مجله اقتصادی «اکسپرت» روسیه در تحلیلی می نویسد: در یکی از اسناد داخلی در اتحادیه اروپا این نگرانی مورد تاکید قرار گرفته است که در پایتختهای اروپایی بندرت از وضعیت کنونی سیاست اقتصادی آمریکا که واشنگتن را مجبور به چشم پوشی از حاکمیت بر عرصه اقتصاد جهانی کرده، انتقاد می شود.
روزهای خوش گذشته دیگر به پایان رسیده است
مجله "اشپیگل" آلمان نوشته است: ایالات متحده آمریکا تحت رهبری "دونالد ترامپ" موقعیت خویش بعنوان ابرقدرت جهانی را از دست داده است. این مسئله در کاهش تعداد اجرای نقشهای آمریکا در سازمانهای بین المللی، از جمله در صندوق بین المللی پول، کاملا مشخص است. آمریکا برای چندین دهه آشکارا تثبیت کننده اقتصاد جهانی بود. زمانی این کشور به کشورهای اروپایی کمک کرد تا از دوره ویرانی بعد از پایان جنگ جهانی دوم خارج شوند. هر زمان که بحران مالی در گوشته ای از جهان رخ می داد، این صندوق بین المللی پول و وزارت خزانه داری آمریکا بودند که در تلاشی مشترک، تدابیر مشخصی را برای برطرف کردن بحران در نظر می گرفتند.
"اشپیگل" معتقد است، ولی اکنون از این موضع گیری قدرتمند دیگر چیزی باقی نمانده. آمریکا اکنون دیگر برای حق ابرقدرتی خویش نمی جنگد. سیاست اقتصادی کنونی آمریکا همراه با ترس و ناامیدی بوده و دچار تمایلات ملی گرایانه غلط شده است. دولت ترامپ توافقات تجاری را زیر سئوال برده و معتقد است که آنها به نفع ایالات متحده نیستند. بارها از شرکای تجاری قدیمی آمریکا انتقاد کرده که باعث افزایش بیکاری در این کشور شده اند. به عقیده ترامپ، آمریکا قربانی نظام جهانی سازی شده است، در حالیکه خود آمریکا این نظام را بوجود آورده است.
انتقاد آشکار اروپایی‌ها نسبت به «برادر بزرگتر»
علاوه بر مقاله این مجله آلمانی، افزایش اصطحکاک در روابط بین اروپا و آمریکا طی چند ماه اخیر در یک گزارش داخلی که از سوی کمیته امور اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا تهیه شده هم کاملا مشخص است. در این گزارش پیش بینی ماه جولای صندوق بین المللی پول در مورد وضعیت اقتصادی آمریکا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
کارشناسان این صندوق پیش بینی خود از رشد اقتصادی آمریکا در سالهای 2018-2017 را کاهش داده و از واشنگتن خواسته اند تا بسرعت درصدد حل و فصل مشکلات جدی پیش روی خود مانند: پیر شدن جمعیت، کاهش آهنگ رشد اقتصادی و نابرابری توزیع درآمدها باشد.
آسیب پذیری بالقوه اقتصاد آمریکا جدی است
کارشناسان مسائل اقتصادی در اتحادیه اروپا معتقدند که صندوق بین المللی پول در انتقاد از آمریکا از خود ضعف نشان می دهد؛ در حالیکه آمریکایی‌ها مستحق انتقادات بسیار شدیدالحنی بوده و اتهامات زیادی بر آنها وارد است. در اروپا بر این عقیده هستند که دولت آمریکا باید در وهله نخست اقداماتی در جهت تقویت درازمدت ثبات مالی و اقتصادی انجام دهد. اتحادیه اروپا علنا از دولت آمریکا خواسته تا هزینه های دولتی را کاهش داده و مالیات را افزایش دهد.
اروپایی‌ها نگران آن هستند که سرمایه گذاری‌های بین المللی در عرصه اقتصادی آمریکا این اواخر بشدت کاهش یافته است و این مسئله گویای آسیب پذیری بالقوه اقتصاد آمریکاست.
به عقیده تهیه کنندگان این گزارش، اصلاحات برنامه ریزی در زمینه وضعیت مالیاتی که باید افزایش سهم مالیاتی طبقه ثروتمند در آمریکا را تامین کند، بیش از پیش اوضاع اقتصادی آمریکا را وخیم خواهد کرد، عمق شکاف در نابرابری توزیع درآمدها در این کشور را افزایش داده و در نهایت باعث رشد فقر و رشد بیکاری در ایالات متحده خواهد شد.
کارشناسان اروپایی در مجموع به همه طرحهای دولت جدید آمریکا ، از جمله تلاش برای لغو قانون مربوط به "خدمات بیمه سلامت" که از سوی باراک اوباما در سال 2010 تصویب شد، با دیده انتقاد نگاه می کنند و یادآور شده اند که ایالات متحده بدون این مسئله نیز از لحاظ سطح ارائه خدمات پزشکی و بیمه درمانی، وضعیت چندان مناسبی نداشته است.
