خبرگزاری رویترز به نقل از چند منبع آگاه، جزئیات بیشتری را درباره تحولات داخلی اخیر در عربستان منتشر کرد.
در گزارش این خبرگزاری درباره سیل بازداشت‌های هفته گذشته در عربستان آمده است: نخستین نشانه از اینکه اتفاقی در حال رخ دادن است از یک دعوت شروع شد. روز شنبه (چهارم نوامبر) به میهمانان هتل مجلل «ریتز کارلتون» اطلاع داده شد به علت رزرو غیرمنتظره اتاق‌ها از سوی مقامات محلی، این هتل به دلیل نیاز به اجرای تمهیدات امنیتی شدید، دیگر قادر به پذیرایی از میهمانان نیست و تا از سرگیری فعالیت عادی هتل، آنها باید این مکان را ترک کنند.
به گفته یک منبع آگاه در عربستان، روند پاکسازی از قبل آغاز شده بود. در چند ساعت نیرو‌های امنیتی ده‌ها نفر از نخبگان سیاسی و تجاری را که اکثر آنها در پایتخت و شهر ساحلی جده بودند، بازداشت کردند. در میان آنها ۱۱ شاهزاده و همچنین چند وزیر و غول‌های ثروت در عربستان سعودی به چشم می‌خوردند. برخی از آنها به نشست‌هایی دعوت شده بودند و در همان جا بازداشت شدند. برخی دیگر در خانه هایشان بازداشت و به ریاض یا هتل ریتز کارلتون منتقل شدند؛ جایی که قرار بود [برای جلب توجه نکردن] به زندان موقت آنها تبدیل شود.
محدودیت ارتباط شاهزادگان بازداشت‌شده سعودی با دنیای خارج
فردی آگاه از روند این بازداشت‌ها در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت: بازداشت‌شدگان فقط اجازه داشتند یک تماس تلفنی کوتاه با خانه داشته باشند. او افزود آنها اکنون هیچ تماسی دریافت نمی‌کنند و تحت تدابیر شدید امنیتی هستند. هیچکس نمی‌تواند به محل نگهداری آنها وارد یا از آن خارج شود؛ کاملا روشن است که مقدمات این روند از قبل آماده شده بود.
رویترز در ادامه گزارش خود آورده است: محمد بن سلمان -ولیعهد ۳۲ ساله عربستان سعودی- دستور این پاکسازی را صادر کرده بود. محمد بن سلمان در کنار پدرش سلمان، پادشاه عربستان سعودی، عملا اداره این کشور را در اختیار دارد. او قصد دارد اصلاحاتی را در عربستان سعودی ایجاد و آن را به کشوری مدرن تبدیل کند.
محمد بن سلمان برای انجام دادن این کار و در تلاش برای تقویت جایگاه خود در قدرت، تصمیم گرفته است اقداماتی را علیه نخبگان سعودی از جمله برخی اعضای خاندان سلطنتی آغاز و اتهاماتی از جمله دریافت رشوه و افزایش هزینه پروژه‌های تجاری را علیه آنها مطرح کند.
خبرگزاری رویترز نوشت: این اقدامات باعث شده است نگرانی‌هایی درباره ثبات سیاسی در بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده نفت در جهان به وجود آید. توانایی ولیعهد عربستان سعودی به اداره کشور بدون هیچگونه چالش و مشکلی به این بستگی دارد که آیا او قادر خواهد بود این پاکسازی را با موفقیت به پایان برساند یا خیر.
ولیعهد عربستان سعودی معتقد است اگر این تغییر در کشور بوجود نیاید، اقتصاد آن در بحران فرو خواهد رفت و عربستان با ناآرامی‌هایی روبرو خواهد شد. در آن صورت خاندان سلطنتی حاکم بر عربستان سعودی ممکن است با خطر روبرو و در برابر رقیب منطقه‌ای خود یعنی ایران تضعیف شود.
فرد آگاه مذکور به روند پاکسازی در عربستان سعودی تصریح کرد محمد بن سلمان زمانی که متوجه شد تعداد مخالفان او در میان بستگانش برای قرار گرفتن در جایگاه پادشاهی رو به افزایش است، تصمیم گرفت روند پاکسازی را از نزدیکان خود آغاز کند. محمد بن سلمان معتقد است هر کسی که از او حمایت نمی‌کند باید به دقت زیر نظر گرفته شود.
سلمان پادشاه عربستان سعودی اعلام کرد این پاکسازی در واکنش به سوء استفاده برخی افراد آغاز شده است که منافع شخصی خودشان را بر منافع عمومی ارجح دانسته و تلاش کرده‌اند به گونه‌ای غیرقانونی ثرونداندوزی کنند.
دستگاه اطلاعاتی عربستان مدارک علیه شاهزادگان بازداشت‌شده را جمع‌آوری کرده است
این فرد آگاه افزود این اتهام‌ها بر پایه مدارکی مطرح شده که دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی آنها را جمع‌آوری کرده است. حامیان دولت عربستان سعودی اتهامات مطرح شده را درباره اینکه هدف از این عملیات پاکسازی، حذف دشمنان سیاسی است، رد کرده اند. در حال حاضر دادگاه سلطنتی عربستان سعودی در این خصوص اظهارنظر نکرده است.
