امارات متحده عربی و عراق روز دوشنبه یک برنامه مشترک برای بازسازی مسجد جامع نوری و مناره آن که یکی از نمادهای شهر موصل است، آغاز کردند. این مسجد سال گذشته در جریان مبارزه با گروه تروریستی داعش برای باز پس گرفتن شهر تاریخی موصل تخریب شد.
مسجد جامع نوری در سال 2013
«نور الکعبی» وزیر فرهنگ امارات متحده عربی، در مراسم موزه ملی بغداد اعلام کرد کشورش ۵۰.۴ میلیون دلار برای بازسازی این مسجد اختصاص میدهد. او گفت: «این طرح فقط برای بازسازی مسجد و مناره نیست بلکه برای امید دادن به جوانان عراقی است. این تمدن هزاران ساله باید حفظ شود».
الکعبی و همتای عراقی او در حضور نماینده عراق در سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) این توافق را امضا کردند.
مسجد جامع نوری پس از بازپس گرفتن موصل از داعش
نماینده عراق در یونسکو گفت: «این یک طرح نمادین برای رستاخیز موصل و عراق است. عملیات بازسازی مسجد آغاز شده است و محل تحت حفاظت قرار گرفته است. ما ابتدا باید خرده سنگها را جا به جا و از آنها فهرست برداری کنیم سپس بخش بازسازی مسجد و مناره را آغاز کنیم».
مسجد جامع نوری که سابقه آن به قرن ۱۲ بر میگردد در ژوئن ۲۰۱۷ تخریب شد. مردم موصل به دلیل مناره کج این مسجد به آن نام مستعاد «الحدبا» (گلدستهٔ خمیده) را داده اند.
تروریستهای داعش در چارچوب اقدامات خرابکارانه خود این مسجد تاریخی را تخریب کردند. «ابوبکر البغدادی» در سال ۲۰۱۴ در این مسجد حضور یافت به عنوان سرکرده داعش، تاسیس خلافت خودخواندهاش را اعلام کرد. این تنها باری بود که او به عنوان سرکرده داعش در حضور عموم ظاهر شد.
الکعبی از جامعه جهانی خواست برای محافظت از مکانهایی که میراث جهانی و در منطقه جنگزده عرب هستند با هم متحد شوند. دستور ساخت این مسجد را نورالدین زنگی که یکی از فرماندهان حلب و موصل بوده است در سال ۱۱۷۲ صادر کرد.
الحدبا که ۹ قرن به همان شکل اولیه باقی مانده است تنها باقی مانده ساختار اصیل شهر موصل است. مناره که با آجرهای هندسی ساخته شده است برای مدتها نماد شهر بوده است. این مسجد پیش از آنکه به نماد فرماندهی داعش تبدیل شود و پرچم این گروه بر مناره آن برافراسته شود روی اسکناسهای ده هزار دیناری عراق چاپ شده بود.
پایه مناره مسجد جامع نوری در سال 2017
«ادره آزوله» دبیرکل یونسکو، در بیانیهای اعلام کرد: «این یک همکاری تاریخی بزر و بی سابقه برای بازسازی یک میراث فرهنگی در عراق است».
در سال نخست بازسازی بر مستندسازی و پاکسازی این مسجد تمرکز خواهد شد و چهار سال بعدی به بازسازی دقیق مسجد، مناره و باغها و فضاهای تاریخی این شهر اختصاص مییابد.