محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با علی هاشم مجری شبکه تلویزیونی المیادین گفت: شکسته شدن محاصره دیرالزور در سوریه پیروزی مهم در برابر گروه‌های افراطی و تروریستی است.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو که سه شنبه شب پخش شد، درباره روابط ایران با کشورهای همسایه گفت: دست ما برای همکاری به سمت همسایگانمان گشوده است. همه ما با چالش افراط گرایی مواجهیم. هیچ یک از کشورهای منطقه خلیج فارس از خطر افراط گرایی در امان نیست. ایران برای تحقق امنیت و ثبات حاضر به همکاری با همه همسایگان است.
وی افزود: ایران بدون توجه به وابستگی های مذهبی از کشورهای منطقه حمایت کرده است. ایران از قطر در برابر محاصره حمایت کرد. هیچ یک از ملت ها نباید تسلیم محاصره شوند البته ما در مشکلات داخلی کشورها دخالت نمی کنیم.
ظریف تاکید کرد که ایران در مسیر ترویج وحدت اسلامی تاوان سنگینی داده است و به این مسیر ادامه می دهد.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به وضعیت مسلمانان میانمار گفت: در خصوص مسلمان روهینگیا در میانمار با وزیران خارجه ترکیه و اندونزی گفت و گو کردم.
وی در پاسخ به سوالی درباره امکان همکاری با عربستان گفت: ما همیشه آماده همکاری با همه کشورهای اسلامی از جمله عربستان بودیم و هستیم. جنگ کنونی علیه مردم بی پناه یمن یک اقدام غیر عاقلانه است. عربستان و امارات و بقیه کشورهای شرکت کننده در جنگ علیه یمن هیچ یک از هدف هایشان را محقق نساختند.
ظریف تاکید کرد که موضوع فلسطین بزرگترین چالش پیش روی امت است و همه کشورهای اسلامی باید حول محور فلسطین جمع شوند.
وزیر خارجه ایران در ادامه گفت و گوی خود با شبکه المیادین در مورد وضعیت سوریه گفت: فکر می کنم سناریوی راه حل نظامی برای حل مشکل سوریه کفایت نمی کند. ملت و مقاومت در سوریه در حال پیروز شدن هستند و با شکست داعش با راه حل نظامی فاصله پیدا می کنیم.
ظریف تاکید کرد که نباید به مردم سوریه دیکته کنیم که چه کار بکنند. ما در برابر افراط گرایی ایستادگی کردیم و باید از این به بعد مسیر گفت و گو بین گروه های مختلف مردمی در سوریه را تسهیل کنیم.
وی افزود: ما از ابتدا به فکر کمک به مردم سوریه در برابر افراط گرایی بودیم تا این مسیر از طریق راه حل سیاسی پی گرفته شود.
ظریف با اشاره به گفت و گوها برای حل مساله سوریه در آستانه قزاقستان آن را موفق ترین اقدام سیاسی از ابتدای بحران سوریه تا کنون دانست.
وزیر امور خارجه ایران درباره وضعیت عراق نیز گفت: ما در زمینه وحدت اراضی عراق و سوریه با ترکیه و جامعه جهانی همسو و هم نظر هستیم. عراقی ها می توانند اختلافات داخلی خود را از طریق گفت و گو حل کنند و جدایی کردها راه حل مشکل نیست.
موضوع فلسطین بزرگترین چالش پیش روی امت است و همه کشورهای اسلامی باید حول محور فلسطین جمع شوند
وی در بخش دیگر گفت و گو به موضوع توافق هسته ای اشاره کرد و آن را یک توافق چند جانبه خواند. به گفته ظریف غرب از سیاست دیکته کردن خواسته های خود چیزی به دست نیاورده برای همین ملاحظه می کنیم که توافق هسته ای با وجود کار شکنی های آمریکا پابرجا مانده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا توافق هسته ای بدون آمریکا می تواند دوام بیاورد گفت: ما ترجیح می دهیم چنین اتفاقی را شاهد نباشیم اما این مساله غیر ممکن نیست. آمریکا در قبال توافق هسته ای امانتدار نبود.
ظریف تاکید کرد که ایران گزینه های دیگری غیر از خروج از توافق دارد که به وقت خود از آن استفاده می کند.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به پرسشی درباره آزمایش هسته ای اخیر کره شمالی گفت: با سلاح اتمی و توسعه و آزمایش آن مخالف هستیم. ما می خواهیم منطقه خاورمیانه ای عاری از سلاح هسته ای داشته باشیم.
