دبیرکل سازمان ملل ضمن ابراز تأسف از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و وضع مجدد تحریمها علیه جمهوری اسلامی از ایران خواست به «اجرای کامل» توافق هستهای بازگردد.
بنا بر گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، گوترش در گزارش خود همچنین از ایران درخواست کرد تا نگرانیهای مطرح شده درباره برنامه هستهای و موشکی این کشور را برطرف کرده و به «اجرای کامل» مفاد برجام بازگردد.
وی ضمن ابراز نگرانی از تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در تأسیسات غنیسازی نطنز بر لزوم اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تأکید کرد و گفت که اجرای این قطعنامه «از نظر جامعه بینالمللی تا حد زیادی بعنوان گواهی بر کارآمدی چندجانبهگرایی، دیپلماسی و گفتوگو و موفقیت در عدم اشاعه هستهای به حساب می آید».
گوترش ضمن انتقاد از جنگ اقتصادی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران بر اهمیت «ابتکارعملهایی در حمایت از روابط تجاری و اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دوران فعلی مشکلات اقتصادی و درمانی ناشی از بیماری همهگیر کووید-19» تأکید کرد.
طبق این گزارش، شورای امنیت در صدد است که در تاری 22 دسامبر ( دوم دی ماه) درباره گزارش دبیرکل سازمان ملل بحث و گفتوگو کند.
در حالی دبیرکل سازمان ملل از ایران درخواست کرده است تا به طور کامل به تعهداتش در قبال برجام بازگردد که طرفهای اروپایی توافق هستهای (فرانسه، انگلیس و آلمان) از زمان خروج آمریکا از برجام، به تعهداتشان در قبال این توافق پایبند نبودهاند.
با اینحال، سه کشور اروپایی معروف به تروئیکای اروپایی چندی پیش با صدور بیانیهای مشترک، در خصوص تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در تاسیسات غنیسازی نطنز، ابراز نگرانی کردند.
تروئیکای اروپایی با ادعای اینکه تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در نطنز، نقض توافق هستهای است، گفتند: «اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، باید از توافق تبعیت کند».
دولت آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شد و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علیرغم مخالفتهای لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعدههای خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند. جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیعملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل این توافق را کاهش داد.
علاوه بر این نمایندگان مجلس شورای اسلامی در چارچوب گامهای کاهش تعهدات هستهای و نامه رئیسجمهور ایران به کشورهای اروپایی، در پاسخ به روند اقدامات خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و همراهی کشورهای اروپایی با آن روز سهشنبه طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را به تصویب نهایی رساندند.
با اینحال، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز 13 آذرماه در نشست مجازی «گفتوگوهای مدیترانهای» بار دیگر تأکید کرد در صورتیکه ایالات متحده و کشورهای اروپایی به طور کامل به تعهداتشان بازگردند، ایران نیز به طور کامل به تعهداتش بازخواهد گشت.
ظریف در خصوص بازگشت ایران به تعهدات برجامی گفت: « آمریکا و کشورهای اروپایی میتوانند به تعهدات برجامی خود بازگردند و در این صورت نه تنها این قانون (قانون مجلس شورای اسلامی در پی ترور شهید «محسن فخری زاده») اجرا نمیشود، بلکه اقداماتی که طبق بند ۳۶ برجام برداشتیم، لغو خواهد شد و به تعهد کامل بازمیگردیم. راه چاره کاملاً ساده است، آنها به طور کامل به تعهداتش در قبال برجام عمل کنند، روابط اقتصادی ایران با دیگر نقاط جهان را به حالت عادی بازگردانند و شرطگذاری برای ایران را کنار بگذارند و تقاضاهای ظالمانه را کنار بگذارند، در آن صورت ایران به تعهدات برجامی خود بازمیگردد ».