بعد از تصمیم دولت واشنگتن مبنی بر تعلیق فروش جنگندههای F-۳۵ به ترکیه، اکنون قانونگذاران آمریکایی به آنکارا پیشنهاد دادهاند در ازای لغو قرارداد تسلیحاتی با روسیه، این جنگندهها را دریافت کند.
یک هیأت از اعضای کنگره آمریکا روز گذشته (دوشنبه) طی سفر به آنکارا با مقامات وزارتخانههای امور خارجه و دفاع ترکیه دیدار و درباره اختلافات دوجانبه گفتوگو کرد.
به نوشته روزنامه «ینی شفق» موضوع اصلی صحبتهای مقامات آمریکایی، تصمیم ترکیه به خرید همزمان جنگندههای F-۳۵ از آمریکا و سامانههای پدافند موشکی S-۴۰۰ از روسیه بود.
این هیأت با ارائه پیشنهاد جدید به ترکیه مدعی شد اگر آنکارا از خرید سامانههای پدافندی S-۴۰۰ صرف نظر کند، کنگره نیز موانعی را که در مسیر خرید جنگندههای آمریکایی قرار داده، رفع میکند.
مقامات ترکیه نیز با تشکیک در این امر که رویکرد ضد ترکیهای در کنگره با چنین اقدامی برطرف شود، گفتند که واشنگتن کار کافی در زمینه مبارزه با شبهنظامیان کُرد انجام نمیدهد و نیاز است که همکاریهای دو کشور تقویت شود.
دولت آمریکا به خواست کنگره فروش جنگندههای F-۳۵ به ترکیه را تعلیق کرده است. رئیسجمهور آمریکا با امضای لایحه بودجه دفاعی این کشور، فروش جنگندههای F-۳۵به ترکیه را به دریافت گزارش ۹۰ روزه پنتاگون و ارزیابی مثبت این گزارش منوط کرد.
کنگره آمریکا در تاریخ دوم مرداد و در ادامه بررسیهای دقیقه نودی خود درباره بودجه دفاعی سال ۲۰۱۹ فروش اف-۳۵ به ترکیه را متوقف و آن را به ارائه گزارش پنتاگون درباره روابط دو کشور منوط کرد.
ترکیه طی قراردادی به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار، ۱۰۰ فروند جنگنده F-۳۵ از شرکت آمریکایی «لاکهید مارتین» خریداری کرده است. این کشور هماکنون مبلغ ۹۰۰ میلیون دلار را به آمریکا پیش پرداخت کرده است و در تاریخ ۱ تیر، دو فروند از این جنگندهها را طی مراسمی نمادین در پایگاه هوایی «فورت وورث» در تگزاس تحویل گرفت.
طی روزهای اخیر هم درپی اعمال تحریم از سوی آمریکا علیه ترکیه و مخالفت آنکارا با آزادی «اندرو برانسون» کشیش آمریکایی، تنشها بین دو کشور شدیدا افزایش یافته است.
ایالات متحده چهارشنبه (۱۰ مرداد) «عبدالحمید گل» وزیر دادگستری و «سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه را به بهانه نقشآفرینی در بازداشت برانسون تحریم کرد. (+) درپی این اختلافات و تحریمهای آمریکا بود که ارزش واحد پول ترکیه در برابر دلار آمریکا در سرازیری قرار گرفت.
طی دو هفته اخیر ارزش لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا دستخوش کاهش نسبی شده است تا جایی که «رجب طیب ادروغان» از مردم ترکیه خواسته دلار، یورو و طلاهای خود را به لیر تبدیل کنند تا دست دولت برای مقابله با بحران بازتر باشد. هماکنون هر ۶.۱۸ لیر ترکیه معادل با یک دلار آمریکا است.
اردوغان نیز روز سهشنبه (۲۳ مرداد)، با بیان اینکه آمریکا از اقتصاد به عنوان یک سلاح استفاده میکند، گفت که تولیدات و تجهیزات الکترونیکی آمریکا را تحریم خواهند کرد.