وی ادامه داد: اسرائیل تنها رژیمی است که در منطقه سلاح هسته ای در اختیار دارد و تنها مانع در برابر خاورمیانه خالی از سلاح های کشتار جمعی است. 200 کلاهک هسته ای یک تهدید واقعی برای کشورهای منطقه است.
ایران از همه مسلمانان دفاع کرده است
مجری المیادین از محمد جواد ظریف پرسید گفته می شود پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران پرچم حمایت از مسلمانان را به پرچم حمایت از شیعیان تبدیل کرد، پاسخ شما به این سخن چیست؟ که ظریف در پاسخ گفت: شما کافی است به واقعیت هایی که در عرصه میدانی رخ داده است بنگرید. ایران هزینه سنگینی برای حمایت از فلسطین پرداخت کرده است. آیا در فلسطین شیعه وجود دارد. ما همچنین از دولت افغانستان در نبرد با طالبان حمایت کرده ایم، آیا ملت افغانستان شیعه هستند. علاوه بر این ما در هنگامی که دولت ترکیه با کودتا مواجه شد ما به حمایت از این دولت برخاستیم آیا دولت ترکیه یک دولت شیعی مذهب است.
وی افزود: همچنین ما به خاطر قطر در جریان محاصره ای که علیه این کشور صورت گرفت برخاستیم، البته ما در مشکلاتی که میان همسایگان ما رخ می دهد، مداخله نمی کنیم، اما اطمینان داریم که هیچ ملتی نباید با چنین اختناقی مواجه شود، آیا دولت قطر یک دولت شیعی مذهب است. ما در جریان حمله صدام به کویت نیز از کویتی ها حمایت کردیم، آیا کویتی ها یک دولت شیعه دارند. ما در هنگامی که داعش می خواست به سمت اربیل پیشرفت کند از کردها حمایت کردیم، آیا ما در آن موقع داشتیم از شیعیان حمایت می کردیم، ما همچنین زمانی که صدام علیه کردها از سلاح شیمیایی استفاده کرد به حمایت از کردها برخاستیم آیا ما داشتیم از شیعیان حمایت می کردیم، بنابراین بهتر است که ما مسائل را با هم قاطی نکنیم.
ظریف خاطرنشان کرد: واقعیت این است که ایران گزینه های صحیحی در منطقه در پیش گرفته است. ما اقدام به حمایت از ملت های منطقه کرده ایم و معتقدیم که وحدت اسلامی یکی از مهم ترین اصول انقلاب اسلامی ایران است. ما همچنان به خاطر ترویج مساله وحدت اسلامی و حمایت از حقوق بشر هزینه سنگینی می پردازیم، ما برای خدمت به همه آنهایی که از حقوق اساسی شان محروم شده اند هزینه هنگفتی می پردازیم، ما از فلسطینی ها سخن می گوییم از ملت یمن حرف می زنیم که روزانه مورد بمباران قرار می گیرند یا از مسلمانان میانمار حمایت می کنیم.
ما پیگیر مساله مسلمانان میانمار هستیم
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: من برای پیگیری مساله مسلمانان میانمار با وزیر خارجه ترکیه و وزیر خارجه اندونزی که در میانمار به سر می برد، تماس تلفنی گرفتم، همچنین با وزیر خارجه مالزی نیز تماس گرفتم و با توجه به بحث و بررسی هایی که از چند ماه پیش در نشستی که در کوالالامپور برگزار شد، میان ما آغاز شده بود به گفتگو پرداختیم. هم اکنون جامعه بین المللی به صورت جدی خواهان پیگیری وضع مسلمانان روهینگیا است که به سمت پاکسازی نژادی سوق داده می شوند.
وی افزود: امیدوارم سران جهان اسلام و سران جامعه بین الملل با همدیگر بتوانند برای این افراد کاری بکنند. ما طی هفته های گذشته نشست هایی برگزار کرده ایم و دیدارهایی داشته ایم و همچنین هفته گذشته سازمان کنفرانس اسلامی نشستی در خصوص علوم و فناوری در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار کرد، در این نشست برخی از سران جهان اسلام حضور یافتند که فرصت مهمی بود تا در حاشیه این نشست به مساله مسلمانان روهینگیا پرداخت. اجلاس آتی مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز فرصت مهمی است که سران و وزاری خارجه کشورهای مختلف با هم بنشینند و خواهان حل و فصل این مساله شوند و از دولت میانمار درخواست کنند که به تعهداتی که به موجب حقوق بین الملل در قبال مسلمانان روهینگیا بر عهده دارد، عمل کند.
