چند روز پیش خبر تلخ دیگری از کودک‌آزاری محافل خبری مشهد را تکان داد. دخترکی با چشمان ورم‌کرده و کبود به همراه عمه‌اش وارد دادسرا شد.
دست عمه‌اش را محکم گرفته‌بود و در حالی که ورم چشمانش سوی دیدگانش را کم کرده بود، با راهنمایی عمه‌اش از پله‌های دادسرا بالا می‌آمد.
زنی که احساس مسئولیت داشتن و بی‌تفاوت نبودن او را واداشت که از مرجع قضائی استمداد طلب کند.
ساجده از مقابل دیدگان تماشاچیان گذشت و وارد شعبه ارجاع دادسرا شد. از ظاهر عمه ساجده پیدا بود که حرف ناگفته بسیار دارد.
این زن جوان پس از اینکه در مقابل قاضی صادق صفری قرار گرفت، در حالی که دیگر گریه امانش را بریده‌بود، با صدایی لرزان پرده از راز آزار و اذیت ساجده چهارساله برداشت و گفت: برادرم (پدر ساجده) چند سال قبل، از همسرش جدا شد و حضانت این طفل معصوم را گرفت.
زمانی نگذشت که او با زنی دیگر آشنا شد و این آشنایی منتهی به ازدواج آن دو شد. از روز اول نگاه مثبتی به این زن (مادر ناتنی ساجده) نداشتم.
هر روز که خانه آنان می‌رفتم شاهد بدرفتاری‌های او با ساجده بودم. چندبار با این زن بی‌محبت درگیر شدم، اما با دخالت برادرم و طرف‌داری از همسرش با چشم گریان خانه آنان را ترک کردم. مادر ساجده هم هر چند روز یک‌بار به دیدنش می‌آمد.
عمه جوان ادامه داد: چند روز پیش به خانه برادرم رفتم تا حال ساجده را بپرسم، اما مشاهده کردم که این زن سنگ‌دل این طفل معصوم را اجبار کرده تا با آب سرد ظرف‌های کثیف را بشوید. من بارها موضوع آزار و اذیت ساجده از سوی نامادری‌اش را به برادرم توضیح دادم، اما او گوشش بدهکار نیست و توجهی به این دختر خردسال ندارد.
مقام قضایی در مواجهه با سخنان این عمه و با توجه به آثار ضرب و جرح روی دستان و صورت ساجده در مقابل سکوت و بی‌تفاوتی پدرش که تمایلی به شکایت نداشت، عمه را در حکمی به عنوان قیم موقت انتخاب کرد.
قاضی صفری طی دستوراتی برای تکمیل تحقیقات اولیه از کلانتری مهرگان خواست تا با انجام تحقیقات محلی، ارجاع طفل به پزشکی قانونی و اطلاع رسانی مراتب به اورژانس اجتماعی و مادر ساجده را در جریان موضوع قرار دهند.
طی ۲ماه گذشته ۵ کودک در مشهد بر اثر کودک‌آزاری جان باخته‌اند
طی ۲ماه گذشته ۵کودک در مشهد بر اثر کودک‌آزاری جان باخته‌اند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد در دنیا؛ از هر ۴دختر و هر ۸پسر، یک نفر از آنها در سنین قبل از ۱۸سالگی مورد آزار قرار می‌گیرند.
۸.۵درصد تماس‌های گرفته شده با اورژانس اجتماعی در کشور، مربوط به مشکل کودک آزاری بوده استدر ایران طبق آماری که از سوی حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی بهزیستی ارائه شده است، ۸.۵درصد تماس‌های گرفته شده با اورژانس اجتماعی در کشور، مربوط به مشکل کودک آزاری بوده است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی، اعتیاد و مجرم بودن والدین را عمده دلایل بد سرپرستی کودکان دانست و افزود: سرپرستی چنین کودکانی با حکم قوه قضاییه به سازمان بهزیستی واگذار می‌شود به بیان دیگر قوه قضاییه باید سلب صلاحیت والدین را به سازمان بهزیستی اعلام و ابلاغ کند.
