محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران امروز (جمعه) طی سخنانی در اجلاس قلب آسیا در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان ضمن قدردانی از مهمان‌نوازی ملت و دولت جمهوری آذربایجان در برگزاری این کنفرانس، بیان کرد: بعد از ملاقات سال گذشته ما، تلاش قابل ملاحظه‌ای توسط افغانستان صورت گرفت، ولی تهدید گروه‌های تروریستی خارجی و هجوم رو به گسترش عناصر تروریستی داعش به این کشور، چالش‌های موجود را شدت بخشیده است.
وی افزود: در حالی که داعش دستورالعمل خطرناکی برای ایجاد شکاف فرقه گرایی تصنعی در افغانستان را دنبال می‌کند، پاسخ رئیس جمهور افغانستان و دولت این کشور دوراندیشانه و همراه با تدبیر بود.
ظریف عنوان کرد: تهدید افراط گرایی و تروریسم نیازمند پاسخ متحد و مصمم ما است.
وی بیان کرد: دو سال پیش در اسلام آباد استراتژی مقابله مشترک با تروریسم را پیشنهاد دادیم تا چارچوب عملیاتی ما برای تجمیع تلاش‌های کشورهای قلب آسیا علیه تروریسم باشد. امیدواریم کارشناسان دولتی و مقامات ارشد شرکت کننده در این کنفرانس، پیش‌نویس این استراتژی را برای تصویب مدنظر قرار داده تا پایه‌ای مستحکم برای همکاری ما در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی خشن باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به عزم جمهوری اسلامی در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، عنوان کرد: با توجه به تجربه به دست آمده در همکاری منطقه‌ای در مقابله با داعش در عراق و سوریه، آماده همکاری در این تلاش مشترک با شرکای خود در پروسه استانبول هستیم.
ظریف یادآور شد: چالش خشونت افراطی و تروریسم در افغانستان نمی‌تواند از طریق استراتژی‌ها و روش‌هایی شامل افزایش نیروهای نظامی خارجی حل شود، چرا که این گونه روش‌ها زمینه حیات مجدد عوام فریبان افراطی را فراهم کرده است.
وی خاطرنشان کرد: واضح است که این مشکل از طریق ابزارهای نظامی قابل حل نیست و نیازمند راهبردهای جامع و فراگیر و تمرکز بر هدف مدنظر و پرهیز از تزریق دستورالعمل‌های سیاسی خارجی است.
ظریف ادامه داد: همه ما باید بپذیریم که هیچ پروسه انحصاری قادر به ایجاد توافقی پایدار نیست. صلح فقط می‌تواند زمانی به دست بیایید که همه ما در یک چارچوب و پشت سر هم به رهبری دولت افغانستان و با مشارکت همه مردم این کشور عمل کنیم.
وی افزود: بر همین اساس ضرورت دارد همه ما در پروسه استانبول تلاش‌هایمان را برای کمک به دولت وحدت ملی افغاستان برای پیشبرد پروسه جامع صلح بسیج و متمرکز کنیم.
وی با اشاره به ارتباط نزدیک بین قاچاق مواد مخدر و تروریسم، از دو برابر شدن میزان کشت تریاک در افغانستان در یک سال گذشته ابراز نگرانی کرد و افزود: ما در ایران بهترین همکاری را با افغانستان صورت دادیم تا مانع از ورود مواد مخدر به بازارهای اروپا شویم، اما محدودیت‌های خود را داریم و شاهد حمایت لازم نیستیم.
وی بر کمک به رشد و شکوفایی اقتصاد رسمی افغانستان به منظور کاهش نقش اقتصاد غیررسمی افغانستان که توسط گروه‌های تروریستی و باندهای جنایتکار در افغانستان کنترل می‌شود، تأکید کرد و افزود: این مهم از طریق دسترسی به دریای آزاد امکانپذیر است تا امکان صادرات منابع طبیعی و معدنی افغانستان به بازار جهانی فراهم شود.
وزیر خارجه گفت: در همین راستا ما در حال فراهم کردن دسترسی افغانستان به مسیرهای ترانزیتی از جمله بندر استراتژیک چابهار هستیم.
وی خاطرنشان کرد: بعد از امضای موافقتنامه سه جانبه ترانزیت بین ایران، هند و افغانستان، اولین فاز طرح توسعه بندر چابهار یکشنبه آینده عملیاتی خواهد شد. ما از دیگر شرکا در منطقه و فراتر از منطقه برای سرمایه‌گذاری در توسعه این بندر و پروژه‌های وابسته به آن دعوت کرده‌ایم.
ظریف افزود: ساخت راه‌آهن چابهار - زاهدان و گسترش آن به مشهد و مرز افغانستان می‌تواند دسترسی بیشتر افغانستان به بازارهای بین‌المللی را فراهم کند.
وزیر خارجه کشورمان در کنفرانس قلب آسیا در باکو و در ادامه سخنانش بیان کرد: افغانستان همچنین نیازمند منابع انسانی است. ما فرصت‌های تحصیلی و آموزشی را در اختیار دانش آموزان و متخصصان افغانستان قرار می‌دهیم. سال جاری نزدیک به 400 هزار افغان در ایران از تحصیلات ابتدایی و متوسطه بهره‌مند شدند و در حدود 12 هزار نفر هم در دانشگاه شرکت کردند. اگر کمک‌های بین‌المللی فراهم شود ما قادر خواهیم بود که این برنامه‌ها را بیشتر گسترش دهیم.
وی در پایان بیان کرد: به دولت و ملت افغانستان این اطمینان را می‌دهم که ایران همچون قبل در کنار آنها خواهد ایستاد و در ساختن افغانستانی امن، باثابت، پیشرفته و مترقی به آنها کمک خواهد کرد.