امکان همکاری ایران و عربستان در حل مشکل مسلمانان میانمار
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به امکان همکاری ایران و عربستان درارتباط با موضوع مسلمانان میانمار گفت: ما در این باره آماده همکاری با تمامی کشورهای اسلامی هستیم. ما در همه مسائلی که برای جهان اسلام اهمیت دارد، برای همکاری با کشورهای اسلامی آمادگی داریم.
وی افزود: عربستان یک کشور اسلامی مهم محسوب می شود بنابراین ما آمادگی داریم برای رسیدگی به مساله مسلمانان روهینگیا با عربستان سعودی همکاری کنیم، همچنین در کنار این مساله، آماده ایم با عربستان درباره دیگر پرونده های منطقه همچون پایان دادن به خشونت ها در سوریه، توقف سرکوبگری ها در بحرین و خاتمه دادن به نبرد غیرعقلانی و پر هزینه علیه یمن همکاری کنیم.
عربستان دستاوردی در یمن نداشته است
ظریف خاطرنشان کرد: معتقدم که عربستان هیچ دستاوردی در یمن نداشته است و دیگر کشورها همچون امارات که در جنگ با یمن با سعودی همراهی کرده اند نیز هیچ بهره ای از این حملات هوایی غیرعقلانی که علیه ملت بی پناه یمن انجام می دهند، نبرده اند. در نتیجه بسیار مهم است که همه ما گرد هم آمده تا راه حلی برای پایان دادن به این فاجعه ها که جهان اسلام را در نوردیده است، بیابیم، ما شاهد این فجایع در میانمار هستیم یا در منطقه مان در سوریه شاهد چنین چیزی هستیم، و مسلماً ما برای حل این مسائل آماده همکاری با دیگر کشورها هستیم.
ایران همیشه برای گفت‌وگو آمادگی داشته است
ظریف درپاسخ به این سوال مجری المیادین که پرسید آیا میان ایران و عربستان زمینه مشترکی برای گفتگو وجود دارد؟ پاسخ داد: ما همیشه برای گفتگو آمادگی داشته ایم اما این مساله در مورد همسایگان ما صدق نمی کند. در صورتی که هرگونه تحولی رخ دهد ایران از آن استقبال می کند. ما همیشه اعتقاد داشته ایم که حج نباید سیاسی شود. ما از اینکه می بینیم که موسوم حج امسال بدون بروز مشکلات به پایان خود نزدیک می شود، بسیار خوشبختیم.
فلسطین بزرگترین چالش جهان اسلام است
علی هاشم این سوال را مطرح کرد که در پیام امسال رهبر ایران به حاجیان نیز به سعودی پرداخته نشده بود بلکه بیشتر بر روی فلسطین متمرکز شده بود و این نشان دهنده این است که رهبر ایران نیز نمی خواسته است تنش میان تهران و ریاض افزایش یابد؛ ظریف در این باره گفت: برای ایران و رهبر معظم ایران، فلسطین همیشه مهم ترین مساله محسوب می شده است. معتقدم فلسطین قضیه ای است که کشورهای اسلامی می توانند به خاطر آن گرد هم آیند، مساله فلسطین بزرگترین چالشی است که جهان اسلام با آن مواجه است. حتی سازمان کنفرانس اسلامی و سازمان همکاری اسلامی نیز به خاطر مساله فلسطین ایجاد شده اند، این سازمان ها پس از آتش زدن مسجد الاقصی به وجود آمدند از این رو معتقدم که هیچ کس نباید تمرکز خود را بر روی مساله فلسطین از دست بدهد.
