گروه اجتماعی – در سال های اخیر به دلیل تغییر سبک زندگی میزان تولید زباله در کشورمان افزایش یافته است به طوری که نیروهای شهرداری و ... در طول شبانه روز چندین بار مخازن جمع آوری زباله را تخلیه می کنند.
به گزارش افکارنیوز، بر اساس تعاریف متداول در جهان؛ زباله به مجموعه مواد ناشی از فعالیتهای انسان و حیوان که معمولا جامد بوده و به صورت ناخواسته و یا غیر قابل استفاده دور ریخته میشوند، اطلاق می شود بر اساس این تعریف زباله ها را می توان به چهار دسته زبالههای شهری، صنعتی و خطرناک و بیمارستانی تقسیم کرد.
در این میان گاهی اوقات شهروندان دانسته و یا از روی ناآگاهی اقدام به رها سازی زباله های خطرناک در طبیعت کرده و یا آنها را با زباله های شهری مخلوط می کنند و صدمات جبران ناپذیری به سلامت سایر افراد جامعه و همچنین محیط زیست می زنند.
با توجه به بی دقتی برخی شهروندان نسبت به رها سازی زباله های خطرناک بهتر است با این نوع زباله و تبعات و تاثیرات آن بیشتر آشنا شویم:
این زباله ها شامل مواد زاید خطرناک به صورت جامد یا مایع بوده که به دلیل کمّیت، غلظت و یا کیفیت فیزیکی، شیمیایی و یا بیولوژیکی میتوانند باعث افزایش میزان مرگ و میر و یا بیماریهای بسیار جدی شوند.
همچنین براساس تعریف آژانس حفاظت محیط زیست Environmental Protection Agency: EPA)) زبالههای خطرناک به مواد زاید جامدی اطلاق میشود که بالقوه خطرناک بوده و یا اینکه پس از طی مدت زمانی موجبات خطر را برای محیط زیست، فراهم میکنند.
زبالههای خطرناک معمولاً یکی از مشخصات قابلیت انفجار، احتراق، خوردگی، واکنش پذیری و سمی را دارا بوده و اغلب با عنوان مواد زاید پرتوزا، پس ماندههای شیمیایی، زایدات قابل اشتعال، زایدات بیولوژیکی و مواد منفجره دسته بندی میشوند.
بر این اساس زبالههای بیمارستانی به دلیل آنکه حاوی زایدات پاتولوژیکی، مواد زاید پرتوزا، زائدات دارویی، مواد زاید عفونی، مواد زائد شیمیایی و ظروف مستعمل تحت فشار هستند، از منابع عمده، زبالههای خطرناک در شهرها بهشمار میآیند.
در یک کلام می توان زباله های ویژه را به چند گروه تقسیم کرد؛
1- زباله های مصرف شده روغنی:
کارکردهای همه نوع زباله های مصرف شده روغنی خطرناک هستند برای نمونه اگر روغن های موتور خودرو، موتور سیکلت ، نفت خیس و ضایعات روغن ها، حلال ها اگر این زباله ها به طور نادرست درمحیط ریخته و یا ذخیره شود و باعث آسیب خطر محیط زیستی می شود و هم برای سلامتی انسان خطرناک است و سرطان زا هستند.
2- زباله های مواد حلال ها:
حلال ها مواد شیمیای هستند که مواد دیگر را در خود حل می کند و جهت ساخت یا تولید دامنه وسیعی از محصولات به آنها نیزداریم از جمله رنگ، جلا، چسب ها، سوخت ها، جوهرهای مرکب ، جوهر چاپگر و دیگر مواد پاک کننده ها، پلاستیک، محصولات داروسازی و ... .
3-رنگ یا رنگ ضایعات:
ریختن رنگ و ضایعات مواد رنگی خطرات زیانبار آن باعث آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی می شود. این ضایعات رنگ ها در داخل آب ها اثرات بلند مدت دارند و برای سلامتی انسان و موجودات زنده آبی مضر هستند.
4- ضایعات سریش ها:
سریش ماده ای است که می تواند بین دو سطح اتصال چسبی بوجود آورد، سریش های سنتی گیاهی وحیوانی از صحنه بر آمده روان است و بجای آنها سریش های صنعتی بوجود آمده و در حالت رشد است. سریش ها همگی حاوی از ماده ای شیمی پلیمر هستند و پلیمر مولکول درشتی است که از بخش های کوچک به نام مونومر تشکیل شده به سریش قدرت چسبندگی می دهند. ضایعات سریش های از قبیل چوب، فلزات،ساختمان، شیشه و عکاسی خطر وقوع سکته قلبی و مغزی را افرایش می دهد.
5-زباله های اسید یا قلیایی:
اسیدها، مواد ترش مزه اند خاصیت خورندگی دارند شناسا گرها را تغییر می دهند وبازها را خنثی می کنند و به عبارت دیگر اسید ماده ای است که پروتون های خود را به دیگر اسیدها می بخشد. تمام مواد قلیایی در بر خورد با اسیدها از خود واکنش نشان می دهند؛ همه قلیایی ها وقتی که در آب حل می شوند به شکل یون هیدرو کسید در می آید از جمله مواد معروف قلیایی می توان به خون،آب دهان، صابون، شامپو، شربت معده، آب آهک، آمونیاک زباله های بیمارستان ها.
6- زباله های حاوی کادمیون:
کادمیوم یک عنصر طبیعی است که در پوسته زمین موجود است ترکیب معدن ذغال ها شامل مقدار کادیوم است؛ اثرات گرد وغبار کادمیون باعث آسیب زیاد روی سلامتی انسان می شود، گرد و غبار این عنصر از طریق کارکرد صنایع سوخت ذغال سنگ وارد هوا می گردد و باعث صدمات جدی به شش ها و حتی مرگ انسان می شود.
7- زباله های حاوی جیوه:
جیوه که آن را سیماب هم می نامند، عنصر شیمیایی است که در دما سنج، فشار سنج یافت می شود.
8- زباله های حاوی جیوه و فلزات سنگین:
این عنصر نقره ای رنگ متمایل به سفید و بی بو است و استفاده از آن انسان را دچار نارسایی کبد می کند.
9-زباله حاوی از سیانید:
آفت ها کش، حشره کش ها،سموم مبارزه با جوندگان،هسته میوه هایی مانند بادام تلخ، شفتالو، آلو، آلوبالو دارای مواد سیانید است.انوع آفت کش ها نیز ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می دهند.
10- زباله های آزمایشگاه:
زباله های بیمارستان ها و آزمایشگاه ها از خطرناک ترین نوع زباله ها برای محیط زیست و سلامتی انسان ها به شمار می رود بنابراین رها ساختن این زباله های خطرناک در محل نامناسب و فضای باز علاوه بر آلود کردن هوا و محیط زیست و باعث انتقال بسیاری از بیماری ها می شود.
11-بازمانده باتری و لامپ های کم مصرف :
رهاسازی باتری های استفاده شده باعث آلودگی آب های زیرزمینی شده و در نهایت وارد چرخه زندگی انسان می شود که بسایر خطر ناک است و موجب اتخلالات عصبی می شود.
یکی دیگر از موادی که نباید در بین زباله ها رها شود، لامپ های سوخته و یا شکسته کم مصرف است زیرا این لامپ ها دارای جیوه بوده و رها کردن آنها در بین سایر زباله کار خطرناکی است.
12- وسایل الکترونیکی و الکتریکی
رها سازی این مواد صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست می زند در حالی که بازیافت می توان از این نوع پسماندها استفاده مجدد کرد.