سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی پرس تی وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه ترامپ قصد دارد تحریمهایی را علیه ایران وضع کند به نحوی که هیچ دولتی در آمریکا نتواند به عنوان مثال به برجام بازگردد، خاطرنشان کرد: به قول خود آنها و همانطور که اوبراین مشاور امنیت ملی دولت ایالات متحده گفته است دیگر چیزی برای تحریم کردن نمانده است. این طرحها بخشی از یک جنگ روانی همه جانبه علیه مردم ایران است.
*فشار حداکثری اکنون به شکست حداکثری رسیده
خطیب زاده با بیان اینکه فشار حداکثری اکنون به شکست حداکثری رسیده، عنوان کرد: دیگر کاری از آنها بر نمیآید، مگر ادامه دادن همین جنگ روانی علیه ملت ایران.
وی افزود: آنها همین طور از سر سرخوردگی تلاش میکنند با وضع تحریمهای تازه چنین وانمود کنند که سیاست فشار حداکثری آنها همچنان زنده است. همه میدانند که آنها تا چه حد ناکام بودهاند و نتوانستهاند به هیچ یک از اهداف فشار حداکثری دست یابند. بنابراین باید در تفسیر اعلامیههای آنها بسیار محتاط بود.
*آمریکا معتاد به تحریم
سخنگوی وزارت خارجه با ذکر این نکته که اینها اقداماتی است که از سر سرخوردگی و یأس انجام میشود، گفت: آنها به تحریم معتاد هستند، اما اکنون دچار یک وسواس روان پریشانه در قبال ایران نیز شدهاند. به ویژه با توجه به شیوه موثر پاسخگویی ایران به تحریمهای بی سابقه آمریکا که نظیرش علیه هیچ کشور دیگری وضع نشده است.
وی با بیان اینکه آنها نتوانستهاند به هیچ یک از اهداف خود در قبال ایران دست یابند، خاطرنشان کرد: به همین جهت تمام آنچه اکنون در خصوص ایران میشنوید به واسطه سرخوردگی و از جانب ایران ستیزانی است که در واشنگتن و کاخ سفید هستند.
* به اقدامات هر آن کسی که قرار است ریاست کاخ سفید را بر عهده بگیرد، نگاه خواهیم کرد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که اگر جو بایدن پیروز نهایی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شود، آیا ایران حاضر خواهد شد برای احیای توافق هستهای به آمریکا اعتماد کرده و اجازه دهد آمریکا برای بازگشت به تعهداتش بر سر میز حاضر شود؟ اظهار داشت: حقیقت این است که موضوع اعتماد نیست. برجام براساس بی اعتمادی متقابل و نه اعتماد مورد مذاکره قرار گرفت و این چیزی است که بیش از همه حائز اهمیت است.
وی افزود: ما به اقدامات هر آن کسی که قرار است ریاست کاخ سفید را بر عهده بگیرد، نگاه خواهیم کرد. هنوز برای صحبت کردن در این خصوص خیلی زود و عجولانه است. منتظریم تا ببینیم وضعیت چطور میشود.
خطیب زاده ادامه داد: فکر میکنیم که برجام هنوز زنده است و همانطور که احتمالا میدانید این یک قطعنامه الزام آور قانونی شورای امنیت سازمان ملل متحد است. البته که این توافق در حال تنفس مصنوعی است و میشود گفت به شدت بی حال شده، آن هم به واسطه آنکه اروپاییها نتوانستهاند به تعهدات خود در بخش مربوط به بعد تحریمی برجام عمل کنند. با این وجود این محور یک قطعنامه الزام آور قانونی است.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: بنابراین این توافق هنوز زنده است، اما تنها راه برای زنده نگهداشتن آن این است که همه به انطباق کامل به تعهدات خود بازگردند و ایران قطعا آماده است که اگر طرف دیگر به انطباق کامل به برجام بازگشت، مثل همیشه با حسن نیت و به درستی برجام را به طور کامل اجرا کند.
* دسترسی دوباره آمریکا به اتاق مذاکره با ایران و ۱+۴ بسیار دشوار خواهد بود
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به این سوال که اگر آمریکا بار دیگر به برجام بازگردد چه تضمینی وجود دارد که آنها بار دیگر مانند آنچه در دوران ترامپ رخ داد از تعهدات خود تخطی نکنند؟ اظهار داشت: حقیقت این است که ترامپ بسیار موفق بود، البته در از میان بردن هرگونه اعتماد جامعه بینالمللی به ایالات متحده.
وی گفت: آمریکا فقط برجام را نقض نکرد. بلکه پیمان موشکهای میان برد اتمی را هم نقض کرد و همینطور از توافقنامه پاریس، توافق تجارت آزاد نفتا، یونسکو و شورای حقوق بشر ملل متحد و بسیاری دیگر از توافقات و پیمانهای بینالمللی خارج شد.
