پایگاه خبری عربی «الخلیج آنلاین» در یادداشتی با این عنوان که «چرا ائتلاف عربی-به ائتلاف سعودی-اماراتی تغییر نام یافت»، دلایل کم رنگ شدن حضور دیگر شرکای ائتلاف موسوم به ائتلاف عربی در مداخله نظامی یمن را تشریح کرد.
در این یادداشت آمده است: به نظر میرسد ائتلاف عربی دیگر نه در نام و نه در ماموریت خود عربی نیست، بخصوص که موج محکومیتهای بین المللی علیه تخلفات عربستان و امارات در یمن بالا گفته و این دو کشور عربی حاشیه خلیج فارس از کشور فقیر یمن هستند.
«از زمانی که ائتلاف عملیات نظامی خود را علیه شبه نظامیان الحوثی یمن در مارس ۲۰۱۳ آغاز کرد نام ائتلاف عربی بر آن نهاده شد، اما این وجه تسمیه به تدریج رو به تغییر گذاشت تا به عنوان ائتلاف اماراتی-سعودی محدود شود.»
نویسنده اظهار داشت: این موضوع تنها به تغییر نام ائتلاف عربی مربوط نمیشود بلکه هدفی که ائتلاف به منظور آن تاسیس گردید به گفته ناظران از مسیر خود منحرف شد، بنابراین به جای اینکه ائتلاف به مبارزه با شبه نظامیان مورد حمایت ایران برود ریاض در حال تلاش برای به اشتراک گذاشتن مناطق نفوذ بین خود و ابوظبی در یمن است.
وی ادامه داد: با این حال، قشر گستردهای از یمنیها هم دخالت عربستان و امارات در کشورشان را اشغالگری میخوانند در شرایطی که ریاض و ابوظبی تصمیمگیریها و منابع حیاتی و اقتصادی یمن را در کنترل خود گرفتهاند.
به گفته خلیج آنلاین، نام گذاری جدید برای ائتلاف تنها به رسانههای محلی یمن محدود نمیشود، بلکه روزنامهها و وب سایتهای بین المللی مشهور هم از اصطلاح «ائتلاف عربستان سعودی و امارات در یمن» استفاده میکنند.
شاید مهمترین مسئله بعد از سه سال جنگ، که در سایه محکومیت بین المللی گسترده انتظاری برای پایان آن نیست در مورد دلایل تبدیل ائتلاف عربی به امارات متحده عربی است و اینکه نقش دیگر کشورهای شرکت کننده کجا پنهان شده است.
خروج برخی کشورها از ائتلاف عربی
الخلیج آنلاین نوشت: ائتلاف سعودی در زمان تأسیس خود شامل ۹ کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، بحرین، قطر، مصر، اردن، سودان و مغرب بود تا مواضع حوثیها را هدف حملات هوایی خود گرفته و صنعا، پایتخت یمن را بازپس بگیرند.
طبق گزارش آژانس آناتولی ترکیه که در سال ۲۰۱۵ منتشر شده است، کشورهایی در غرب آسیا را که به دلایل سیاسی حاضر به شرکت در ائتلاف نشدند، نمیتوان نادیده گرفت که شامل ایران، سوریه، عراق و الجزایر هستند.
در حالی که جنگ در یمن بدون دستیابی به راه حل برای منازعهای که این کشور را به قحطی بی سابقه کشانده است ادامه یافت، نقش کشورهای شرکت کننده در این کشور کاهش یافت و برخی از آن خارج شدند در حالی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی به راه خود ادامه دادند.
این پایگاه خبری افزود: بحران خلیج فارس و محاصره قطر نقطه عطف مهمی در عمر این ائتلاف بحث برانگیز بود جایی که دوحه اعلام کرد نظامیان خود را که یک هزار نفر تخمین زده شده بود و توسط دهها فروند هواپیماهای نظامی پشتیبانی میشدند از ائتلاف خارج میکند.
اما سودان نیز که با قریب به شش هزار نظامی در ائتلاف عربی حضور دارد پس از کشته شدن بیش از چهارصد نفر از این نیروهایش که دوازده نفر آنها درجه افسری داشتند از سوی ملت سودان برای خروج از ائتلاف تحت فشار شدید قرار گرفت.
در ماه مه گذشته سایت «الاحداث نیوز» سودان با انتشار گزارشی آورد: خارطوم به طور رسمی به عربستان پیام داد که از ژوئن آتی دیگر قصد تجدید قوای نیروهای نظامی خود که شریک ائتلاف عربی هستند ندارد.