وی درباره مصافحه ای که با عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی در حاشیه اجلاس سازمان همکاری اسلامی در استانبول داشت؛ گفت: ما گروه کوچکی در این نشستی که در استنابول برگزار شد بودیم و با هدف ابراز حمایت از مقاومت فلسطین در برابر سرکوبگری صهیونیست ها که در مسجد الاقصی رخ می داد گرد آمده بودیم و این فرصتی بود که ما وحدت جهان و امت اسلامی را به نمایش بگذاریم. پروتکل های دیپلماتیک ما را بر آن می دارد که به شیوه ای متمدنانه برخورد کنیم. همچنان که پیشتر نیز گفتم چنانچه عربستان حاضر باشد چرخشی از خود نشان دهد ایران نیز این آمادگی را دارد.
به تفاهم، گفت‌وگو و همکاری نیاز داریم
باید از هرگونه تلاشی برای نشان دادن اوضاع منطقه به صورت بحرانی دوری جست و به جای آن باید از همکاری سخن گفت. ما به بحران های بیشتر در منطقه نیاز نداریم بلکه به تفاهم، گفتگو و همکاری نیاز داریم و معتقدم همگان از این امور بهره می برند. این مساله می طلبد که برخی از رویکرد ها تغییر کند و مهم ترین آنها مساله امنیت است، ما نمی توانیم امنیت را از بیرون بخریم. ما در درون منطقه به اندازه کافی قدرت داریم که امنیت خود را حفظ کنیم، همچنین به اندازه کافی نیز اراده وجود دارد که بتوانیم پایه های امنیت و ثبات را در داخل منطقه ایجاد کنیم به جای آنکه آنها را از بیرون از منطقه خریداری کنیم.
مجری المیادین پرسید اگر بخواهیم به روابط ایران و عربستان نمره ای از یک تا 10 بدهیم شما چه نمره‌ای می‌دهید؟
روابط ایران و عربستان خیلی خوب نیست
وزیر امور خارجه ایران گفت: روابط ایران و عربستان خیلی خوب نیست، من علاقه ای به نمره دادن ندارم، اما امیداورم که روابط مان بهبود پیدا کند.
مقاومت و سوریه در نبرد با افراط گرایی پیروز می‌شوند
وی درباره جنگ در سوریه گفت: تصور می کنم که ملت و مقاومت در سوریه در نبرد با افراط گرایی پیروز می شوند، همه ما باید هم اکنون بر روی راه حل های سیاسی متمرکز شویم تا به منافع و خواسته های ملت سوریه پاسخ مثبت دهیم. طبیعتاً ما معتقدیم که هیچ بحران و درگیری ای در این منطقه از طریق نظامی حل و فصل نمی شود. ای بسا در هر درگیری ای یک عامل نظامی وجود داشته باشد اما راه حل نظامی ندارد. تصور می کنم سناریوی حل و فصل نظامی بحران، مساله را به طور کامل حل و فصل نمی کند، با این حل ما داریم به رهایی از شر داعش به عنوان یک بازیگر اصلی نزدیک می شویم.
لبنان در مقابله با داعش موفق بود
با توجه به اینکه داعش در کشورهای سوریه، لبنان و عراق شکست خورده و رو به نابودی است ما نیازمند آن هستیم که این فرصت را برای ایجاد توافقی ملی و منطقه ای میان همه این کشورها غنیمت بشماریم. ما از پیشرفت هایی که در لبنان حاصل شد خوشبختیم. ما به ملت و دولت لبنان برای دستیابی به این موفقیت ها بویژه موفقیتی که در زمینه مقابله با داعش حاصل شد، تبریک می گوییم. همچنین به ملت، دولت و مقاومت لبنان به خاطر حس انسان دوستانه ای که از خود نشان دادند و به زنان و کودکان اجازه دادند که از منطقه درگیری خارج شوند تبریک می گوییم، هیچ دلیلی برای هدف قرار دادن زنان و کودکان وجود ندارد چرا که ما با داعش می جنگیم و نه با زنان و کودکان. ایران جلودار نبرد با داعش است اما به دنبال جنگ با زنان و کودکان نیست، از این رو برای این مساله باید به دولت، ملت لبنان و حزب الله تبریک گفت چرا که بخش نظامی و بخش انسانی ماجرا را تفکیک کرده اند. در سطح نظامی بسیار مهم است که چنین موفقیت های نظامی محقق شود اما این نیز مهم است که همه در منطقه به سوریه کمک کنند تا بتوانند به سوی آینده ای واقعی حرکت کند به گونه ای که بتواند از همزیستی، آرامش و بازسازی سخن بگوید.