متعب بن عبدالله، وزیر برکنار شده گارد ملی عربستان سعودی، و پسر عموی محمد بن سلمان در میان افراد بازداشت‌شده در هتل ریتز کارلتون ریاض است. متعب در خانه خود در ریاض بود که به وی اطلاع داده شود باید در نشستی با ولیعهد عربستان سعودی شرکت کند. چنین دعوتی حتی اگر در شب هم باشد برای یک مقام بلندپایه غیرعادی نیست و شک و تردید بوجود نمی‌آورد.
یک فرد دیگر آشنا به روند پاکسازی و بازداشت‌ها در عربستان سعودی گفت: متعب به این نشست رفت، اما هرگز بازنگشت.
ولید بن طلال، رئیس شرکت سرمایه‌گذاری بین‌المللی «کینگ‌دم هلدینگ» و شاهزاده ترکی بین عبدالله، فرماندار سابق ریاض و پسر عبدالله پادشاه سابق عربستان سعودی، نیز در میان بازداشت‌شدگان در این هتل هستند.
یکی از اعضای محفل داخلی عربستان سعودی گفت: محمد بن سلمان تا حد زیادی به این نتیجه رسیده بود که برخی اعضای خاندان سلطنتی از جمله متعب از ارتقاء جایگاه او به شدت متنفرند.
محمد بن سلمان پیشتر در مصاحبه‌های خود به طور علنی گفته بود درباره فساد مالی گسترده در عربستان سعودی تحقیق خواهد کرد و در تحقیق و پیگرد مقامات بلندپایه تردید نخواهد کرد. دادستان کل عربستان سعودی روز پنجشنبه اعلام کرد مقامات سعودی در چارچوب عملیات مقابله با فساد مالی در این کشور، از ۲۰۸ نفر بازجویی و تحقیق کرده و متوجه شده‌اند دست‌کم ۱۰۰ میلیارد دلار اختلاس شده است.
رئیس کمیته مقابله با فساد مالی در عربستان سعودی گفت: ماموران تحقیق سه سال است در حال جمع‌آوری مدرک در این خصوص هستند.
محمد بن سلمان عملا برداشتن موانع بر سر راه پادشاهی خود را آغاز کرده است
رویترز در ادامه این گزارش آورده است: محمد بن سلمان با آغاز روند مقابله با فساد مالی در عربستان سعودی عملا روند از بین بردن موانع بر سر راه پادشاهی خود را آغاز کرده است.
جمال خاشوقچی، مشاور سابق شاهزاده ترکی الفیصل که از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۱ رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی، بود گفت: محمد بن سلمان از بهانه فساد مالی برای هدف قرار دادن تک تک مخالفان خود استفاده کرده است. او افزود این نخستین بار است که ما سعودی‌ها شاهدیم شاهزادگان به علت فساد مالی تحت پیگرد قرار می‌گیرند.
خاشوقچی -که اکنون در آمریکا زندگی می‌کند- تصریح کرد شاهزاده محمد در عملیات پاکسازی خود، گزینشی عمل می‌کند. اوگفت: «من معتقدم شاهزاده محمد یک ملی‌گراست که عاشق کشور است و می‌خواهد عربستان سعودی قوی‌ترین کشور جهان باشد؛ اما مشکل او این است که به تنهایی حکومت کند.»
شاهزاده محمد (بن سلمان) سال ۲۰۱۵ زمانی که سلمان در جایگاه پادشاهی عربستان سعودی قرار گرفت، به عنوان وزیر دفاع این کشور انتخاب شد. سلمان ماه ژوئن او را به عنوان وارث تاج و تخت معرفی کرد. هدف از بازداشت‌های اخیر کمک به محمد بن سلمان برای پیشبرد روند اصلاحات خود است. خاندان حاکم بر عربستان سعودی وعده داده است شرایط زندگی راحتی را برای مردم این کشور فراهم و ثروت نفت عربستان را میان آنها تقسیم کند.
اقدامات ولیعهد سعودی ممکن است باعث متزلزل شدن پایه‌های حکومت آل سعود شود
با این حال اقدامات محمد بن سلمان ممکن است باعث متزلزل شدن پایه‌های حکومت در عربستان سعودی شود که از قبل نیز به علت کاهش بهای نفت با مشکلاتی اقتصادی روبرو شده است.
منتقدان می‌گویند مشکل شاهزاده محمد این است که می‌خواهد کشور را به تنهایی اداره کند و این چیزی است که برخی شاهزاده‌ها با آن مخالفند، اما جرات ندارند آن را به طور علنی مطرح کنند.
رویترز در انتهای گزارش خود آورده است: طی چند دهه گذشته هر پادشاه عربستان سعودی یک یا دو نفر را از میان برادران، پسران یا نوه‌هایش در کنار خود حفظ و آنها را در اداره کشور و حاکمیت سهیم کرده و مشارکت داده است. این در حالی است که شاهزاده محمد هیچکدام از برادران یا افراد نزدیک خانواده خود را در پست‌های مهم به کار نگرفته و تنها به تیمی از مشاوران تکیه کرده است.
