آسیای مرکزی یا آسیای میانه سرزمین پهناوری در قاره آسیا است که هیچ مرزی با آب‌های آزاد جهان ندارد. اگر چه مرزهای دقیقی برای این سرزمین تعریف نشده اما معمولاً آن را دربرگیرنده کشورهای امروزی، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان می‌دانند.
اخبار بین الملل - اغلب سرزمین‌های دیگری چون افغانستان ، شمال شرق ایران، مغولستان، کشمیر، شمال و غرب پاکستان، و گاه سین‌کیانگ (ترکستان شرقی قدیم) در غرب چین و جنوب سیبری در روسیه نیز شامل آسیای مرکزی می‌شوند.
این منطقه از شمال به روسیه، از جنوب به ایران و افغانستان ، از شرق به چین و از غرب به دریای خزر متصل است.
در این گزارش، دیمیتری ورخاتوراف، کارشناس مسائل سیاسی نگاهی به اوضاع اقتصادی کشورهای این منطقه در سال 2019 انداخته و وضعیت آنها به تفکیک هر کشور نشان داده است.
معمولا با توجه به رشد تولید ناخالص داخلی؛ می‌توان در مورد رشد اقتصادی قضاوت کرد با این حال، در اواخر سال 2019 چنین آماری وجود ندارد و آمار به سرعت جمع آوری و پردازش نمی‌شود.
بنابراین، داده‌های جامع سال گذشته اغلب در ماه‌های مارس-آوریل سال آینده منتشر می‌شود. اما می‌توان یک نتیجه‌گیری جزئی را انجام داد.
ازبکستان
تولید ناخالص داخلی (9 ماه سال 2019) – 361.8 تریلیون صوم/ 38 میلیارد دلار
متوسط ماهیانه – 40.2 تریلیون صوم
برآورد سالیانه (پیش‌بینی) – 482.4 تریلیون صوم/ 50.69 میلیارد دلار
تاجیکستان
تولید ناخالص داخلی (8 ماه سال 2019) – 44.8 میلیارد سامانی/ 4.7 میلیارد دلار
متوسط ماهیانه – 5.6 میلیارد سامانی
برآورد سالیانه – 67.2 میلیارد سامانی/6.9 میلیارد دلار
قرقیزستان
تولید ناخالص داخلی (8 ماه سال 2019) – 334.6 میلیارد صوم؛
متوسط ماهیانه – 41.8 میلیارد صوم؛
برآورد سالیانه – 501.9 میلیارد صوم / 72.18 میلیارد دلار.
علی‌رغم اینکه سازمان‌های آماری در مورد افزایش تولید ناخالص داخلی گزارش داده‌اند (کمیته دولتی آمار ازبکستان اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی کشور در ماه‌های ژانویه-سپتامبر سال 2019 در مقایسه با سال 2018 به میزان 5.7% افزایش یافته است)، شهروندان افزایش درآمد را احساس نمی‌کنند.
این موضوع با این واقعیت در ارتباط است که شاخص تولید ناخالص داخلی بیشتر از شاخص‌های ثروت ملی، پویایی تجارت و جابجایی قیمت‌ها را منعکس می‌کند.
علاوه بر این، تورم که ممکن است تولید ناخالص داخلی را چند درصد افزایش دهد، نقش اساسی را ایفا می‌کند.
بنابراین، باید یک شاخص دیگر را برای ارزیابی اینکه آیا سه کشور آسیای مرکزی در سال 2019 ثروتمندتر شده‌اند انتخاب کرد. این شاخص به طور مستقیم با ثروت ملی در ارتباط است.
رونق بخش مسکن
ساخت مسکن می‌تواند شاخص مورد نظر باشد. از یک سو، این حوزه با بسیاری از حوزه‌های دیگر اقتصاد در ارتباط است و به محض پیشرفت آن، می‌توان در مورد وضعیت صنعت قضاوت کرد.
آسیای مرکزی در عمل سرمایه‌گذاری‌های خارجی مستقیم کمی در حوزه ساخت مسکن دارد و از بودجه ملی خود استفاده می‌کند.
از سوی دیگر، خانه‌های مسکونی مدتهای مدید مورد استفاده قرار خواهند گرفت و پایه و اساس سطح زندگی مردم کشور خواهند بود. به عبارت دیگر، ساخت مسکن به معنای ذخیره ثروت ملی است.
ازبکستان
9 ماه سال 2019 – 6.6 میلیارد متر مربع
متوسط ماهیانه – 1.1 میلیون متر مربع
رشد سالیانه - 13.2 میلیون متر مربع / 0.39 متر مربع در ازای هر نفر
تاجیکستان
5 ماه سال 2019 – 293 هزار متر مربع؛
متوسط ماهیانه – 58.6 هزار متر مربع؛
رشد سالیانه – 703.2 هزارمتر مربع/ 0.076 متر مربع در ازای هر نفر
قرقیزستان
10 ماه سال 2019 – 795 هزار متر مربع
متوسط ماهیانه – 79.5 هزار متر مربع
رشد سالیانه – 954 هزار متر مربع/ 0.14 متر مربع در ازای هر نفر
در مورد ازبکستان می‌توان گفت اگر 13.2 میلیون متر مربع مسکن در پایان سال 2019 ساخته شود، از سطح سال 2018 (بیش از 12 میلیون متر مربع) فراتر می‌رود.
در شرایط افزایش قیمت مصالح ساختمانی و حامل‌های انرژی، این نتایج نشان می‌دهد که اقتصاد ازبکستان علی‌رغم شرایط منفی مختلف، به سرعت در حال توسعه است.
ممکن است در سال آینده، ساخت مسکن در ازبکستان به دلیل راه‌اندازی کارخانه متالوروژی جدید و همچنین به لطف ساخت و ساز و راه‌اندازی دیگر کارخانه‌های سیمان بزرگ افزایش یابد. سیاست کاهش قیمت تمام شده ساخت مسکن که توسط دولت ازبکستان اجرا می‌شود نیز سهم قابل توجهی دارد.
لازم به ذکر است که در قرقیزستان و تاجیکستان که از لحاظ تولید ناخالص داخلی با یکدیگر تطابق دارند، وضعیت بسیار متفاوتی در حوزه ساخت مسکن وجود دارد. سهم زمین برای ساخت مسکن در قرقیزستان برای هر نفر دو برابر بیشتر از تاجیکستان است.
ساخت مسکن در تاجیکستان در اوایل سال 2019 در مقایسه با اوایل سال 2018 به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
این امر با این واقعیت در ارتباط است که دولت تاجیکستان سعی دارد حداکثر بودجه و منابع سرمایه‌گذاری خود را برای تکمیل نیروگاه برق آبی راغون هزینه کند. به همین دلیل، حوزه ساخت مسکن سرمایه‌گذاری دریافت نمی‌کند . بنابراین، بنیاد مسکن بودجه کمی در اختیار دارد.
راغون اهمیت زیادی برای اقتصاد تاجیکستان داشته و نوعی ذخیره ثروت ملی به شمار می‌رود. با این حال، شهروندان تاجیکستان تاثیر آن را به زودی احساس نمی‌کنند.
اما در پاسخ به سوال مربوط به ثروتمندتر شدن این سه کشور آسیای مرکزی در سال 2019 ، باید گفت که این افزایش ثروت به میزان‌های مختلف در این کشورها صورت گرفته است. بیشتر از همه، ازبکستان به ثروت دست یافته است.
