این روزنامه در سرمقاله امروز شنبه خود نوشت: تا وقتی ترامپ تصمیمش را درباره توافق اعلام نکرده است، کسی هرگز نمی تواند با اطمینان بگوید که چه اقدامی درباره این مساله جنجال برانگیز انجام خواهد داد؛ همان طوری که خودش هم گفته «ما می خواهیم غیرقابل پیش بینی باشیم» اما برخی گزارش ها حکایت از این دارند که وی بعد دو بار تایید پایبندی ایران به توافق، در مهلت 23 مهر از تایید خودداری خواهد کرد.
به نظر می رسد این امر مقدمه ای برای خروج آمریکا از توافق و اعمال دوباره تحریم های اقتصادی و احتمالا از سرگیری فعالیت های هسته ای ایران خواهد بود. اما تایید نکردن توافق از سوی دولت ترامپ به هیچ وجه چنین تاثیری را نخواهد داشت.
برخی مشاوران ترامپ حتی عنوان می کنند که تایید نکردن توافق به مذاکراتی خواهد انجامید که توافق را تقویت خواهد کرد. آنها از راهبردی موسوم به «تایید نکردن و اصلاح» (توافق) صحبت می کنند.
چنین سناریویی ظاهرا بسیار بعید است و اگر بخواهیم به صراحت بگوییم ما را در خصوص تصمیم ترامپ برای بی توجهی به توصیه مشاورانش و خودداری از تایید توافق برای سومین بار توجیه نمی کند. توضیح قابل قبول تر این است که رئیس جمهوری صرفا نمی تواند تایید کند که وقتی در کمپین انتخاباتی اش اعلام کرد که این توافق «بدترین توافق مورد مذاکره بود»، اشتباه کرده است.
«خودداری از تایید و اصلاح» (توافق) یک راهبرد قلمداد نمی شود بلکه تلاشی برای جلوگیری از آسیب ناشی از خودداری رئیس جمهوری در تایید اشتباهش است.
همان طوری که «جیمز متیس» وزیر دفاع ترامپ هم این هفته به کنگره گفت: این توافقی است که رئیس جمهور باید حفظ آن را مدنظر داشته باشد».
نکته ای که به اندازه این اظهارات متیس حائز اهمیت است، تایید پایبندی ایران به توافق از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
این روزنامه افزود، طبق قانون ترامپ هر 90روز یکبار نه تنها باید پایبندی ایران به متن توافق را تایید کند بلکه باید بر این امر صحه بگذارد که تعلیق تحریم های ایران «مناسب و متناسب با اقدامات خاص و قابل راستی آزمایی از سوی ایران درباره متوقف کردن برنامه هسته ای غیرقانونی اش» و «به نفع منافع امنیت ملی» آمریکا است.
این لحن غیر دقیق به ترامپ اجازه می دهد از تایید توافق حتی با وجود پایبندی ایران به تعهداتش خودداری کند و در این صورت کنگره 60 روز فرصت خواهد داشت تا درباره اعمال دوباره تحریم ها بحث و گفت و گو کند.
به نظر می رسد فرض «تایید نکردن و اصلاح» (توافق) بدین معناست که کنگره در واقع تحریم ها را دوباره اعمال نمی کند و در مقابل به احتمال زیاد با تهدید به تحریم ها، به دنبال فشار بر ایران برای بازگشت به میز مذاکره جهت دستیابی به توافقاتی جدید است. چنین توافقات جدیدی از جمله درباره زمان محدودیت های توافق در خصوص فعالیت های هسته ای ایران یا توافق بر سر محدود کردن برنامه موشک بالستیک این کشور است. ظاهرا متحدان آمریکا نیز برای فشار بر ایران برای دادن امتیازات بیشتر به واشنگتن خواهند پیوست.
ریسک چنین راهبردی بسیار بالا است و می تواند براحتی نتیجه عکس داشته باشد. آمریکا و متحدانش باید امکان تعامل با ایران در مذاکرات بر سر طولانی تر کردن زمان توافق هسته ای یا محدودیت علیه برنامه موشکی ایران را بررسی کنند اما در صورتی که ترامپ در وضع کنونی توافق با خودداری از تایید آن و انداختن آن در زمین کنگره ابهام ایجاد کند، بعید به نظر می رسد که چنین مذاکراتی تحقق یابد.
در حالی که آمریکا تلاش می کند توافقی را که فقط دو سال از عمر آن می گذرد، تضعیف کند، چرا ایران باید حاضر شود وارد مذاکره با نمایندگان این کشور درباره توافقی جدید شود؟ و چرا باید متحدان آمریکا وارد چنین قماری شوند؟ آنها این کار را نخواهند کرد.
اگر ترامپ واقعا می خواهد غیر قابل پیش بینی باشد باید منفعت کشور را در اولویت قرار دهد و بار دیگر پایبندی ایران به توافق را تایید کند.
به گزارش ایرنا، با نزدیک شدن به مهلت گزارش ترامپ درباره تایید یا رد پایبندی ایران به توافق، بسیاری از مشاوران و مقامات امنیتی آمریکا از وی خواسته اند به توافق پایبند بماند. رسانه های آمریکایی نیز به این رویه پیوسته اند و روزنامه نیویورک تایمز نیز در سرمقاله امروز خود از ترامپ خواست از توافق خارج نشود و به توصیه مشاوران نظامی اش گوش دهد.
شماری از مقامات خارجی و داخلی و متحدان آمریکا نیز از رئیس جمهوری آمریکا خواسته اند به توافق پایبند باشد.
«جک استراو» وزیر امور خارجه پیشین انگلیس خروج احتمالی آمریکا از برجام را اقدامی «خطرناک و غیرمسئولانه» توصیف کرده و گفت که این تصمیم، اعتبار بین‌المللی آمریکا را زیر سؤال خواهد برد.
«هلگا اشمید» دبیر کل بخش روابط خارجی اتحادیه اروپا (EEAS) در چهارمین نشست مشترک ایران و اروپا در زوریخ با اشاره ضمنی به ادعای امریکا درباره ارتباط برجام با مسائل منطقه ای گفت: برجام توافق صلح یا توافق منطقه ای نبوده بلکه یک توافق عدم اشاعه هسته ای بود و مهم است که توافق هسته ای مقصر مسائلی که قرار نبوده به آنها بپردازد، شناخته نشود. «ویلیام کوهن» وزیر دفاع اسبق آمریکا با اشاره به تصمیم احتمالی دونالد ترامپ در خصوص اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هسته ای گفت که رئیس جمهوری آمریکا می خواهد از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند.
