پس از اعلام عادیسازی روابط میان امارات و رژیم اسرائیل و اکنون بحرین٬ شواهد حاکی از آن است که عربستان نیز در مسیر این دو کشور گام بر میدارد. اما آنچه مانع اقدام شتابزده عربستان در این خصوص میشود، جایگاه این کشور به ویژه در میان کشورهای اسلامی است.
اخبار بین الملل- پیش بینی میشود که سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی پیش قدمتر از عربستان باشند.همانطور که بحرین روز جمعه 11 سپتامبر با میانجگری «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر را اعلام کرد.بدین ترتیب بحرین چهارمین کشور عربی حاشیه خلیج فارس است که بعد از مصر در سال 1979 ، اردن سال 1994و امارات سال 2020 روابط دیپلماتیک خود را با رژیم اسرائیل آغاز کرد.
عربستان به مدت چندین دهه در زمینههای مختلف به ویژه سیاسی از بحرین حمایت کرده و نقش مهمی در حفاظت از بقای منامه داشته و این امر سبب شد تا بحرین نیز ازعربستان حمایت کند.
عادی سازی بحرین با صهیونیستها گام دیگری است که زمینه را برای عادی سازی عربستان پس از امارات فراهم میکند؛ همانطور که« مارک اشنایر» خاخام یهودی آمریکایی و مشاور پادشاه بحرین قبلا از تصمیم رژیم آل خلیفه برای اعلام رسمی روابط با رژیم صهیونیستی خبر داده بود.
همچنین قبل از این طبق گفته «جرد کوشنر »، مشاور ارشد و داماد ترامپ، منامه و ریاض حریم هوایی خود را برای پروازهای اسرائیل ، از جمله هواپیماهای وابسته به شرکت های صهیونیستی، باز کرده بودند.
دومینوی عادیسازی با اشغالگران در میان اعراب
پیش از این مارک اشنایر اعلام کرد که بحرین تا قبل از پایان سال جاری به سوی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی میرود.
این خاخام یهودی در گفتوگو با یک روزنامه آمریکایی تصریح کرد که توافق عادی سازی امارات با رژیم اسرائیل یک معادله دومینووار در خاورمیانه ایجاد میکند؛ به گونهای که کشورهای دیگری حوزه خلیج فارس نیز به سوی عادی سازی با صهیونیستها پیش خواهند رفت. وی همچنین خاطرنشان کرد که بحرین بیشترین آمادگی برای عادی سازی با اسرائیل را دارد.
پیش از این « ایلی کوهن» وزیر اطلاعات رژیم صهیونیستی اعلام کرد که بحرین و عمان احتمالا جزء کشورهایی باشند که تا پایان سال جاری با رژیم اسرائیل توافق میکنند.
« رابرت اوبراین» مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز در گفتوگو با شبکه ان بی سی امریکایی اعلام کرده بود که هدف اصلی در مسیر عادی سازی روابط، عربستان است.
علاوه بر آن ترامپ نیز اعلام کرد که انتظار دارد تا عربستان مانند امارات به لیست سازشکاران بپیوندد.
شواهد حاکی از آن است که عربستان در برهه زمانی کنونی به علت جایگاهش به عنوان یک کشور اسلامی و با توجه به تاکید وزیر خارجه این کشور بر پایبندی به طرح موسوم به «ابتکارصلح عربی» به عادی سازی روابط اقدام نخواهد کرد؛ اما برخی حسابهای توییتری در عربستان در حال آماده کردن افکار عمومی برای سازش با رژیم صهیونیستی هستند.
همچنین در شبکههای اجتماعی عربستان نشانههایی از زمینه سازی برای عادیسازی روابط به چشم میخورد. از زمان اعلام عادیسازی روابط میان امارات و رژیم اسرائیل حسابهای کاربری«مگسهای سایبری» در عربستان در حال آماده کردن افکار عمومی برای سازش با تلآویو هستند و هشتگهای ( فلسطین مسئله من نیست) در عربستان، این موضوع را به خوبی نشان میدهد. اقدام «ترکی الحمد»، نویسنده سعودی نزدیک به دربار سلطنتی عربستان در 19 آگوست با انتشار این هشتگ در حساب کاربری خود در توئیتر منجر شد که پربازدیدترین هشتگ در عربستان شود.