برای سال۹۴ تعداد ۱۹۰ مورد کودک آزاری در استان ثبت شده است
مدیرکل پزشکی قانونی در خراسان رضوی در نشست خبری در شهریور سال جاری اظهار کرد: در میان مراجعات به مراکز پزشکی قانونی استان در سال۹۴تعداد۱۹۰ مورد کودک آزاری در استان ثبت شده است.
آریا حجازی افزود: افزایش آمار موارد کودک‌آزاری به دلیل حساس شدن بیشتر مردم و ارتباط بیشتر با سامانه اورژانس اجتماعی است.
متاسفانه کودک‌آزاری‌ها وقتی که در اوج خشونت رخ می‌دهد مورد توجه قرار می‌گیرد و محکومیت همه افراد و رسانه‌ها را درپی دارد. اما یکی از اهداف بیان این مطالب باید تلنگر زدن به خواننده باشد به نوعی که علاوه بر سعی در اصلاح رفتار خود و اطرافیانش، نسبت به موارد احتمالی کودک‌آزاری حساس باشد.
در همین رابطه حسین احمدی مشاور و روان‌شناس خانواده اظهار کرد: باید نوعی آگاه‌سازی برای شهروندان صورت بگیرد تا متوجه شوند که آزار کودکان می‌تواند جسمی، عاطفی، لفظی و یا جنسی باشد. مواردی که توسط افراد دیگر، خصوصاً بزرگسالان، نسبت به کودکان انجام می‌گیرد و به نوعی به سلامت جسمی و روانی آنان آسیب می‌رساند.
این مشاور خانواده می‌افزاید: کودک آزاری جسمی یکی از انواعی است که مورد توجه بیشتر قرار می‌گیرد و شامل رفتارهایی که به جسم کودک صدمه می‌زند، مانند کتک‌زدن، سوزاندن، مجروح کردن می‌شود.
حسین احمدی تصریح کرد: مواردی چون؛ خودداری از غذا دادن به کودکان، پوشانیدن لباس، تهیه سرپناه، خودداری از ابراز عشق و محبت که به نوعی بی‌توجهی از لحاظ سلامت و بهداشت می‌شود. مصادیق کودک‌آزاری هستند.
وی ادامه داد: البته موارد کودک‌آزاری در مناطق و فرهنگ‌های مختلف، تفاوت دارد برای مثال حتی در محله‌های حاشیه مشهد شاهد مواردی مثل سوء‌استفاده از کودکان هستیم.
احمدی خاطر نشان کرد: در برخی موارد ناآگاهی والدین باعث آسیب رسیدن به کودکان می‌شود و پدر و مادر نمی‌دانند که رفتار آنها کودک آزاری است و برای تربیت یا اصلاح فرزند خود او را تنبیه بدنی می‌کنند، مورد تحقیر و توهین قرار می‌دهند ، به نیازهای اساسی آنها توجهی ندارند و این رفتارهای خود را عادی و معمولی می‌دانند.
فقر یکی از دلایل کودک‌آزاری توسط والدین است
وی گفت: در دسته دوم ریشه‌های کودک‌آزاری توسط والدین مشکلات اقتصادی قرار دارد فقر سبب می‌شود که کودکان از دسترسی به نیازهای اساسی مانند تغذیه محروم شوند یا والدین به علت فشارهای مالی با رفتارهایی مانند پرخاشگری، خشونت ، بی‌توجهی کودکان را مورد آزار قرار می‌دهند.
این مشاور خانواده اضافه می‌کند: افیون اعتیاد در والدین به علت خصوصیاتی که در افراد ایجاد می‌کند، با افزایش پرخاشگری، بی‌مسئولیتی، کاهش عواطف سبب می‌شود که کودکان مورد آزار، به ویژه از نوع سوء‌استفاده قرار گیرند.