*آمریکا به همه نشان داده که قابل اعتماد نیست
خطیب زاده بیان کرد: آمریکا به همه نشان داده که قابل اعتماد نیست، بنابراین هرگونه اقدامی از سوی آمریکا باید در جهت دسترسی دوباره این کشور به اتاقی باشد که ایران و دیگر اعضای باقیمانده برجام اکنون در آن حضور دارند. دسترسی دوباره به این اتاق بسیار دشوار خواهد بود و فقط هم ایران نیست، تصور میکنم همه نسبت به اقدامات آمریکا بسیار بدبین هستند و ما با هوشیاری تمام اتفاقات را رصد خواهیم کرد.
وی افزود: آنچه بیش از همه حائز اهمیت است این است که رفتار آنها مهمترین چیزی است که ما مدنظر قرار میدهیم و ما در این زمینه بسیار هم محتاط و دقیق هستیم چه آمریکا به برجام بازگردد و چه بازنگردد. آنچه مهم است این است که طرفهای باقیمانده در این توافق یعنی ۱+۴ بتوانند به تعهداتشان خود ذیل برجام عمل کنند که این چیزی است که آنها تا الان قادر به انجام آن نبودهاند.
* آمریکا در موضعی نیست که بخواهد برای ایران شرطی بگذارد/ برجام تمام و کمال مذاکره شده
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به این پرسش که اگر جو بایدن آنطور که نشان داده قصد داشته باشد به برجام بازگردد، اگر بخواهد محدودیتها و خواستههایی در موضوعات مورد مناقشه نظیر فعالیتهای موشکی ایران که در دوره ترامپ آمریکا خواهانش بود یا مثلا فعالیتها و اهداف منطقهای ایران، طرح کند موضع ایران چه خواهد بود؟ اظهار داشت: اگر بخواهم صادقانه بگویم ایالات متحده در موضعی نیست که بخواهد برای کشوری به خصوص برای ایران شرطی بگذارد. اگر کشوری باشد که باید به شروطی عمل کند، آن آمریکاست. آمریکا تمام ابعاد قوانین و عرف بینالملل را نقض کرده است. علاوه بر این، ایران در مورد آنچه قبلا در موردش مذاکره شده دوباره مذاکره نخواهد کرد.
وی تصریح کرد: برجام تمام و کمال مذاکره شده است. بخشهای مربوط به فعالیتهای موشکی ایران نیز در قطعنامه ۲۲۳۱ مندرج است. بنابراین ایران آن چیزی را که قبلا مورد مذاکره قرار گرفته و نهایی شده را مجددا مفتوح نخواهد کرد.
* بر سر امنیت ملی خود مصالحه نمیکنیم
خطیب زاده تصریح کرد: علاوه بر این، ایران کشوری نیست که بر سر امنیت ملی خودش مصالحه کند. در واقع هیچ کشوری از امنیت ملی خودش کوتاه نمیآید و ایران هم به عنوان یک بازیگر منطقی چنین اقدامی نخواهد کرد. الزامات دفاعی ایران قطعی است و ما در قبال آن نه کوتاه میآییم و نه در موردش مذاکره میکنیم. همه کسانی که با ما در تماس بوده و هستند این را میدانند. اینها بیشتر شبیه به شعارها و وعدههای انتخاباتی است و به هیچ وجه محقق نخواهد شد.
وی گفت: این مسئله خط قرمز ماست و همه این را میدانند. ضمنا این موضوعی مربوط به گذشته است. چرا که ما قبلا در این مورد مذاکره کردهایم.
سخنگوی وزارت خارجه یادآور شد: درباره امنیت در منطقه، ایران ابتکار و پیشنهاد مثبتی را روی میز گذاشته است. ابتکار صلح هرمز را ببینید که رئیس جمهور ایران زمانی که در نیویورک بود به مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه کرد. بنابراین ما برای امنیت بومی در خلیج فارس آمادهایم و هم ابتکار و طرح داریم. این طرحها از همه دعوت میکند که حسن نیت، ظرفیت و توانمندیهای خود را برای یک سازوکار امنیتی در خلیج فارس و فراتر از آن به میدان بیاورند.
* طرح صلح هرمز بسیار واقع بینانه و مبتنی بر واقعیات میدانی
خطیب زاده درباره طرح روحانی به سازمان ملل مبنی بر اینکه کشورهای منطقه خودشان امنیت را تامین کنند و دیگر آمریکا در این نوع تامین امنیت حضور نداشته باشد، اظهار داشت: مزیت آنچه ما ارائه کردهایم این است که ذیل چتر سازمان ملل متحد است. قطعنامه ۵۹۸ از دبیرکل سازمان ملل میخواهد که چنین کنفرانسی برگزار کنند. ایران بر همین اساس و در جهت توسعه همین مسئله تلاش میکند ابتکاری بومی برای ایجاد سازوکاری امنیتی در خلیج فارس ارائه کند.
وی افزود: فکر میکنیم که این طرح بسیار واقع بینانه است و مبتنی بر واقعیات میدانی است و همه چیز در آن در نظر گرفته شده و مبتنی بر اصولی است که مورد پذیرش همه است و در منشور سازمان ملل نیز مندرج است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: همه آن را میدانند و این اصول قابل پذیرش است. منتظریم تا دیگران هم این را بپذیرند و به ما بپیوندند تا این امنیت منطقهای را مستقر کنیم.
