پس از فروپاشی نظام طالبان و بر اساس توافقنامه بن ۲۰۰۱ نظام ریاستی در افغانستان در دستور کار قرار گرفت در همین راستا در سال (۱۳۸۳)۲۰۰۴ اولین انتخابات ریاست جمهوری این کشور برگزار شد.
اخبار بین‌الملل- با توجه به مشکلات خاص افغانستان به لحاظ امکانات فنی و مالی برای برگزاری انتخابات و همچنین مسائل امنیتی، انتخابات ریاست جمهوری در این کشور تاکنون چهار دوره برگزارشده است.
هر یک از این انتخابات دارای ابعاد خاصی است. انتخابات چهارم که چندی پیش برگزار شده است، به دلیل هم‌زمانی با مذاکرات ایالات‌متحده و طالبان برای رسیدن به توافق صلح دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای است، لذا در ادامه آینده احتمالی سپهر سیاسی افغانستان را با محوریت این انتخابات مورد بررسی قرار می‌دهیم.
چگونه نام اشرف غنی مساوی با دولت شد؟
پس از پایان دوره ریاست جمهوری «اشرف غنی» یک اختلاف مهم در اردوگاه دولت و خارج از آن رشد کرد که با پایان دوره ریاست جمهوری غنی به چه صورت باید دولت را تا زمان انتخابات اداره کرد.
در این میان راهکارهایی از طرف احزاب و شخصیت‌های تأثیرگذار پیشنهاد شد، اما آنچه در عمل صورت گرفت، ادامه دولت اشرف غنی تاکنون است. در میان مخالفان این وضعیت حتی برخی از چهره‌های درون دولت نیز بودند مانند عبدالله به‌عنوان دومین مقام دولت، با انتخاب این رویکرد از طرف غنی در واقع دولت ایشان به شخص ایشان تقلیل یافت.
سردی تنور انتخابات
با شروع کمپین‌های انتخاباتی و ناامیدی برخی از نامزدهای ریاست جمهوری افغانستان و کناره‌گیری آن‌ها از رقابت‌ها بازار انتخابات از تب‌وتاب افتاد، در ادامه به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح و خروج ایالات‌متحده و طالبان از پروسه صلح، محرکی بود برای افزایش تهدیدات طالبان علیه انتخابات، بااین‌وجود اشرف غنی مصمم به برگزاری به‌موقع انتخابات بود، کمپین های انتخاباتی تنها از سوی چند تن از نامزدهای انتخاباتی آن هم به صورت محدود برپا شد، در زمان برگزاری انتخابات سطح مشارکت بسیار پایین‌تر از دوره‌های قبل گزارش‌شده است. (آخرین اعلام کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان تعداد آراء ثبت شده تاکنون را ۱۷۸۷۰۰۰ رأی ثبت شده در سیستم گزارش می‌کند).
انتخابات و طالبان
تهدیدات و اقدامات طالبان در کنار عواملی مانند عملکرد دولت باعث کاهش سطح مشارکت در این انتخابات شد.
در روز انتخابات ریاست جمهوری طالبان ۵۳۱ عملیات انجام داده است، سطح مشارکت در این انتخابات نزدیک به ۲۰% بوده است. در انتخابات پارلمانی سال گذشته مشارکت ۴۵% بوده است. از طرفی دیگر اکنون در افغانستان همه طرف‌های درگیر از گروه‌های داخلی تا بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای پذیرفته‌اند، حرکت به سمت صلح در افغانستان از طریق گفتگوهای بین الافغانی میسر خواهد شد، نمی‌توان صلح را در گفتگوی یک دولت بیگانه و طالبان به دست آورد و در افغانستان پیاده کرد. جامعه افغانستان در حال فاصله گرفتن از دولت کابل است که این امر نشانه خوبی برای حامیان دولت نیست.
از سوی دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خود را به‌عنوان پیروز انتخابات اعلام کرده‌اند که این نشانه خوبی برای جناح مخالف طالبان نیست و نشان از یک انشقاق دارد، اشرف غنی نیز وضعیت به وجود آمده بعد از انتخابات ۲۰۱۴ که هر دو نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات در دولت حضور داشتند را نامطلوب و شکست‌خورده دانست، آنچه اکنون در افغانستان در حال وقوع است نشان از یک وضعیت نامطلوب پس از اعلام نتایج انتخابات دارد.
جمع‌بندی
دولت آینده کابل به دلیل سطح پایین مشارکت، بی‌اعتمادی به صحت انتخابات از طرف شخصیت‌ها و جریانات افغانستان و کشمکش‌های سیاسی بین نامزدها دارای سطح پایینی از مشروعیت و جامعه‌پذیری خواهد بود. در این فضا با شروع گفتگوهای بین الافغانی به‌عنوان یک مرحله از پروسه صلح افغانستان، دولت نقش محدودتری از آنچه اکنون شاهد آن هستیم خواهد داشت.
در صورت خروج غیرمسئولانه نیروهای ایالات‌متحده از افغانستان روند ضعیف شدن دولت کابل به‌شدت تسریع خواهد شد. گفتگوهای بین الافغانی و پروسه صلح در وضعیتی که طالبان دست برتر را داشته باشد منجر به تغییرات کلی در قانون اساسی، ساختار قدرت و شکل دولت در افغانستان می شود.
