پشت‌پرده مشارکت آفریقای جنوبی در جنگ یمن

«سیریل رامافوزا» رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی جولای گذشته به ابوظبی و ریاض سفر کرده بود و در این سفر توانست سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری هر یک از این کشورها در آفریقای جنوبی را کسب کند، امری که سوالاتی را درباره ماهیت این بذل و بخشش اماراتی و سعودی را مطرح می‌سازد و شاید کلید درک برخی جزئیات این بخشش نیز «جنگ یمن» باشد.

آمارها نشان می‌دهد که از سال ۲۰۱۵ که جنگ علیه یمن آغاز شده است، صادرات سلاح آفریقای جنوبی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز رشد زیادی داشته است.

شبکه الجزیره گزارش داد که در حاشیه دیدارهای رامافوزا در ریاض نیز «احمد بن عقیل الخطیب» رئیس شورای اداری شرکت صنایع نظامی سعودی در دیدار با «نوسیفیوی مافیسا نکاکولا» وزیر دفاع آفریقای جنوبی گفت که درباره تحکیم روابط نظامی دو کشور توافق شده است.

این مسئول سعودی اظهار داشت که توافق درباره تدوین طرح همکاری در زمینه توسعه صنایع برخی سامانه‌های دفاعی پیشرفته صورت گرفت و دیدارهای دو کشور برای اجرای برنامه‌های مشترک با هدف انتقال صنایع نظامی به عربستان در راستای اجرای چشم‌انداز ۲۰۳۰ این کشور ادامه خواهد یافت.

شبکه «میدیا ریفیو» آفریقای جنوبی نیز در گزارشی که سپتامبر گذشته تحت عنوان «جنایت‌های جنگ یمن: صنعت آفریقای جنوبی؟» نوشت که با وجود خرابی‌ها و بحران انسانی که جنگ یمن به بار آورده است اما بسیاری از کشورها از جمله آفریقای جنوبی همچنان بر تجهیز سلاح عربستان و متحدان آن اصرار دارد.

بنابر این گزارش، با وجود اینکه آمریکا و انگلیس در صدور صادرکنندگان سلاح به ائتلاف سعودی-اماراتی هستند اما شرکت‌های سازنده تسلیحات آفریقای جنوبی سعی دارند به بیشترین دستآورد مالی ممکن از جنگ یمن دست یابند.

گزارش کمیته ملی نظارت بر سلاح‌های کلاسیک آفریقای جنوبی (ان سی ای سی سی) نیز نشان می‌دهد که طی سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ سلاح، مهمات و خودروهای نظامی به ارزش حدود ۲۰۹ میلیون دلار برای عربستان و امارات تهیه شده است.

دلایل زیادی دیگری در خصوص دست داشتن آفریقای جنوبی در جنگ علیه یمن وجود دارد از جمله اینکه شبکه «المسیره» وابسته به جنبش انصار‌الله اوایل سال ۲۰۱۵ تصاویری از یک پهپاد «سیکر ۲» منتشر کرد که در داخل یمن ساقط شده و روی آن نوشته شده بود که «ساخته شده شرکت کارل زیس اوبترونیکس در آفریقای جنوبی».

پیش از ورود رسمی ائتلاف سعودی-اماراتی به جنگ یمن، تصویری در خبرگزاری رویترز در ژوئن سال ۲۰۱۱ منتشر شد که نظامیان یمنی را در یک خودروی زرهی «راتل» ساخت آفریقای جنوبی نشان می‌داد.

صادرات این سلاح‌ها در حالی است که به موجب قانون کمیته ملی نظارت بر سلاح‌های کلاسیک در آفریقای جنوبی شماره ۴۱ مربوط به سال ۲۰۰۲، «کمیته موظف است از صادرات سلاح کلاسیک به دولت‌هایی که حقوق بشر را نقض می‌کنند، خودداری کند.»

آفریقای جنوبی همچنین بر اساس پیمان نظارت بر تجارت سلاح سازمان ملل که سال ۲۰۱۴ با آن موافقت کرده است، متعهد شده که چنانچه احتمال استفاده از سلاح‌ها برای نقض قانون بین‌المللی وجود داشته باشد، از صادرات آن جلوگیری به عمل آورد.

در سال ۲۰۱۶ پس از شکست تلاش‌های عربستان سعودی برای متقاعد کردن «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا به تجهیز این کشور به پهپاد «پرداتور»، ریاض با آفریقای جنوبی جهت ساخت پهپادی که برای ترورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، وارد مذاکره شد و گزارش سایت «میدل ایست آی» نشان می‌دهد که نقطه هدفگیری پهپاد‌های «سیکر ۴۰۰» به ۱۶۰۰ مایل و مدت زمان پرواز آن به ۱۶ ساعت ارتقا یافت تا قادر به حمل کلاهک‌های جنگی با مأموریت‌های مختلف ترور شوند.

وبگاه «دیفنس وب» متخصص در زمینه دفاع و امنیت آفریقای جنوبی نیز گزارش داد که شرکت دنیل مابین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ حدود ۱۹۲ خودروی زرهی نوع «نیالا» که بعدها به «العقرب» در امارات تغییر اسم داده شد، به این کشور صادر کرده است.

گزارش «زینات آدم» کارشناس راهبردی روابط بین‌الملل آفریقای جنوبی حاکی از آن است که شرکت مذکور در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۶۰۰ بمب «امبانی» که توسط هواپیماهای فرانسوی میراژ مورد استفاده قرار می‌گیرد، فروخته است.