باید گفت‌وگو و مذاکره میان ملت سوریه تسهیل شود
ما نباید به ملت سوریه دیکته کنیم که چه کاری باید انجام دهد. ما باید گفتگو و مذاکره میان ملت سوریه را تسهیل کنیم تا حرکتی رو به جلو داشته باشند. ایران آماده است تا نقش خود را در این زمینه ایفا کند، ایران تا کنون نیز نقش مهمی ایفا کرده است. ما در مقابل افراط گرایی ایستاده ایم و به کشورهای مختلفی در منطقه که برای مبارزه با افراط گرایی تمایل داشته اند، کمک کرده ایم. وقت آن فرا رسیده است که همگی دست به دست هم دهیم و برای برقراری صلح و ثبات در منطقه بکوشیم و گفتگو میان تمامی اقشار جامعه را به راه بیاندازیم.
محمد جواد ظریف خاطرنشان کرد: هدف همه کسانی که مدعی هستند به ملت سوریه کمک می کنند باید این باشد که در سوریه به راه حلی دست پیدا کنند که مورد رضایت ملت سوریه باشد. ما از همان آغاز هدف مان کمک کردن به ملت سوریه برای مقابله با افراط گرایی و تروریسم و دستیابی به راه حلی سیاسی بود. معتقدم وقت آن فرا رسیده است که همگان در اجرایی کردن این روند نقش آفرینی کنند. همانطور که ما مبارزه مشترکی علیه افراط گرایی در سوریه داشتیم هم اکنون هدف مشترک تسهیل مذاکرات میان طیف های مختلف، بازگرداندن صلح و بازسازی کشور را می طلبد. پس از ویرانی وحشتناکی که سوریه گرفتار آن شد بازسازی کشور یکی از اهداف مهم است.
ترکیه همسایه مهم ایران است
ظریف گفت: رابطه با ترکیه برای ما از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ترکیه همسایه مهم ماست؛ ما مسائل مشترک بسیاری داریم هرچند که در این میان اختلاف هایی در خصوص برخی مسائل از جمله سوریه داریم، با این حال با گفتگو می توانیم از این اختلاف ها گذر کنیم. در خصوص طرح آستانه برای حل و فصل بحران سوریه، باید گفت این طرح از آغاز این مصیبت تأسف بار در منطقه، بیش از دیگر طرح ها از موفقیت برخوردار بوده است. ما پیشرفت مهمی به دست آورده ایم، مهم ترین پیشرفت ما ایجاد مناطق عاری از درگیری در سوریه بوده است، ما پیشرفت هایی در حلب به دست آوردیم و در مورد برخی مسائل انسان دوستانه نیز پیشرفت هایی حاصل شد. لازم است که در بخش امور انسان دوستانه موفقیت های بیشتری حاصل شود و بتوان کمک های بشردوستانه بیشتری برای همه در سوریه رساند و این کمک ها را به صورت فراگیر در میان نیازمندان توزیع کرد. ما پیشرفت هایی در خصوص جلوگیری از خونریزی های بیشتر در برخی مناطق کسب کرده ایم. معتقدم نشست آتی که طی هفته های آینده در آستانه برگزار می شود فرصت دیگری برای ماست تا از دستاوردهایی که داشته ایم حمایت به عمل آوریم و برخی از ناظران را در عرصه میدانی مستقر کنیم و بتوانیم کمک های بشردوستانه بیشتری در میان نیازمندان توزیع کنیم.
ارتباط نشست آستانه با قرارداد ارزروم
ظریف در پاسخ به این سوال مجری شبکه تلویزیونی المیادین که آیا نشست آستانه تجدید قرارداد ارزروم در قرن نوزدهم میلادی است؟ گفت: مایل نیستم که دست به اینگونه تشبیه های تاریخی بزنم. معتقدم که در جهان معاصر عناصر کافی برای پایان دادن به این مصبیت و کابوس بشری در سوریه وجود دارد.