بیماری‌های روانی، مشاجرات شدید و طولانی والدین، جمعیت زیاد خانواده‌ها، شیوه‌های تربیتی نامناسب، در برخی موارد وجود ناپدری و نامادری و مشکلات خانوادگی از دلایل دیگر کودک‌آزاری به شمار می‌رود
احمدی اضافه کرد: متاسفانه کودکانی که مشکلات نسبتاً پایدار و شدید دارند، بیشتر از سایر کودکان مورد آزار قرار می‌گیرند، به عنوان مثال؛ کودکانی که به بیمارهای جسمی مزمن و طولانی مدت یا مشکلات رفتاری، پرخاشگری بیقراری، بیش‌فعالی، اضطراب، شب ادراری دچارند، به علت مشکلاتی که برای بزرگسالان ایجاد می‌کنند و نیز به سبب ناآگاهی والدین از این مشکلات، اغلب مورد آزار جسمی و روانی قرار می‌گیرند.
این مشاور خانواده اضافه کرد: کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند از شکایت کردن و بیان آن، می‌ترسند. آنها می‌ترسند که مورد سرزنش قرار بگیرند و یا این که بزرگترها، حرف‌های‌شان را باور نکنند. والدین اغلب نشانه‌های کودک‌آزاری را نمی‌شناسند زیرا نمی‌خواهند با واقعیت روبه‌رو شوند.
وی گفت: کودکانی که آزرده شده‌اند، باید هر چه سریع‌تر تحت درمان و پشتیبانی خاص قرار گیرند. هر قدر آزار کودکان طولانی‌تر باشد، احتمال بهبود کامل آنها کمتر خواهد بود. مراقب تغییرات جسمی و یا رفتاری کودک باشید، هر چند توضیحی در مورد آن ندهند.
وی با اشاره به این که اگر این عمه بی‌تفاوت از کنار موضوع عبور می‌کرد؛ قطعا شرایط بدتری در انتظار ساجده بود، اضافه کرد: با توجه به اینکه کودک آزاری معمولا از سوی والدین کودکان در منازل اتفاق می‌افتد، معمولا چنین اتفاقاتی را به اورژانس اجتماعی گزارش نمی‌دهند و برای حفظ آبروی خانوادگی سعی دارند بروز این حوادث و اتفاقات را در خانه مکتوم نگهدارند، حتی افراد دیگری غیر از خانواده نیز از روی خجالت و ترس از آبرو تا جایی که امکان دارد بروز حوادث کودک آزاری را پنهان نگه می‌دارند، مگر اینکه اتفاق خیلی شدید و آسیب جدی به کودک وارد شده باشد و به شکایت و دادگاه برسد.
هرکسی که حدس می‌زند که کودکی به نوعی تحت آزار قرار دارد، باید کودک را به محلی امن و آرام برده، اطلاعاتی دقیق از چگونگی آزارهایی که به او رسیده کسب کند
احمدی در رابطه با نحوه مواجه با کودکی که مورد ازار قرار گرفته،توصیه می‌کند: هرکسی که حدس می‌زند که کودکی به نوعی تحت آزار قرار دارد، باید کودک را به محلی امن و آرام برده، اطلاعاتی دقیق از چگونگی آزارهایی که به او رسیده کسب کند. با آرامش سعی کند که کودک را عصبانی نکند. برای این که کودک آزارهایی که دیده آشکار کند، به او اطمینان قلبی بدهد تا باورش کرده و تمامی اتفاقات را صادقانه بیان کند.
وی ادامه داد: به کودک بگویید به او کمک می‌کنید و از دیگران نیز برایش کمک خواهید گرفت. تمامی اطلاعاتی که به دست آورده‌اید بهتر است یادداشت شود و فوراً مراتب و مستندات را در این زمینه به اورژانس اجتماعی، دادستانی و مراجع قضایی مربوط اطلاع دهد.
امید می رود با اطلاع رسانی گسترده به مردم و فعالیت مجموعه های مردم نهاد در این بخش و از طرفی توجه بیشتر نهادهای متولی و مرتبط با کودک آزاری، این آسیب اجتماعی به حداقل برسد.
همچنین لازم است با فرهنگ سازی در مسیر پیشگیری از وجود این عارضه قدم برداشت تا شاهد درد و زخم کودکی معصوم نباشیم.
