادی تمامی کشور‌های حوزه قفقاز خواهد شد.