موضع ترکیه درباره بشار اسد
وزیر خارجه ایران در این باره که آیا ترکیه اجازه باقی ماندن بشار اسد در قدرت را می دهد؟ بیان کرد: این مساله را باید از ترک ها پرسید اما جامعه بین المللی امروز به این یقین رسیده که واقعیت این است بشار اسد در قدرت حضور دارد و حضور وی در قدرت ترجمان خواست و اراده ملت سوریه است و ما همیشه باید به اراده ملت احترام بگذاریم نه اینکه خواست خود را به ملت دیگر دیکته کنیم. ما باید گفتگوها را تسهیل کنیم و این نقش خارجی هاست. این تنها شیوه مستمری است که به حل و فصل امور کمک می کند. چنانچه کسی بخواهد راه حل مورد نظر خود را به ملت دیگر دیکته کند این مساله منجر به طولانی تر شدن مشکل در منطقه می شود.
وزیر امور خارجه ایران یادآور شد : سفر محمد باقری رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران به ترکیه در چارچوب دو جانبه انجام می شد. در این سفر در خصوص مسائل منطقه ای مورد گفتگو قرار گرفت اما این سفر به خاطر هیچ تحول منطقه ای مشخصی نبود. طبیعتاً ایران و ترکیه با چالش های مشترک بسیاری رو به رو هستند و همچنین فرصت های مشترکی در پیش رو دارند. تروریسم یکی از چالش های مشترکی است که هم ایران و هم ترکیه با آن مواجه هستند. ما معتقدیم فعالیت های تروریستی که در ترکیه انجام می شود بر ما و امنیت مان تاثیر می گذارد و ما می خواهیم که با برادران ترک مان در خصوص مبارزه با افراط گرایی و تروریسم همکاری کنیم. همچنین امیدواریم دیگر همسایگان مان در این زمینه ها با ما همکاری داشته باشند.
ظریف افزد : زمینه همکاری و منافع مشترک دیگری میان ایران و ترکیه در سطح منطقه ای و در سطح دو جانبه وجود دارد. معتقدم که گسترش دامنه روابط میان دو کشور به نفع همه است. ما در خصوص حفظ یکپارچگی سرزمینی سوریه و عراق نظر مشترکی داریم. تصور می کنم که تمامی جامعه جهانی در خصوص این مساله توافق نظر دارند.
استقلال کردستان خطر عمده‌ای برای کردهاست
محمد جواد ظریف گفت: استقلال کردستان عراق، خطر عمده ای برای برادران کُرد ما محسوب می شود، وضعیت کردهای کردستان عراق هم اکنون بهتر از هر زمان دیگری است. رئیس جمهور عراق کُرد است، بسیاری از نمایندگان پارلمان کُرد هستند و بسیاری از وزیران دولت نیز کُرد هستند. معتقدم مصلحت تمامی طرف های موجود در منطقه با مذاکره سیاسی تامین می شود. ما به یکپارچگی سرزمینی همه کشورهای منطقه احترام می گذاریم.
وی افزود : هرگونه تجاوزی به یکپارچگی سرزمینی کشورها نه تنها ثبات منطقه ای را مورد تهدید قرار می دهد بلکه از دید ما این مساله تهدیدی اساسی برای همه محسوب می شود. من از طرف یک ملت دوست که تمایل دارد در زمان های سخت و دشوار به کمک برادران کُرد بشتابد سخن می گویم. در حمله شیمیایی که در دوران صدام حسین به حلبچه صورت گرفت ما از کردها حمایت کردیم. هنگامی که داعش داشت به اربیل نزدیک می شد ما به حمایت از اقلیم کردستان عراق پرداختیم. ما به عنوان یک ملت دوست معتقدیم که همه پرسی استقلال راه خوبی برای کمک به کردها نیست. معتقدم بهترین راه، گفتگو میان بغداد و دولت اقلیم کردستان عراق است؛ ما این مساله را ترغیب می کنیم و به نظر من این بهترین راه برای تقویت مشارکت، همکاری و همزیستی است و این مساله در چارچوب حفظ یکپارچگی سرزمینی عراق و همه کشورهای منطقه انجام می شود. باید منافع همه گروه ها را در نظر داشت، تصور می کنم که دولت باید به همین سمت حرکت کند. ایران همیشه آماده همکاری با همسایگان خود بوده است و بر حفظ یکپارچگی سرزمینی همسایگان خود اصرار می ورزد.
