بحران اقتصادی عربستان حسابی مقامات سعودی را به هم ریخته تا حدی که سران ریاض از پرداخت هزینه های اقامت اعضای کابینه فراری دولت "عبدربه منصور هادی" نیز عاجز شده اند.
اخبار بین الملل-سران رژیم سعودی که تا پیش از این و به دلیل درآمدهای کلان نفتی در بذل و بخشش دستان بازی داشتند و با دلارهای نفتی هر کاری که دلشان می خواست انجام می دادند و همه راضی می کردند، هم اکنون به روزی افتاده اند که حتی از پرداخت هزینه مزدوران خود نیز ناتوان شده اند.
مقامات عربستان در روزهای اخیر به مسئولان دولت عبدربه منصور هادی رییس جمهوری مستعفی و فراری یمن که در ریاض اقامت دارند، اعلام کرده که حاضر به پرداخت هزینه اقامت شان در این کشور نیستد و کمک های مالی به آنان را قطع می کنند.
بنا بر اخبار منتشر شده، مقام های سعودی تصمیم جدید خود را به مسئولان و کارکنان ریاست جمهوری فراری و مستعفی یمن و همچنین نخست وزیر و وزرای دولت یمن که در ریاض اقامت دارند و عربستان آنها را به رسمیت می شناسد، اعلام کرده اند.
یک منبع مطلع یمنی اعلام کرده که برخی از مقامات دولت فراری منصور هادی از جمله وزرا و معاونان وزارتخانه ها و مقامات دیگر یمنی که در هتل های ریاض اقامت داشتند، به دلیل قیمت و هزینه های بالای این هتل ها در حال انتقال به آپارتمان های مبله هستند.
چند روز پیش نیز در برخی شبکه های اجتماعی یمنی سندی منتشر شده مبنی بر اینکه به مسئولان و کارکنان دولت فراری منصور هادی که مقیم ریاض هستند، اعلام شده که آخرین موعد دریافت کمک های ارایه شده از سوی عربستان، پایان ماه میلادی مه ( ۱۱ خرداد ماه) است.
در این سند آمده است: مقامات یمنی که بعد از تاریخ ۳۱ ماه می (۱۱ خرداد) قصد ماندن یا تمدید سکونت خود در ریاض را داشته باشند، باید هزینه های آن را خودشان بپردازند.
البته آل سعود فقط با مقامات فراری یمن این گونه برخورد نکرده اند، بلکه شماری از مزدوران یمنی که در دامن ناپاک سعودی ها و علیه ملت خود می جنگند نیز در ماه های اخیر نتوانسته اند حقوق مزدوری خود را بگیرند، اقدامی که موجب اعتراض شدید آنان و بروز برخی مشکلات برای عربستان شده است.
بنابر اخبار منتشر شده، معترضان که از نیروهای یمنی وفادار به دولت عبد ربه منصور هادی رییس جمهوری مستعفی و فراری یمن هستند در منطقه ربوعه واقع در استان عسیر در جنوب غربی عربستان در هفته های گذشته به دلیل پرداخت نشدن ۶ ماه دستمزد خود تظاهرات کردند و خواستار بازگشت به یمن شدند.
پیشتر نیز نیروهای مرزبانی دولت مستعفی و فراری یمن که زیر نظر عربستان مأموریت حفاظت از مرزهای جنوبی این کشور در استان عسیر را برعهده دارند با برگزاری تجمع اعتراضی خواستار بازگشت به استانهای خود شده بودند.
بنابر آمار اعلام شده از سوی رسانهها حدود ۱۳ تا ۱۵ هزار نیروی یمنی که از استانهای جنوبی این کشور از جمله حضرموت، بیضا، عدن و ابین هستند از سال ۲۰۱۶ توسط ائتلاف سعودی به مرزهای استان صعده یمن و عسیر عربستان اعزام شدند تا مقابل حملات نیروهای انصار الله از خاک عربستان محافظت کنند!
منصور هادی در سال ۲۰۱۲ و در اثر انقلاب مردمی و با سرنگونی عبدالله صالح دیکتاتور یمن روی کار آمد و رییس جمهوری یمن شد، ولی به جای خدمت به یمنی ها وی نیز همانند صالح عملا مجری دستورات ریاض گردید و به ملت خود پشت کرد؛ همین امر موجب شده تا یمنی ها با منصور هادی نیز مخالفت کنند. به دنبال تحولات یمن در سال ۲۰۱۵ وی از منصب خود استعفا کرد و ابتدا به عدن رفت و با پس گرفتن استعفای خود، این شهر را به عنوان پایتخت خود اعلام کرد.
ولی طولی نکشید که وی به همراه شماری از اعضای کابینه خود به ریاض فرار کرد و در هتل های این کشور اقامت گزید؛ از همان زمان توطئه آل سعود برای حمله به یمن با بهانه بازگرداندن هادی منصور به این کشور رقم خورد و در ششم فروردین سال ۱۳۹۴ عربستان با تشکیل ائتلافی از کشورهایی همچون امارات و بحرین و آمریکا و مزدورانی از دیگر کشورهای عربی به یمن حمله کرد، تهاجمی که هنوز هم با شدت فراوان ادامه دارد ولی بوی شکست آن برای همگان پس از شش سال به مشام می رسد.
نکته جالب این که منصور هادی پس از فرار به ریاض، سال گذشته در فراری مجدد، اما این بار به آمریکا گریخت و در دامان یانکی ها سکنی گزید.
