هشدار وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا درباره رکود اقتصادی

لارنس سامرز Lawrence Summers، وزیر خزانه داری سابق آمریکا، هشدار داد کشور‌های توسعه یافته به طرز وحشتناکی در معرض یک رکود دیگر، هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ سیاسی، قرار دارند و بانک‌های مرکزی (این کشورها) باید نسبت به افزایش نرخ بهره به منظور کنترل تورم هوشیار باشند.

سامرز در مصاحبه‌ای که روز سه شنبه با شبکه تلویزیونی بلومبرگ انجام داد گفت: «مسئله‌ای که طی ادوار پیش از بحران مالی ذهن دست اندرکاران حوزه سیاستگذاری‌های پولی را به خود مشغول کرده بود اجتناب از بروز تورم بود، اما این مسئله دیگر اولویت محسوب نمی‌شود. »

وی تاکید کرد: «آن چه امروزه اولویت دارد حفظ رشد اقتصادی مناسب و فراهم آوردن شرایط مساعد برای ایجاد فرصت‌های شغلی است. »

وزیر خزانه داری سابق آمریکا این سخنان را در حالی ایراد می‌کند که سیاستگذاران قدرتمند حوزه مسائل پولی در جهان از زمان بروز بحران مالی یک دهه پیش تاکنون به کاستن از سطح حمایت خود از اقتصادهایشان روی آورده اند.

سامرز همین سخنان را اواخر وقت دوشنبه و در ابتدای گشایش کنفرانسی در پرتغال ایراد کرده بود. در این کنفرانس برخی از این سیاستگذاران قدرتمند حوزه مسائل پولی در جهان، از جمله جی پاول رئیس بانک مرکزی آمریکا و ماریو دراگی رئیس بانک مرکزی اروپا، حضور داشتند.

سامرز در پاسخ به پرسشی در ارتباط با کسانی که می‌گویند اقتصاد‌ها در جهان از بروز بحران مالی دهه گذشته عبور کرده اند خاطرنشان کرد: سیاست‌های حمایتی گسترده‌ای که طی سال‌های گذشته از اقتصاد‌ها به عمل آمده است تصویر کلی مبهمی را به وجود آورده است. وی از کمک‌های مالی و رشد بازار سهام به عنوان برخی از این سیاست‌های حمایتی یاد کرد.

وزیر خزانه داری سابق آمریکا افزود: «اگر سیاستگذاری‌ها همچنان به گونه‌ای باشد که در برابر سیاست‌های به نسبت فراگیر پولی زاویه داشته باشد و سیاست‌های مالی نیز سیاست‌هایی باشند که به لحاظ سنتی محتاطانه تلقی گردند، این امکان وجود دارد که بتوانیم این وضعیت را برای مدتی ادامه دهیم. اما ما در یک وضعیت اقتصادی شکننده قرار داریم. »

بانک مرکزی آمریکا در هفته گذشته نرخ بهره را به میزان ۰.۲۵ درصد افزایش داد. بانک مرکزی اروپا نیز اعلام کرد که در برنامه خرید سهام خود تغییراتی خواهد داد.

سامرز خاطرنشان کرد: «بعید به نظر می‌رسد که نرخ‌های بهره به سطوح عادی قبل از بحران مالی بازگردد. این بدان معناست که بانک‌های مرکزی از توانایی کافی برای مواجهه مناسب با چنین رکودی برخوردار نیستند.»

سامرز از بانک‌های مرکزی خواست سیاست‌های تثبیت قیمت‌ها را با سیاست فراهم آوردن حداکثر سیاست‌های اشتغال‌زایی همراه کنند.

سامرز همچنین افزود: «رکود اقتصادی (هر از چند گاهی) روی می‌دهد. هنگامی که رکود اقتصادی حادث می‌شود، اقدام عادی که باید انجام داد این است که نرخ‌های بهره را به درستی مدیریت کرد. »

فیلیپ لین Philip Lane، از اعضای شورای حکام بانک مرکزی اروپا، نیز اذعان کرد که سامرز تصویری درست از چالش‌های فراروی بانک‌های مرکزی ارائه کرده است، اما ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این بانک‌ها را نادیده گرفته است.

وی نیز در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفت: «آن چه که وزیر خزانه داری آمریکا به آن توجه نداشت و آن چه ما به عنوان مسئولان بانک‌های مرکزی بر روی آن متمرکز خواهیم شد این است که سیاست گذاری در حوزه نرخ بهره تنها یکی از ابزار‌هایی است که ما در اختیار داریم. بانک‌های مرکزی برای دستیابی به اهداف خود در زمینه مهار تورم، حتی در زمان رکود اقتصادی، می‌توانند طیف گسترده‌ای از ابزار‌ها را مورد استفاده قرار دهند. »

از نظر وزیر خزانه داری سابق آمریکا، مسئولان بانک‌های مرکزی باید منتظر بمانند و سیاست گذاری در این زمینه را شتابزده انجام ندهند. وی یکی از طرفداران این تفکر است که اقتصاد در یک دوره رشد پایین گرفتار شده است.

وزیر خزانه داری پیشین آمریکا تصریح کرد: «برخی افراد گمان می‌کنند که اقتصاد‌ها در حال رشد هستند. اگر تفکر آن‌ها درست باشد باید نتیجه گیری کنیم که این دیدگاه که اقتصاد یک دوره رشد پایین را سپری می‌کند نادرست است. اما دیدگاه من کاملا بر عکس است. اقتصاد نیازمند مشوق‌های مالی گسترده است تا رشدی را تجربه کنند که به لحاظ منطقی کافی باشد و درستی و صحت این تز را که اقتصاد در حال سپری کردن یک دوره رشد پایین است اثبات نماید. »