در این گزارش که درباره 'وضعیت کنونی و آینده پناهجویان سوری ساکن ترکیه' تهیه شده، اعلام شده است که هم اکنون بیش از 3.6 میلیون نفر پناهجوی سوری در مناطق مختلف کشور ترکیه ساکن هستند و میزان زادآوری آنها بسیار بالاست.
بر اساس این گزارش، حدود 6.69 درصد از جمعیت 3.6 میلیون نفری پناهجویان سوری در کمپ های پناهجویان ساکن شده اند و بقیه در میان جمعیت بومی در تمام 81 استان ترکیه زندگی می کنند و بسیاری از آنها خواهان بازگشت به کشور خود نیستند.
سازمان بازرسی کل کشور ترکیه در گزارش اعلام کرده است که از سال 2011 تا کنون بیش از 276 هزار کودک پناهجوی با والدین سوری در ترکیه متولد شده اند.
در این گزارش نسبت به تثبیت وضعیت تابعیت این افراد و شرایط سخت تهیه و صدور شناسنامه برای این کودکان اظهار نگرانی شده است.
در گزارش سازمان بازرسی کل ترکیه آمده است: با ادامه این روند، بازگرداندن پناهجویان سوری ساکن ترکیه به کشور خود حتی پس از پایان درگیری و جنگ در سوریه بسیار سخت خواهد بود چرا که آنها در ترکیه در وضعیت رفاه و امنیت بیشتری به سر می برند.
بنا به این گزارش، بر اساس تغییراتی که در قانون تابعیت و اقامت ترکیه ایجاد شده، اتباع سوری به راحتی می توانند حق اقامت و حتی شهروندی ترکیه را دریافت کنند.
مقامات ترکیه اعلام کرده اند که هم اکنون بیش از 3.6 میلیون پناهجوی سوری در این کشور ساکن هستند و دولت آنکارا برای ساماندهی، مدیریت و ارائه خدمات به این پناهجویان بیش از 35 میلیارد دلار هزینه کرده و این کشور در حال حاضر به تنهایی میزبان بیش از نیمی از پناهجویان سوری است.
کمیسیون اتحادیه اروپا اواخر اسفندماه سال گذشته پیشنهاد بسته جدیدی برای حمایت از پناهجویان سوری به مبلغ سه میلیارد یورو را به ترکیه ارائه کرد.
اتحادیه اروپا پیش از این و در سال 2016 ارائه بسته حمایتی سه میلیارد یورویی به ترکیه را تصویب کرده بود که بنا به اعلام مقامات ترکیه، تاکنون تنها 850 میلیون یورو از این مبلغ پرداخت شده است.
اتحادیه اروپا که تلاش گسترده ای را برای جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی به اروپا شروع کرده، بعد از مذاکرات طولانی با ترکیه، سال 2016 آنکارا را به انعقاد قرارداد پذیرش مهاجران غیرقانونی که با استفاده از خاک این کشور به کشورهای اروپایی مهاجرت می کنند، متقاعد کرد.
اتحادیه اروپا در قبال ارائه برخی امتیازات به ترکیه از قبیل فعال کردن فرایند پذیرش ترکیه در اتحادیه اروپا، لغو مقررات روادید برای شهروندان ترکیه در سفر به اتحادیه اروپا و کمک سه میلیارد یورویی به آنکارا برای هزینه کردن جهت اسکان پناهجویان، از دولت آنکارا خواست تا به طور جدی از عبور پناهجویان از طریق این کشور به اروپا جلوگیری کند.
بر اساس قرارداد سال 2016 میلادی بین ترکیه و اتحادیه اروپا، مقرر شد که ترکیه جلوی مهاجرت پناهجویان به سمت اروپا را بگیرد و از آن تاریخ ترکیه اقدامات وسیعی را برای جلوگیری از مهاجرت پناهجویان به اروپا انجام داد.
در سال 2015 و پیش از امضای این قرارداد، بیش از یک میلیون پناهجو از مسیرهای دریایی و زمینی عازم کشورهای اروپایی شده و صدها نفر از آنها در مسیر مهاجرت در دریا و رودخانه ها غرق شده و جان خود را از دست داده بودند.
ترکیه از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نیز 'کشور میزبان بیشترین تعداد پناهجو در جهان' و از سوی صندوق کودکان ملل متحد نیز 'کشور میزبان بیشترین تعداد کودکان پناهجو در جهان' معرفی شده است.
ترکیه، پاکستان، لبنان و ایران کشورهای نخست در پذیرش تعداد پناهجویان در سطح جهان هستند و کشورهای افغانستان، سوریه و سومالی نیز جزو کشورهای نخست مهاجر فرست جهانی محسوب می شوند.