*نه مرزهای ایران و نه مرزهای منطقه تغییری نخواهد کرد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مناقشه قره باغ و برخی شایعات عنوان شده مبنی بر تغییر در مرزهای ایران با ارمنستان در پی توافق جدید باکو و ایروان عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره از هر تلاشی در راستای دستیابی به یک راهحل پایدار و دائمی برای این منازعه سه دههای بین دو همسایه بزرگ ما یعنی جمهوری آذربایجان و ارمنستان استقبال کرده است.
وی افزود: به عنوان یک اصل سیاست خارجی ایران هیچ تغییری در مرزهای بینالمللی رخ نمیدهد. نه مرزهای ایران و نه مرزهای منطقه تغییری نخواهد کرد و ما قطعا هوشیارانه هرگونه تلاشی در این راستا را رصد و دنبال میکنیم و هم با ایروان، هم با باکو و هم با دیگر پایتختهای منطقه در تماس هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ما در طول سه دهه گذشته کمک شایانی در جهت حل و فصل این منازعه کردهایم، اظهار داشت: قطعا مسائل بسیار جنجال برانگیزی وجود دارد که به سادگی قابل حل نیست، اما هر تلاشی در این جهت مورد استقبال ماست.
این دیپلمات ارشد کشورمان بیان کرد: طرفهایی مختلفی در جهت دستیابی به این توافق در حال همکاری با ما بودند. ایران به صراحت تمام به همسایگان خود اعلام کرده بود که آنها باید به مرزهای بین المللی، حاکمیت یکدیگر، تمامیت ارضی کشورهای منطقه و دیگر قوانین و عرف بینالمللی احترام بگذارند.
وی با ذکر این نکته که قطعا عناصر مهمی از ابتکار ایران که به همه پایتختهای منطقه ارائه شده بود با آتش بسی که هم اکنون در این منطقه مودر مناقشه اتفاق افتاده، هم پوشانیهای بزرگی دارد. ما بسیار خوشبین هستیم که به حل و فصل این منازعه از طریق دیپلماتیک و سیاسی کمک کنیم و این هدف و مقصد را با دقت دنبال میکنیم.
* همه میدانند چه کسی در افغانستان، عراق و دیگر نقاط در حال جذب نیرو برای القاعده است
سخنگوی وزارت خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو درباره ادعای مطرح شده مبنی ترور «ابومحمد المصری» یکی از فرماندهان ارشد القاعده در ایران نیز بیان کرد: آمریکا به استفاده از رسانه با هدف پیشبرد اهداف سوء و مقاصد سیاسی خود عادت دارد و ما کاملا از این جنگ روانی همه جانبه علیه ایران و ملت ایران مطلع هستیم. این هم بخشی از همان تلاشهاست که در گذشته نیز بارها اتفاق افتاده و الان هم بار دیگر تکرار شده است.
وی افزود: آنها به خوبی میدانند که چه کسی این گروه را بنیان گذاشته است و چه کسی همین الان در افغانستان، عراق و دیگر مناطق جهان در حال جذب نیرو برای القاعده است. ما تمام اسناد آن را داریم. بنابراین این ادعاهای بی پایه و اساسی است که در چارچوب همان سیاست و استفاده از همه ابزارها علیه ملت ایران است.
* آمریکا کاملا مسئول است که این خرابکاری ایجاد شده در افغانستان را حل و فصل کند و نمیتواند فرار کند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره خروج آمریکا از افغانستان نیز بیان کرد: ما همواره گفتهایم که میراث آمریکا برای منطقه ما جنگهای فاجعه بار، خونریزی و جنگهای خونینی است که آنها به منطقه ما تحمیل کردهاند.
وی افزود: میراث آمریکا برای منطقه ما این تراژدیهایی است که در سر تا سر منطقه ما رقم زده است. آنها این خرابکاری را به بار آوردهاند و حالا میخواهند این کشور را در حالی که این خرابکاری را بر جای گذاشتهاند، ترک کنند و حتی تلاش میکنند تمام زیرساختی را که ملت غیور افغانستان با تلاش مداوم ایجاد کرده را نابود کنند. آنها حتی تلاش میکنند با اقدامات غلط در داخل و خارج از افغانستان هرگونه نظام کارآمد موجود در افغانستان را نابود کنند.
خطیب زاده ادامه داد: قانون بینالملل بسیار روشن است. کشور متجاوز، ارتش متجاوز باید به تعهدات خود عمل کند و نباید کشوری را که میخواهد از آن خارج شود، تخریب کند. آمریکا کاملا مسئول است که این خرابکاری ایجاد شده در افغانستان را حل و فصل کند و نمیتواند فرار کند و این کشور و ملت غیور افغانستان را در چنین شرایط فاجعه باری قرار دهد.
وی بیان کرد: ما در کنار ملت افغانستان هستیم و تمام تلاش خود را برای تسهیل مذاکرات و گفتوگوهای کاملا بین الافغانی انجام میدهیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پایان این گفتوگو تصریح کرد: آمریکا هیچ جایگاهی برای تخریب و تحریف مذاکراتی که هم اکنون بین طرف های مختلف افغانستان جاری است، ندارد.