وزیر خارجه ایران درباره تناقض های سیاسی بزرگ و اختلاف هایی که میان گروه های سیاسی عراق وجود دارد، گفت: واقعیت این است که دولت ها همیشه نهادهایی یکپارچه نیستند از این رو میان آنها اختلاف بروز می کند و برخی تلاش می کنند از این اختلاف ها به شکلی منفی بهره برداری کنند. معتقدم عراقی ها از تمدن بزرگی برخوردارند و از پشتوانه تاریخی بزرگی برخوردارند. آنها از نخستین تمدن هایی هستند که بر روی زمین شکل گرفته است؛ از این رو می توانند اختلاف های خود را با گفتگو حل و فصل کنند. مسلماً اختلاف و تفاوت وجود دارد و همچنان در میان همه گروه ها و جماعت های مختلف عراقی وجود خواهد داشت با این حال این اختلاف ها باید از طریق گفتگو حل و فصل شود نه از طریق چند دستگی.
مرجعیت عراق نیرویی منحصر بفرد ایجاد کرده است
محمد جواد ظریف درباره روابط ایران با مرجعیت شیعه در نجف گفت: تصور می کنم مرجعیت نجف نیرویی منحصر به فرد ایجاد کرده است که وحدت در میان همه گروه های عراقی را تضمین می کند. مرجعیت زمینه مقابله عراق با افراط گرایی را فراهم آورده است. علاوه بر این عراق را در سطح جهانی به صورت بازیگری مسئول پدیدار ساخته است و ما از نقش مرجعیت در نجف تقدیر می کنیم.
توافق هسته‌ای یک توافق چند جانبه است
مجری المیادین از ظریف پرسید با توجه به اینکه برجام هم اکنون به نظر می رسد متزلزل شده باشد، آیا تصور می کنید دستیابی به این توافق شایسته این همه جانفشانی بود؟
وزیر خارجه ایران در پاسخ گفت: ما توافق هسته ای را یک توافق چندجانبه می دانیم. این توافق تأمین کننده همه آن چیزهایی که یک طرف خوهان آن بوده، نیست از این رو این توافق همه خواسته های ما را بر آورده نکرده است و همچنین همه خواسته های آمریکا را نیز بر آورده نکرده است و اگر مساله طور دیگری بود، نام این توافق را دیگر توافق نمی گذاشتند بلکه سند تسلیم نامیده می شد اما در جهان واقعیت، ما اقدام به دادن چنین سندهایی نمی کنیم بلکه اقدام به دادن امتیاز می کنیم. برخی به امتیاز دادن عادت ندارند بلکه عادت کرده اند که خواسته های خود را به دیگران دیکته کنند، در نتیجه باید این سوال را مطرح کرد که آنها با سال ها دیکته کردن خواسته های خود چیزی به دست آورده اند. از این رو معتقدم که توافق هسته ای با حمایت جامعه بین الملل ثابت و استوار باقی خواهد ماند. تصور می کنم که سود آمریکا نیز در حفظ برجام است.
وزیرخارجه ایران در پاسخ به این اظهار نظر مجری المیادین که گفت آمریکا امروز تلاش می کند که برجام را به بن بست بکشاند، گفت: این مسأله ای تأسف بار است اما آنها بهتر است نگاهی به پشت سر خودشان بیندازند و تاریخ خود را بنگرند، آمریکا ده سال تلاش کرد که خواسته های خود را بر ما تحمیل کند و راه حل مورد نظر خود را به ما دیکته کند اما آنها در این کار شکست خوردند. بنابراین سرنوشت حتمی این شیوه ای که آمریکا در پیش گرفته شکست است. شیوه اعمال فشار که آمریکا برگزیده است راه به جایی نمی برد.ما نیازی به اعتماد نداریم، بویژه با توجه به روابط تاریخی ما و آمریکا، نیازی نیست که یکی از ما به دیگری اعتماد کند، آنچه که ما در غیاب اعتماد به آن نیازمندیم توافقی موفق است. ایران شکایت های بسیاری از طرز برخورد آمریکا در منطقه و ایران دارد. ما از آمریکا به خاطر مسائل بسیاری از جمله حمایت این کشور از صهیونیسم، حمایت آن از جنبش ها افراط گرا و تروریست ها و حمایت از صدام حسین در جریان حمله به ایران شکایت داریم.
