روز سه شنبه دوم مهر ماه، نانسی پلوسی، رئیس حزب دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا از آغاز رسمی تحقیق و تفحص در مورد استیضاح دونالد ترامپ رئیس جمهوری این کشور خبر داد.
اخبار بینالملل- داستان استیضاح ترامپ از آنجا آغاز شد که فردی افشاگر که گفته می شود یک مقام امنیتی است با ثبت شکایتی مدعی شد که ترامپ از قدرتش برای درخواست از یک کشور خارجی به منظور دخالت در انتخابات سال ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا استفاده کرده است.
ترامپ در گفت و گوی تلفنی خود با رئیس جمهور اوکراین که اواخر تیرماه گذشته صورت گرفت، از او خواسته بود درباره هانتر بایدن، پسر جو بایدن، معاون رئیسجمهوری باراک اوباما و کاندیدای دموکرات در انتخابات ۲۰۲۰ تحقیق کند.
شکایت این افشاگر و پس از آن آغار تحقیقات استیضاح در مورد دونالد ترامپ توسط دموکراتهای کنگره پس از آن آغاز شد که بخشهایی از تماس تلفنی بین دونالد ترامپ و ولودیمیر زلینسکی، رئیس جمهور اوکراین منتشر شد. نکته مهمی که دموکراتها بر آن دست گذاشتهاند این است که ترامپ در این تماس علاوه بر آنکه از همتای اوکراینیاش خواسته است درباره فساد جو بایدن و پسرش در اوکراین تحقیق شود گفته بود که اعطای کمک چهارصد میلیون دلاری نظامی به کییف منوط به چنین تحقیقاتی است.
حالا رسانههای آمریکا گزارش داده اند که در ماجرای تماس تلفنی دونالد ترامپ افشاگر دومی نیز وجود دارد. رسانهها این خبر را به نقل از مارک زید، وکیلی که قبلا وکالت افشاگر اول را برعهده داشت، منتشر کردهاند. مارک زید روز یکشنبه به تلویزیون ایبیسی گفت که افشاگر دوم نیز یک مقام اطلاعاتی است و بازرس کل با او صحبت کرده است. زید گفته است که افشاگر دوم اطلاعات دست اولی دارد که ادعای افشاگر اول را تایید میکند.
البته ترامپ اتهامات علیه خود را رد می کند و معتقد است که هیچ سخن اشتباه یا کار نادرستی از او سر نزده است. او اخیرا علاوه بر تکرار خواستهاش از اوکراین، از چین نیز خواست درباره فعالیتهایخانواده بایدن در آن کشور تحقیق کند.
ترامپ چند روز پیش در حساب توئیتری خود نوشت: «بر اساس آنچه روز به روز متوجه می شوم، به این نتیجه میرسم که آنچه در حال اتفاق افتادن است، استیضاح نیست بلکه یک کودتاست که قصدش کنار زدن قدرت مردم، رایشان، آزادیهایشان، دومین دور انتخابشان، مذهب، ارتش، دیوار مرزی و حقوق طبیعی و خدادادیشان بعنوان شهروند ایالات متحده آمریکاست.»
اما مکالمه تلفنی ترامپ با رئیس جمهور اوکراین تنها یکی از مواد استیضاح اوست. این احتمال وجود دارد که در جریان استیضاح اتهامات سابق او مانند پرداخت حق السکوت از طریق وکیل سابق خود مایکل کوهن که در حال حاضر در زندان است به دست کم دو خانم برای کتمان روابط غیراخلاقی، سوء استفاده مالی از سازمان ترامپ در معامله های بانکی و املاک، استفاده غیرقانونی از خیریه ترامپ برای اهداف انتخاباتی، خودداری از انتشار اظهارنامه مالیات بر درآمد و جلوگیری از اجرای عدالت در مورد امور مالی و بودجه تبلیغاتی و انتخاباتی مطرح شود.
در هر صورت اگر طرح استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان اکثریت ۵۱ درصدی را کسب کند پرونده به مجلس سنا ارسال خواهد شد تا طرح بی کفایتی رئیس جمهور در سنا بررسی شود. این طرح به دو سوم آراء کنگره نیازمند است تا منجر به برکناری ترامپ شود.
اگرچه به دلیل حضور اکثریت جمهوری خواهان احتمال رای آوری طرح بی کفایتی ترامپ اندک است. اما طرح استیضاح نیز میتواند اهداف بسیار مهم سیاسی و انتخاباتی داشته باشد در حقیقت با تایید نقاط ضعف ترامپ و دولتش و اتهامهای قانونی، فساد اخلاقی ترامپ و قانون گریزی دولتش، بی کفایتی او برای نشستن بر صندلی ریاست جمهوری به افکار عمومی القا خواهد شد، همانگونه که طرح استیضاح بیل کلینتون به برکناری او منجر نشد اما باعث کاهش محبوبیتش در افکار عمومی آمریکا شد.
کوشش دموکراتها برای برکناری دونالد ترامپ، ضربه سختی بر وجهه سیاسی ترامپ وارد خواهد کرد، به ویژه در شرایطی که وی در مراحل اولیه مبارزات انتخاباتی قرار دارد، ممکن است بر آینده سیاسی وی تاثیر منفی بگذارد.
مخالفان میدانند که فرایند برکناری رئیس جمهور هرچند ناکام هم باشد، فعالیتهای کاخ سفید را مختل خواهد کرد و تا پایان دوره باقی مانده ریاست جمهوری ترامپ، این خلل باقی خواهد ماند. این موضوع میتواند تاثیر عمیقی بر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ بگذارد به تبع آن بر مناسبات بین المللی آمریکا از جمله ایران تاثیرگذار باشد. واقع امر این است که با کنار رفتن ترامپ عملا جمهوری خواهان نامزد تاثیرگذاری در انتخابات نخواهند داشت و تمامی نامزدهای دموکرات نیز تاکید کرده اند که با رسیدن به ریاست جمهوری به برجام باز خواهند گشت و تحریمها را علیه ایران لغو می کنند.
در زمان اوج گرفتن پرونده مولر نشریه استراتژیک نشنال اینترست طی مقالهای با عنوان «چه اتفاقی میافتد اگر تحقیقات مولر منجر به جنگ با ایران شود؟» به این موضوع پرداخت که با بالاتر رفتن خطر استیضاح ترامپ، خطر جنگ با ایران هم بالا میرود چرا که ترامپ ممکن است برای انحراف افکار عمومی بر رسواییهای اخیرش، یک جنگ تازه راه بیندازد. مشخص است که با آغاز یک جنگ، فشارها روی ترامپ کمتر شده و توجهات به خارج معطوف خواهد شد.
اما آنچه مشخص است ترامپ قدرت مواجهه با ایران را ندارد، اما این احتمال وجود دارد که او با ایجاد تنشی جدید در منطقه به نحوی توجه افکار عمومی را از پرونده استیضاح خود منحرف کند.