به دنبال سلسله تحولات منطقهای، از جمله بحران خلیج فارس، مشارکت نیروهای سودان در یمن با سوالات و اتهامات محاصره متعددی روبرو شده است.
وی افزود: برخی کشورهای شرکت کننده در ائتلاف سعودی نظیر مصر و بحرین تنهابه این خاطر در ائتلاف عربی ماندهاند که موضعی سیاسی مطابق میل ریاض و ابوظبی از خود نشان بدهند و از ادامه کمکهای اقتصادی امارات و عربستان به آنها بی نصیب نمانند.
نویسنده تاکید کرد: در مورد کویت و اردن، نقش آنها به نظر محدود است، یعنی تقریبا نقشی ندارند و از همین روست که پاسخ الحوثی از طریق بمباران موشکی و عملیات نظامی علیه عربستان سعودی و امارات متحده عربی این کشور عربی حاشیه خلیج فارس میشود و کشورهای دیگراز آن استثنا شدند..
براساس این گزارش، ائتلاف سعودی-اماراتی در نتیجه حملات هوایی به غیرنظامیان مورد انتقادهای گسترده از سوی محافل سیاسی و حقوق بین المللی قرار دارد و این علاوه بر تحریم و محاصره ملت یمن ازسوی ائتلاف است.
در پنجم سپتامبر ۲۰۱۷ کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل ضمن انتقاد از رفتارهای ائتلاف سعودی-اماراتی در یمن آن را به نقض فاحش حقوق بشر متهم کرد.
این نهاد در گزارشی مفصل به بررسی اوضاع انسانی در یمن از سال ۲۰۱۴ پرداخت و گفت که بیش ازچهار و پانصد حمله هوایی ائتلاف بین ژوئیه ۲۰۱۶ تا ژوئیه ۲۰۱۷ به کشته شدن ۹۳۳ غیرنظامی و زخمی شدن بیش از یک هزار و چهارصد نفر دیگر منجر شد.
در همان ماه دیدبان حقوق بشر هم ائتلاف سعودی-اماراتی را به دلیل اعمال محدودیتها برای ورود کالاهای اساسی ملت یمن به وخیم کردن اوضاع انسانی در این کشور متهم کرد و گفت: اوضاع وخامت بار یمنیها شدت گرفته و قانون بین المللی حقوق بشر در این کشور نقض شده است.
در اکتبر همان سال سازمان ملل، ائتلاف سعودی-اماراتی را در لیست سیاه ناقضان حقوق کودکان قرار داد و گزارش سالیانه ۲۰۱۶ سازمان ملل عربستان را به کشتار کودکان و حمله به مدارس و بیمارستانهای یمن متهم کرد.
الخلیج آنلاین نوشت: این فقط مشتی از خروار تخلفات محکوم شده توسط جامعه بین المللی است تا ثابت کند ائتلاف سعودی-اماراتی از مسیر خود در مبارزه با حوثیها و بازپس گیری کنترل صنعا منحرف شده است.
پس از گذشت دو سال از آغاز عملیات عربستان و امارات در یمن زیاده خواهیهای اقتصادی این دو کشور نمایان شد آن هم با تسلط آنها بر بنادر، گذرگاهها و شهرهایی که ریههای اقتصادی یمن شمرده میشوند.
عربستان و امارات با بهره برداری از حضور خود در ائتلاف جنگ علیه یمن به دنبال تسلط نیروهای امنیتی و نظامی آموزش دیده خود بر جزیره سقطری و بنادر عدن والمخا در جنوب یمن بودند.
این دو کشور همچنین پایگاههایی نظامی در جزیره میون در جنوب غرب یمن و مشرف به تنگه باب المندب آبراهه راهبردی برای تجارت جهانی تاسیس کردند.
امارات دیگر چشمداشت خود به جزیره سقطری یمن را مخفی نکرد و پس از اینکه در ماه مه گذشته پنج فروند هواپیمای نظامی به این جزیره فرستاد آنجا را تحت کنترل خود گرفت در حالی که یمنیها خواهان خروج نیروهای اماراتی ازآنجا و اصلاح سیاست ابوظبی در یمن هستند.
در همین حال یک مقام دولت مستعفی یمن از تحرکات عربستان برای تاسیس سه پایگاه نظامی وابسته به خود در مناطق مختلف جنوب یمن خبر داد.
منابع آگاه به خلیج آنلاین گفتند: عربستان درصدد ایجاد پایگاهی در جزیره سقطرا در نزدیکی خلیج عدن است که کاملا تحت تسلط نیروهای اماراتی قرار دارد.