در شرایطی که رکس تیلرسون وزیر خارجه برکنار شده آمریکا از روابط پنهانی داماد دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور با امارات متحده عربی ناراحت و نگران بود، یکی از استادان دانشگاه امارات در پی برکناری تیلرسون با افتخار از دخالت کشورش در این خصوص سخن گفت.
سفر نیمه تمام تیلرسون به آفریقا
رکس تیلرسون دو روز پیش سفر آفریقایی خود را نیمه تمام گذاشت و به واشنگتن بازگشت، دلیل نیمه کاره ماندن این سفر بیماری اوعنوان شد، اما در کمتر از پنج ساعت از بازگشتش ترامپ به تمام گمانه زنی های چند ماه اخیر در واشنگتن مبنی بر خلاص شدن از وزیر خارجه و تعیین مایک پمپئو مدیر سرویس اطلاعات مرکزی (سیا) مهر تایید زد.
چشم طمع ترامپ به قدرت تیلرسون
ابتدای سال گذشته ترامپ با انتخاب تیلرسون به عنوان وزیر خارجه تلاش داشت از قدرت او به عنوان تاجری که ریاست کمپانی اکسون موبیل یکی از بزرگترین شرکت های نفتی آمریکا را بر عهده داشت، بهره بردای کند زیرا او می توانست قراردهایی را در این زمینه منعقد کرده و از روابط خارجی خود در این خصوص استفاده کند و به این ترتیب شعار ترامپ مبنی بر "اول آمریکا" را محقق سازد.
عمر کوتاه ماه عسل ترامپ و تیلرسون
همچنین ترامپ تیلرسون را بنابر توصیه کاندولیزا رایس وزیر خارجه پیشین آمریکا و نیز رابرت گیتس وزیر دفاع سابق این کشور انتخاب کرد، اما با بروز اختلافات با تیلرسون ماه عسل بین این دو خیلی زود پایان یافت؛ این اختلافات بر سر مسائل مختلف از معاهده پاریس گرفته تا تحریم قطر و چگونگی تعامل با پرونده کره شمالی و پرونده هسته ای ایران بود.
بی تردید تیلرسون انتظار نداشت به این سرعت برکنار شود، تا جایی که مسئول امور دیپلماتیک وزارت خارجه آمریکا گفت تیلرسون تا زمانی که توییت ترامپ را ندیده بود، از برکناری اش بی خبر بود و پیشتر در مورد این موضوع با رئیس جمهور بحث و بررسی نشده بود.
این مسئول وزارت خارجه که یادآور شد تیلرسون در نظر داشت در پست خود باقی بماند، خو نیز چند ساعت پس از وزیر خارجه برکنار شد.
در هر حال با وجود اتفاقی که افتاد و چگونگی وقوع آن یک خبرنگار فرانسوی تفسیر خوبی در این مورد داشته و اظهار داشت: شاید یکی از مهم ترین معماهای دوره ترامپ این باشد که افرادی که لایق پست هایشان نیستند، به محض اخراج تقریبا به شهید تبدیل می شوند.
ملحق شدن تیلرسون به صف طولانی مسئولان سابق آمریکا
نکته قابل توجه اینکه تیلرسون اکنون به فهرست تعداد زیادی از مسئولان بلندپایه آمریکا پیوسته است که از زمان ریاست جمهوری ترامپ در آغاز سال 2017 یا برکنار شده اند یا استعفا داده اند از جمله این افراد استیو بانون، مایکل فیلن مشاور امنیت ملی و جیمز کومی مدیر دفتر تحقیقات فدرال آمریکا هستند.
بر خلاف آنچه ادعا شد، دلیل بازگشت ناگهانی تیلرسون از سفر آفریقا بیماری او نبود و به نوشته روزنامه واشنگتن پست ترامپ خبر برکناری را شخصا به تیلرسون ابلاغ نکرد.
بی توجهی وزیر خارجه به لزوم استعفا
به گفته مسئولان آمریکایی تنش بین ترامپ و تیلرسون چند ماه ادامه داشت اما هفته گذشته به اوج رسید تا جایی که رئیس کارمندان کاخ سفید جمعه گذشته در تماس با تیلرسون به او هشدار داد، اگر استعفا ندهد ترامپ در آستانه اتخاذ تصمیمی در این خصوص است اما تیلرسون توجهی نکرد و پس از آن ترامپ او را برکنار کرد.
این تصمیم ترامپ در حالی اتخاذ شده است که وی در تکاپوی گفت وگوهای "تاریخی" با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی است و در همین ارتباط یک مسئول آمریکایی در توجیه برکناری تیلرسون گفت، رئیس جمهور در صدد تغییر تیم خود پیش از گفت وگوهای قریب الوقوع با پیونگ یانگ برآمد.
این در حالی است که موافقت یکجانبه ترامپ با گفت وگو با رهبر کره شمالی، تیلرسون احساس سرخوردگی می کرد زیرا این موضوع را به او اطلاع نداه بود و وزارت خارجه نیز از حضور پمپئو در یک برنامه تلویزیونی به منظور تشریح تحولات کره شمالی بدون اینکه اشاره ای به تیلرسون بکند، ناراحت است.
خوشحالی امارات از برکناری تیلرسون و طعنه به دوحه
نزدیکان تیلرسون به ناراحتی روزافزون او از گفت وگوهای محرمانه بین جارد کوشنر داماد ترامپ با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و نیز روابط او با امارات متحده عربی اشاره داشتند زیرا تیلرسون بیم داشت این روابط به نتایج معکوس ختم شده و منطقه را به سمت ناآرامی سوق دهد.
در همین ارتباط روزنامه نیویورک تایمز چند روز پیش گزارشی با این مضمون منتشر کرد که امارات تلاش داشت تیلرسون از پست خود اخراج شود و جالب اینکه عبدالخالق عبدالله استاد علوم سیاسی اماراتی که گفته می شود به محمد بن زاید نزدیک است، دو روز پیش در صفحه توییتر خود نوشت: تاریخ به یاد خواهد آورد که یک کشور در منطقه خلیج فارس در اخراج وزیر خارجه ابرقدرت جهان نقش داشت و این اندکی از هزار است.
او در یک توییت دیگر تیلرسون را بدترین وزیر خارجه تاریخ آمریکا و سیاستمدار شکست خورده توصیف کرده و گفت: پیش بینی می کنم دوحه از اخراج او بسیار ناراحت شود و پیشنهاد می کنم او را به عنوان مشاور نفتی استخدام کند، این پست در سطح اوست نه وزیر خارجه یک کشور بزرگ و ابرقدرت.