از دست رفتن موقعیت دلار- بعنوان ارز جهانی
کسی که گزارش کمیته امور مالی و اقتصادی اتحادیه اروپا را مطالعه کند، فرامش می کند که این سازمان متحد دیرین آمریکا بشمار رفته و می رود. در این سند یادآوری شده است که نخستین قربانی سیاست اقتصادی و مالی کاخ سفید تحت رهبری دونالد ترامپ، دلار آمریکا بوده است. در اوایل سال جاری کارشناسان ارز همچنان انتظار داشتند که ارزش دلار آمریکا و یورو اروپا برابر شود، ولی بعد از گذشت شش ماه، اوضاع بشدت تغییر یافت و هفته گذشته ارزش یورو از 1،2 دلار هم گذشت. ضمن اینکه باید در نظر داشت که دلار تنها در برابر ارز اروپایی تضعیف نشده، بلکه ارزش خود در برابر پوند انگلیس و ین ژاپن را نیز از دست داده است.
تضعیف موقعیت دلار در وهله نخست باعث بی اعتمادی به تمامی اقدامات دولت ترامپ می شود که تاکنون موفق نشده حتی یکی از طرحهای بزرگ خود را نیز عملی کند. وضعیت نامشخص اصلاحات مالیاتی که دیگر جای خود دارد. در زمینه وعده «تهاجم» به عرصه سرمایه گذاری هم وضعیت کاملا مبهم است و در مجموع اصلا حرفی در این باره شنیده نمی شود.
آمریکا موقعیت خود در اقتصاد جهان را از دست داده است
همه این ناکامی های دولت ترامپ در عرصه اقتصاد داخلی نمی تواند بر موقعیت آمریکا در عرصه اقتصاد بین المللی تاثیر نداشته باشد. در حال حاضر در ساختارهای ارزی جهانی به دنبال جایگزینی برای دلار هستند.
طی دهه های اخیر، زمانی که بحران سیاسی در جهان رخ می داد، دلار آمریکا به دلیل امن بودن وضعیت آن در عرصه سرمایه گذاریها، حتی تقویت نیز یافته و برای سالها باثبات ترین ارز جهانی محسوب میشد. ولی اکنون وضعیت تغییر زیادی نموده و وضعیت دلار بسیار ضعیف شده است. ضمن اینکه اقدامات دونالد ترامپ در سمت ریاست جمهوری آمریکا هم کمکی به حل مشکلات در این زمینه نکرده، بلکه آنها را تشدید کرده است. برای مثال مناقشه آمریکا با کره شمالی، بشدت قیمت دلار در برابر سایر ارزهای جهانی را کاهش داده است. بی کفایتی ترامپ به پایه و اساس اقتصاد آمریکا آسیب جدی زده. سیاست انزواگرای وی نه تنها به دلار لطمه زده، بلکه به اعتبار اقتصادی آمریکا در جهان نیز آسیب رسانده است.
تسریع در روند سقوط اقتصادی آمریکا
از تضعیف دلار آمریکا، ارزهای زیادی، از جمله یورو، دارای موقعیت برتری شده و سرمایه گذاران نیز متوجه پایان بحران یورو و بازگشت موقعیت اقتصادی حوزه نفوذ یورو شده اند. برای اثبات این قضیه کافی است نگاهی به آمار بیکاری در اروپا شود که این اواخر در تمامی کشورهای اروپایی کاهش محسوسی را نشان می دهد.
کمتر تحلیلگر اقتصادی و کارشناس مالی نسبت به آینده اقتصاد آمریکا و در مجموع اقتصاد جهان خوش بین است. کارشناسان انتظار دارند که وضعیت غیرقابل پیش بینی و نامشخص کنونی همچنان ادامه یابد. البته برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که آمریکا هنوز امکان بازگشت به موقعیت ابرقدرت اقتصاد جهانی بودن خود را دارد، ولی این مسئله نیازمند تغییرات اساسی در این کشور است.
در این بین نویسندگان گزارش اروپایی به این مسئله خوش بین نیستند. به گفته آنها، اولا- شخصیت ترامپ با مواضع غیرمنطقی و اظهارات غیردیپلماتیک او برای بسیاری در اتحادیه اروپا همچنان غیرقابل قبول است. در ثانی- اعمال تحریمهای جدید دولت آمریکا علیه روسیه و ایران که آزادی عمل کشورهای اروپایی در روابط اقتصادی با این دو کشور را از بین برده، مورد نارضایتی جدی مقامات اروپایی قرار داشته و آنها به خوبی درک می کنند که این اعمال تحریمها در وهله نخست در راستای حاکمیت سیاست انرژی دولت جدید آمریکا شکل گرفته است.
خود دونالد ترامپ هم نگرانیهای شرکای اروپایی آمریکا را تایید کرده است، ولی این مسئله تاثیری بر اقدامات وی نگذاشته و برای او اظهارات تند سیاسی اهمیت بیشتری دارند. در حالیکه این یک واقعیت است که ناامیدی دوستان، به مراتب بدتر از خشم دشمنان است.
