از زمانی که موضوع جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، به داغ‌ترین خبر جهان در هفته‌های اخیر تبدیل شد، گمانه‌زنی‌های زیادی درباره انگیزه ترکیه از پیگیری تحقیقات درباره ناپدید شدن و سپس قتل او در داخل کنسولگری عربستان در استانبول مطرح شده است.
برخی کارشناسان معتقدند که ترکیه با این جنایتی که در خاک آن به وقوع پیوسته، فرصت مغتنمی را به دست آورده تا درباره موضوعاتی چون قطر و گروه اخوان‌المسلمین مصر از عربستان امتیازگیری کند و حتی برخی پا را از این نیز فراتر گذاشته و گفته‌اند که ترکیه به دنبال آن است تا با استفاده تبلیغاتی حداکثری از این پرونده، رهبری عربستان بر جهان اهل سُنت را به چالش کشیده و بار دیگر جایگاه قبلی خود را در این باره به دست آورد.
اما روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست اخیرا انگیزه دیگری را نیز در پس تلاش‌های آنکارا برای خاشقجی مطرح کرده است. این روزنامه اخیرا در یادداشتی به بررسی سخنرانی هفته گذشته «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه درباره روزنامه‌نگار کشته‌شده سعودی پرداخت و نوشت که در ورای تلاش اردوغان برای کشف حقیقت این جنایت، اهداف گسترده‌تری نهفته است.
به نوشته این روزنامه، معامله اصلی در پرونده خاشقجی بین ترکیه و آمریکاست و آنکارا می‌خواهد از این پرونده به عنوان اهرمی برای کاهش حمایت واشنگتن از کُردهای سوریه و معاف شدن از تحریم‌های نفتی و گازی ایران استفاده کند. این تحلیل زمانی منطقی به نظر می‌رسد که بدانیم اردوغان پیش از این نیز بارها از حمایت آمریکا از کُردهای سوریه گلایه کرده بود اما پاسخ امیدوارکننده‌ای از سوی واشنگتن دریافت نکرده بود.
علاوه بر این، همانطورکه واشنگتن‌پست عنوان کرده، موضوع دریافت معافیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز می‌تواند یکی از مطالبات جدی آنکارا در پرونده خاشقجی باشد. اردوغان اوایل تابستان به صراحت اعلام کرد که کشورش به نفت و گاز ایران نیاز دارد و اگر نتواند از ایران گاز بخرد در زمستان به مشکل برخواهد خورد. او گفت که این موضوع را به ترامپ نیز گفته است.
البته به اعتقاد برخی تحلیلگران، اردوغان در قضیه خاشقجی به دنبال یک امتیازگیری دوجانبه و همزمان از عربستان و آمریکاست و قصد دارد با بیشترین دستاورد ممکن از این بحران خارج شود. او در سخنرانی هفته گذشته خود در پارلمان ترکیه نیز اگرچه روایت عربستان از قتل خاشقجی را به شدت زیر سوال بُرد، اما از حدی که باید برای باز نگه داشتن کانال‌های مذاکره رعایت می‌شد، تجاوز نکرد.
به نوشته روزنامه الاخبار، تمام اقداماتی که اردوغان از زمان آغاز ماجرای خاشقجی انجام داده، در چارچوب تلاش برای افزایش فشار بر ریاض است، اما فشاری که هدف دیگر آن، در تنگنا قرار دادن بیش از پیش واشنگتن و وادار کردن ترامپ به چانه‌زنی با آنکارا بر سر امتیازی است که در ازای نجات عربستان طلب می‌کند.
او شب گذشته نیز در جریان نشست چهارجانبه استانبول با سران روسیه، آلمان و فرانسه علاوه بر موضوع سوریه، گریزی هم به ماجرای کشته شدن خاشقجی و سوالاتی که عربستان در این رابطه باید پاسخ دهد، زد تا همچنان این مسئله را به عنوان یک برگ برنده برای خودش زنده نگه دارد.
