مجتبی رضاخواه نماینده مردم تهران در مجلس در نشست مجازی « بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰» که به همت بسیج دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: لایحه بودجهی ۱۴۰۰ که دولت به مجلس فرستاده است، اشکالات ساختاری متعددی دارد؛ به این مفهوم که منابع درآمدیاش پایدار نیست و برای منابع درآمدی ناپایدار و موهوم، هزینههای قطعی تعریف میکند.
وی ادامه داد: در حال حاضر عمده منابع درآمدی دولت سه قسمت است، یک، مالیات که سال گذشته ۳۵ درصد درآمد را تشکیل میداد که امسال به ۲۹ درصد کاهش پیدا کرده است. دو، فروش نفت که حدود ۷۰۰-۸۰۰ هزار بشکه در روز به فروش میرسد اما در بودجه سال ۱۴۰۰ آن را به ۲/۳ میلیون بشکه در روز افزایش میدهد و سه، اوراق قرضه که البته اوراق قرضه جزو منبع درآمد محسوب نمیشود اما در طی سالهای گذشته این مورد در منبع درآمد دولت لحاظ شده است و در طی این چند سال میزان قرض را بالا بردند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: از بین کل درآمدها، صرفاً ۲۹ درصد این منابع قابل اعتماد است و ۷۱ درصد دیگر موهومی است. اما دولت برای ۱۰۰ درصد آن هزینه تعریف کرده است و البته نامه اخیر رهبر انقلاب در این خصوص تقریباً بودجه را متحول میکند.
رضاخواه افزود: ایرادات زیادی به بودجه وارد است و اشکالات زیادی دارد اما تاثیرگذاری مجلس در اصلاح ساختار بودجه دو سطح دارد الف) سطح کارشناسی و ب) سطح سیاسی. باید بپذیریم که این بودجه دولت اصلاً قابل اجرا نیست اما در سطح کارشناسی میتوان آن را اصلاح کرد. دولت با این نحوه ارائه بودجه، دست مجلس را برای اصلاحات باز گذاشته اما مجلس نمیتواند تغییر قابل توجهی به وجود آورد؛ زیرا ساز و کار مجلس به گونهای است که نمیتواند کاملاً بودجه را متحول کند.
وی اظهار داشت: اما آیا اصلاً مجلس میخواهد به بحث اصلاح بودجه ورود پیدا کند یا میخواهد به دولت برگرداند؟ در جواب باید گفت ترکیبی از هر دو خواهد بود چون یک بخشی اصلاح میشود و بخش دیگر به دلیل نامهی رهبری به دولت برمیگردد. اما بهخاطر سازوکارهایی که در مجلس است و به خاطر اینکه این فرآیند بسیار زمانبر است، قطعاً موارد محدودی از اصلاحات بودجه در مجلس اعمال خواهد شد.
این نماینده مجلس گفت: اما در سطح سیاسی باید گفت که بودجه سال ۱۴۰۰ یک بودجه سیاسی بود زیرا هزینههایی افزایش یافته که کارکرد انتخاباتی داشته باشد. مثلاً مصوب حقوق سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود ۷۵ درصد افزایش پیدا کرده است. برای تعدیل این موضوع، مجلس مجبور میشود از طرفی مالیات را افزایش دهد و از طرفی دیگر حقوق را کاهش دهد که این موضوع هزینه سیاسی برای مجلس ایجاد میکند.
وی تاکید کرد: دولت مجلس را به بازی گرفته که اگر مجلس ورود پیدا کند برایش هزینه سیاسی به دنبال خواهد داشت و اگر ورود پیدا نکند در سال آینده کشور با بودجهی موهومی مواجه خواهد بود و مجلس بر سر دوراهی قرار گرفته است. این بودجهای که دولت فرستاده عملاً یک سوءاستفاده از قدرت است.
رضاخواه تصریح کرد: دولت پیشبینی کرده است ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در روز از طریق فروش نفت درآمد ایجاد کند. اما اگر به این مقدار نفروشد یک راهحل این است که به قرض کردن ادامه دهد و عواقب آن را هم بر دوش دولت آینده میگذارد، اما احتمالاً مجلس موافقت نکند و میزان اوراق قرضه و سلف نفتی دولت را محدود کند. راهحل دوم افزایش نرخ تسعیر ارز است.
وی ادامه داد: دولت بخش اعظمی از بودجه سال ۱۴۰۰ را پیشفروش نفت و سهامها در نظر گرفته است که اگر بتواند این را عملی کند بسیار خوب است.
رضاخواه تصریح کرد: با توجه به اینکه ما معتقدیم بودجه سیاسی بسته شده است احتمال دارد که هدف دولت مجبور کردن نظام برای مذاکره باشد.
این نماینده مجلس یادآور شد: تغییراتی که رهبری در نامه خود فرمودند را دولت باید در بودجه لحاظ کند که اگر تا قبل از تشکیل کمیسیون بودجه انجام شود کلیات بودجه رد نمیشود؛ اما اگر لحاظ نشد، مجلس حق این را دارد که بودجه را رد کند یا اصلاحاتی در آن انجام دهد.