تصمیم اخیر عربستان در پرداخت نکردن هزینه اقامت وزرا و مقامات کابینه منصور هادی پس از آن اتخاذ شده که این کشور اخیرا و به دنبال کاهش شدید قیمت نفت که به دلیل شیوع ویروس کرونا در جهان با بحران اقتصادی مواجه، مجبور شده به یک سلسله اقداماتی ریاضتی برای جبران کسری بودجه دست بزند.
** آغاز مشکلات عربستان
کارشناسان مسایل منطقه دو دلیل عمده برای فراگیری بحران اقتصادی در عربستان در نظر می گیرند؛ نامدیریتی محمد بن سلمان که از سال ۲۰۱۵ وزیر دفاع و سپس ولیعهد این کشور شد و همچنین تجاوز به یمن و حمایت از گروه های تروریستی در سوریه، عراق و لیبی. اقدامی که کشور ثروتمند عربستان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
شاید بتوان گفت که اقدام بن سلمان در افزایش استخراج و صادرات بی رویه نفت پس از تجاوز به یمن، بی تدبیرترین فعالیت ولیعهد سعودی در سال های اخیر بوده است، بی تدبیری که خسارت های هنگفتی در کنار همه گیری کرونا به اقتصاد جهانی به ویژه به اقتصاد عربستان وارد کرده است.
صندوق بین المللی پول در گزارش اخیر خود درباره اوضاع مالی عربستان اعلام کرد که این کشور در زمان سلمان بن عبدالعزیز پادشاه کنونی (از ۲۰۱۵) و ولیعهدی پسرش محمد بن سلمان ۲۳۳ میلیارد دلار (۸۷۳ میلیارد ریال عربستانی) از ذخایر مالی خود را بدون آنکه مشخص باشد صرف چه چیز شده از دست داده است و یا به عبارت بهتر صرف تجاوز به کشور یمن کرده است. هرچند این آمار از سوی منابع مطلع یمنی بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار در جنگ شش ساله یمن قید شده است.
دیوید هرست روزنامه نگار انگلیسی و کارشناس در امور خاورمیانه نیز چندی پیش طی مقاله ای در ارتباط با تحولات اقتصادی عربستان و چالش های آن در سایه سقوط قیمت نفت، نوشت که رژیم سعودی از زمانی که سلمان بن عبدالعزیز در سال ۲۰۱۵ روی کار آمد ۲۳۳ میلیارد دلار از ذخایر مالی خود را از دست داده است.
سازمان بین المللی پول نیز در گزارش خود اعلام کرده که از سال ۲۰۱۵ یعنی مرگ عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه سابق تاکنون با اینکه ذخایر مالی عربستان بسیار بالا بوده، اما مبالغ نجومی و نزدیک به یک تریلیون ریال عربستانی از آن تاکنون مصرف شده است.
طبق این گزارش ها به طور اجمالی ذخیره مالی سعودی ها در نزد بانک مرکزی این کشور در دسامبر ۲۰۱۴، ۲ هزار و ۷۴۶ میلیارد ریال (۷۳۲ میلیارد دلار) بود، اما این رقم رفته رفته در زمان ملک سلمان کاهش یافته به طوری که در دسامبر ۲۰۱۹ به یک هزار و ۸۷۳ میلیارد ریال (۴۹۹ میلیارد دلار) رسید و این به معنای آن است که خزانه عربستان در این مدت ۲۳۳ میلیارد دلار از دست داده و هر ساله ۴۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از خزانه خرج شده است.
سعودی ها هیچ وقت مشخص نکردند که این اموال چه شده و صرف چه چیزهایی شده است، اما تحلیلگران معتقدند که این مبلغ کلان، هزینه جنگ عربستان در یمن و حمایت از گروه های تروریستی در منطقه شده است. مبلغی که برابری می کند با بودجه اداره ۱۸ ساله برخی کشورهای عربی همانند اردن و تونس.
در گزارش قید شده که این مبلغ مربوط به پیش از سقوط قیمت نفت می باشد که از ماه مارس (اوایل اسفند ۹۸) شروع شده است. این مبالغ در حالی از خزانه سعودی ها غیب شده که قیمت های نفت در آن زمان هنوز بالا بود. قیمت های نفت از هفته اول ماه مارس شروع به افت و در نیمه آوریل (اواسط فروردین ۹۹) سقوط کرد. همچنین درآمدهای کلان سعودی ها از حج اعم از عمره و واجب نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا متوقف شده و از زمان شیوع این ویروس یک مسافر نیز وارد خاک عربستان نشده است.
عربستان در سال های اخیر حدود ۲۰۰ میلیارد دلار در به آشوب کشاندن کشورهای سوریه، عراق و یمن و دیگر کشورهای منطقه با تجهیز و تسلیح گروه های تروریستی هزینه کرده است که اگر ۳۰۰ میلیارد دلار هزینه کرد جنگ یمن را به آن اضافه کنیم، می بینیم که آل سعود نزدیک به ۵۰۰ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی خود را فقط برای کشتار مردم مسلمان منطقه و توطئه چینی علیه آنها صرف کرده است.
شرایط امروز عربستان با گذشته بسیار تفاوت دارد؛ عربستان ثروتمند در سال های گذشته به دلیل درآمدهای کلان نفتی همواره به کشورهای دیگر وام کم بهره و یا وام بلاعوض می داد و صحنه گردان جنگ های سوریه، عراق، لیبی و یمن بود، اما هم اکنون شرایط برای آل سعود به گونه دیگری رغم خورده و حیف و میل شدن دلارهای نفتی و نامدیریتی حتی سعودی ها را به سمت اخذ وام از بانک های جهانی سوق داده است و با توجه به حذف کمک های معیشتی به مردم برخی پیش بینی ناآرامی ها در عربستان را نیز می کنند.