مسأله جدایی اقلیم کردستان عراق از دولت مرکزی بغداد ازجمله مسائلی است که در صحنه سیاسی عراق مطرح بوده است. اما اکنون به نظر می رسد که با تعیین روز ۲۵ سپتامبر (سوم مهرماه) برای برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان توسط «مسعود بارزانی» رئیس این اقلیم، این مسأله رنگ و بوی جدیتری به خود گرفته است.
بارزانی اخیرا بارها و در مناسبت های مختلف تأکید کرده است که تحت هیچ شرایطی حاضر نیست برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم را به تأخیر بیندازد. وی همچنین مدعی است که عدم برگزاری این همه پرسی طی سال های گذشته تاکنون، خسارت های فراوانی را برای کُردها به دنبال داشته است. بارزانی که خود را نماینده تمامی کُردهای عراقی قلمداد می کند، معتقد است که با جدایی از دولت مرکزی بغداد، بخش عمده ای از مشکلات کُردها حل و فصل خواهد شد.
این درحالی است که بسیاری از مشکلات کنونی کُردها نشأت گرفته از سیاست‌های غلط و نابخردانه بارزانی در طول بیش از یک دهه ریاست وی بر اقلیم کردستان است. درهرصورت، بارزانی از زمان طرح مسأله جدایی اقلیم از دولت بغداد و تعیین موعد برگزاری همه پرسی با موانع داخلی و خارجی متعددی مواجه شده است؛ موانعی که بارزانی در ابتدا تصور نمی کرد که به این اندازه دردسرساز شوند. مخالفت های داخلی کُردها از یک سوی و مخالفت های خارجی حتی از کشورهایی که روابط نزدیکی با اقلیم کردستان دارند از سوی دیگر، موجب شده است تا بارزانی خود را در برابر تحولات جدیدی ببیند که باید براساس آنها به اتخاذ تصمیمات جدید برای آینده اقلیم کردستان مبادرت ورزد.
درهمین ارتباط،گفتگویی را با «شیخ محمد الصهیود» نماینده پارلمان عراق انجام داده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛
*«مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق همچنان بر موضع خود مبنی بر برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم از دولت مرکزی در تاریخ ۲۵ سپتامبر تأکید می کند. این همه پرسی در صورت برگزاری چه پیامدهایی می تواند به دنبال داشته باشد؟
پیشتر نیز تأکید کرده بودم که تداوم ریاست «مسعود بارزانی» بر اقلیم کردستان کاملا غیرقانونی است. بارزانی تنها ابزاری برای پیاده سازی اهداف بارزانی ها در عراق است. مسعود بارزانی در پروژه استقلال از دولت مرکزی بغداد توسط رژیم صهیونیستی حمایت می‌شود.
هدف اصلی مسعود بارزانی از اصرار بر برگزاری همه پرسی جدایی اقلیم کردستان از دولت مرکزی بغداد، باقی ماندن وی در قدرت است. وی همچنین می خواهد که از طریق باقی ماندن در رأس قدرت، ثروت های ملت عراق را همچون گذشته به غارت ببرد.
بدون شک برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان پیامدهای وخیمی به دنبال خواهد داشت که ازجمله آنها می توان به انزوای این اقلیم اشاره کرد. این بدان معناست که اقلیم کردستان در عرصه های منطقه ای و بین المللی دیگر جایگاهی نخواهد داشت.
برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان همچنین کُردهای عراق را وارد تونل تاریکی خواهد کرد. تحقق این امر، در واقع موجب خواهد شد تا کُردها، خود تاوان سنگینی را پرداخت کنند.
* اتحادیه عرب مخالفت خود با برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان را اعلام کرده است. آیا گمان نمی کنید که این اتحادیه می تواند از ابزار و ظرفیت های که برخوردار است به صورت عملی در راستای جلوگیری از استقلال کردها از دولت مرکزی بغداد گام بردارد؟
اتحادیه عرب پیشتر موضع خود در قبال استقلال کُردها از دولت مرکزی بغداد را اعلام کرده است. این اتحادیه صراحتا اعلام کرده که با برگزاری همه پرسی و جدایی اقلیم کردستان مخالف است.
سفر «احمد ابوالغیط» دبیرکل اتحادیه عرب به عراق نیز در همین راستا صورت گرفت و او در جریان دیدار با مقامات عراقی در بغداد و همچنین اربیل، مخالفت اتحادیه عرب با مسأله همه پرسی استقلال کُردها را رسما به آنها ابلاغ کرد.
*اخیرا اخباری در رسانه ها مبنی بر تلاش نمایندگان پارلمان عراق برای برکناری «فؤاد معصوم» رئیس جمهوری این کشور، منتشر شده است. آیا تلاش نمایندگان برای برکناری معصوم از قدرت صحت دارد؟ و علت این مسأله چیست؟
در شرایط کنونی تلاش های زیادی از سوی نمایندگان پارلمان عراق برای حفظ وحدت اراضی این کشور آغاز شده است. علت این تلاش ها نیز این است که پارلمان عراق برگزاری همه‌پرسی را تحت هرشرایطی غیرقانونی و برخلاف قانون اساسی تلقی می کند. این یک موضع قطعی و ثابت است.
نمایندگان پارلمان عراق در راستای همین تلاش ها برای حفظ تمامیت ارضی کشور، دولت را ملزم به اتخاذ تمامی تدابیر و تصمیمات لازم جهت حفظ حاکمیت ملی کشور کرده است. این تلاشها همچنان نیز ادامه دارد.
استاندار کرکوک نیز در ادامه همین تحرکات نمایندگان پارلمان عراق برای حفاظت از اراضی کشور، صورت پذیرفت. اکنون نیز جمع آوری امضای نمایندگان پارلمان برای برکناری «فؤاد معصوم» رئیس جمهوری کشور کلید خورده است. روند جمع آوری امضاها تا زمانی که مشخص نشود معصوم حامی همه پرسی غیرقانونی است و یا از آن دفاع می کند، ادامه پیدا خواهد کرد.
*«حیدر العبادی» نخست وزیر عراق اعلام کرده است که در صورت ظهور و بروز هرج و مرج در کشور به دنبال طرح مسأله همه پرسی، دولت بغداد آماده بکارگیری گزینه نظامی است. آیا ممکن است شاهد منازعات نظامی میان بغداد و اربیل باشیم؟
نمایندگان پارلمان عراق در اقدامی هماهنگ، دولت را ملزم کردند تا هرگونه تصمیمی را برای حفاظت و حراست از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشور، اتخاذ کند.
برهمین اساس، «حیدر العبادی» به عنوان فرماندهی کل نیروهای مسلح کشور ملزم است تا به هرگونه گزینه ای که منجر به عدم برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان از دولت مرکزی بغداد می شود، متوسل شود. این موضعی است که پارلمان عراق اتخاذ کرده است.