تسلط عربستان بر بحرین ( کوچکترین کشور عربی از نظر مساحت) به سال 1963 برمیگردد.
روزنامه قطری الشرق در تحلیلی با برشمردن اقدامات مختلف عربستان برای تسلط کامل بر بحرین از جمله تصاحب دو جزیره بحرینی «اللبینه» و مخالفت با حاکمیت منامه بر میدان نفتی «ابو سعفه»، نوشت: حکام منامه در سیاست و اقتصاد این کشور هیچ گونه موضع مستقلی از ریاض ندارند.
عربستان با ارائه انواع حمایت های سیاسی، اقتصادی و نظامی به بحرین، در نهایت موفق شد بر تصمیم گیری های سیاسی منامه کنترل تام پیدا کند. ریاض میلیاردها دلار به اقتصاد بحرین کمک و تسهیلاتی برای شرکت هواپیمایی بحرینی فراهم کرد که معمولا در اختیار سایر شرکت های خارجی قرار نمی دهد. در مقابل این حمایت ها، ریاض از منامه خواست که مواضعش عین مواضع ریاض باشد و عربستان به هر سمتی چرخید بحرین نیز به همان سمت بچرخد.
هنگامی که نسیم تحولات موسوم به بهار عربی در بحرین در سال 2011 وزیدن گرفت، عربستان برای کمک به بحرین نیروهای «سپر جزیره »علیه معترضان را وارد بحرین کرد. از این رو می توان گفت که بحرین به طور کامل زیر چتر عربستان قرار دارد و ریاض آن را از هر گونه تهدید داخلی و خارجی حفظ می کند.
«رابرت فیسک» روزنامه نگار انگلیسی در روزنامه «ایندیپندنت» در سال 2011 نوشت که بحرین دیگر تحت سلطه آل خلیفه نیست؛ بلکه وابسته به عربستان است. فیسک افزود که سعودیها اداره امور بحرین را در دست دارند.
بحرین همچنین در کنار عربستان و امارات و مصر برای محاصره قطر ایستاد.
بر اساس گزارش ناظران، موضع منامه در کنار عربستان ، امارات و مصر در مقابل قطر، موضع مستقلی نبوده و تمام مدت تحت فشار مستقیم مقامات سعودی بوده است.
حمایت مالی عربستان از بحرین
عربستان ، 533 میلیون دلار را به منظور تقویت زیرساخت های بحرین و اجرای طرح های خدماتی برای احیای اقتصاد این کشور اختصاص داد. این کمک ریاض در چارچوب برنامه توسعه خلیج فارس مشهور به «مارشال خلیج» صورت گرفت که هدفش تامین مالی پروژه های خدماتی و زیرساختی بحرین و بهبود اقتصاد این کشور با هزینه ای معادل 10 میلیارد دلار است. عربستان، کویت، امارات و قطر در تامین مالی این طرح های اقتصادی در بحرین سهیم بودند.
عربستان در سالهای اخیر مبادلات تجاری خود را با بحرین افزایش داده؛ در حالی که در سه ماهه اول سال جاری با 3.15 درصد افزایش نسبت به سه ماهه مشابه سال گذشته به 819 میلیون دلار رسیده است.
عربستان کشوری تأثیرگذار در سیاست های منطقه ای و یک بازیگر بین المللی در زمینه موضوعات مهم است.
ارتباط بحرین با عربستان در زمینه سیاسی نیز بسیار زیاد است؛ تا جایی که حمایت خود را از عربستان در قبال امنیتش و همچنین در برابر ایران اعلام کرد. بحرین همچنین با صدور بیانیهای از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا تحریم تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند و ادعا کرد که شکست تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران، ثبات کشورهای منطقه را تهدید میکند.
موضع بحرین به عنوان کوچکترین کشور عربی با دیپلماسی سعودی در سطح بینالمللی و منطقهای نشان میدهد که عادی سازی منامه با رژیم اسرائیل به نوعی عادی سازی عربستان از دروازه بحرین است.