مسعول بارزانی، رئیس دو فاکتو اقلیم کردستان توانست در سایه مخالفتها و البته نبود موانع عملی خارجی، دستور کار همه پرسی خود را به پیش برد. هر چند که گذار از همه پرسی به استقلال بدون موافقت و پذیرش بینالمللی می تواند فرایندی دشوار و حتی غیرممکن باشد.
آمریکا، بارها طی بیانیهها و تماس های تلفنی، مخالفت خود را با همه پرسی در این منطقه اعلام کرده است. «برت مک گورک»، نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در ائتلاف مبارزه با داعش و «داگلاس سیلیمن»، سفیر آمریکا در بغداد طی دیدارهایی با هیئت هایی از کردستان عراق همه پرسی «نابهنگام» و «براساس توصیههای نادرست» را رد کردهاند.
این در شرایطی است که نکاتی دیگر در این خصوص مطرح است، چرا که سایر دیپلماتهای آمریکایی از آرزوی یکصد ساله اقلیم کردستان عراق حمایت میکنند. «زلمی خلیلزاد»، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل که از اواسط دهه 1980 با تصمیم گیران و تصمیمسازان در کاخ سفید، وزارت امور خارجه آمریکا و پنتاگون در تعامل است، به مسعود بارزانی در زمینه جاهطلبیهای جداییطلبانه مشاوره میدهد.
پال مانافورت، رئیس ستاد انتخاباتی «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا در کارزار انتخاباتی سال گذشته در آمریکا شخصیت آمریکایی دیگری است که به اربیل سفر کرد تا به متحدان بارزانی در زمینه همه پرسی مشورت دهد. روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، در گزارشی با اشاره به این موضوع نوشت که مانافورت همچنین موافقت کرده است تا به تلاش پیشبینی شده به منظور فراهم آوردن زمینه پذیرش و موافقت کشورهای غربی با نتایج همهپرسی کمک کند. «مسرور بارزانی»، پسر مسعود بارزانی چند ماه قبل توسط افرادی واسطه به مانافورت نزدیک شد.
در همین حال یک مقام کردی به من گفت که «رکس تیلرسون»، وزیر خارجه آمریکا بعد از ظهر یکشنبه و یک روز قبل از برگزار همهپرسی با بارزانی تماس تلفنی گرفته و از او خواسته است تا بعد از همه پرسی وارد تنش با دولت مرکزی عراق نشود. این تماس و محتوای آن نشانگر این است که طرف آمریکایی مخالفت جدی با همه پرسی ندارد.
هر چند برخی معتقدند که آمریکا زمان حاضر را زمانی مناسب برای برگزاری همه پرسی نمیداند، اما تردیدی در این نیست که آمریکایی ها با اقلیم در زمینه آرزوی کردی آنها همدل هستند. آمریکاییها احتمالا بین سیاست اعمالی و اعلانی خود تمایز قائل هستند. این میتواند بخشی از یک سکوت موقتی استراتژیک باشد که آمریکا آن را به منظور کنترل و مدیریت مخالفتها و حساسیت مربوطه در منطقه اتخاذ کرده است. خلاصه ماجرا اینکه، آمریکا حتی اگر به نیابت از کردها با تهدیدات موجود در مسیر جدایی اقلیم از عراق نجنگد، همچنان میتواند با کردستان عراق در تحقق بخشیدن به آرزوی جدایی آنها همراه و موافق باشد.