مجری المیادین پرسید آیا می شود توافق هسته ای بدون آمریکا به کار خود ادامه دهد؟ ظریف گفت: این مساله غیرممکن نیست با این حال ما چنین مساله ای را ترجیح نمی دهیم. ما می خواهیم کار خود را بر اساس توافقی که به آن دست پیدا کرده ایم، ادامه دهیم؛ با این حال تمامی گزینه ها همچنان در پیش روی ما باقی است. این گزینه ها محدود به چند گزینه معین نمی شود بلکه ما احتمال های زیادی را مد نظر داریم از جمله بازگشت به مرحله پیشین. اگر آمریکا با نقض برجام، این توافق را برای این به صورت توافقی غیرقابل پذیرش در آورد و دستاوردهایی را که ایران بر اساس این توافق به صورت قانونی به دست آورده از دست ایران بیرون بکشد، امکان اینکه ما به مرحله قبلی خود باز گردیم وجود دارد. ما گزینه های دیگری غیر از خروج از برجام هم داریم. هر وقت زمان آن فرا برسد ما گزینه های خود را مشخص می کنیم اما در زمان کنونی با وجود آنکه آمریکا به هیچ وجه نسبت به این توافق خوب عمل نکرده است و پایبند به روح این توافق نبوده است ما به پایبندی خود به این توافق ادامه می دهیم. افزایش فعالیت های اقتصادی، اهتمام بسیاری از شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری در ایران و مشارکت در عملیات توسعه ایران، همه برای این است که ایران به لحاظ امنیت و ثبات برای سرمایه گذاری های دارای سود دهی بالا جای بسیار مناسبی محسوب می شود، در نتیجه تا زمانی که اوضاع به همین صورت باشد، ایران برای دستیابی به منافع مطلوب از توافق هسته ای تلاش می کند، هرچند که آمریکا در این زمینه قابل اعتماد نیست.من طی روزهای آینده به سازمان ملل متحد می روم. من طرحی برای دیدار با رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا ندارم. اگر نشستی میان وزرای خارجه کشورهای پنج به علاوه یک برگزار شود و ما در یک زمان و در یک سالن گرد آمده باشیم ممکن است گفتگویی میان ما صورت گیرد اما من به هیچ وجه وقوع چنین دیداری را پیش بینی نمی کنم و زمینه برگزاری آن نیز فراهم نشده است.
وی درباره برنامه هسته ای کره شمالی گفت: اگر به رفتار آمریکا طی چند ساله گذشته نگاه کنیم، می بینیم که هیچ کس تمایلی ندارد در خصوص این موضوع با آمریکا به گفتگو بنشیند، زیرا هیچ کس از آمریکا انتظار ندارد که به آنچه تعهد می کند، پاینبد باشد. با این حال ایران با گزینه سلاح هسته ای، گسترش تسلیحات هسته ای و آزمایش تسلیحات هسته ای مخالف است و آنها را رد می کند. ما معتقدیم از آنجا که ایران معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای را امضا کرده است و همچنین به عنوان کشوری که همیشه برای جهان عاری از تسلیحات هسته ای کوشیده است، همه ما نیاز به آن داریم که با کمک یکدیگر مطمئن شویم که تمامی تسلیحات هسته ای از بین رفته است و هیچ کس اقدام به آزمایش موشک های هسته ای بیشتری نمی کند و یا تعداد بیشتری از آنها را به دست نمی آورد. در این منطقه، ما نیازمند آن هستیم که تمرکزمان بر روی منطقه خاورمیانه ای عاری از تسلیحات کشتار جمعی باشد و زرادخانه اتمی را نابود کنیم. این مساله ای است که بزرگترین تهدید برای ثبات منطقه ای و جهانی محسوب می شود. هیچ کس به صورت کافی بر این مساله متمرکز نشده است. این تمایل مشترکی میان تمامی کشورهای منطقه است و از سال 1974 بر این مساله تاکید شده است. ما باید به منطقه ای عاری از تسلیحات کشتار جمعی دست پیدا کنیم و تنها مانعی که بر سر راه تحقق این مساله است اسرائیل است. در نتیجه اگر آمریکا در این باره جدیت دارد، باید ابتدا، بر این منطقه تمرکز کند. ما امیدواریم با نابودی تسلیحات هسته ای و ممنوعیت هرگونه آزمایش هسته ای، سراسر جهان از تهدیدهای هسته ای خلاصی یابد. همچنین برای از بین بردن تهدیدهای هسته ای باید مشکلات و درگیری هایی که در منطقه شبه کره وجود دارد، به شکل مسالمت آمیز رفع شود نه اینکه از طریق تهدید و ارعاب در صدد حل مشکلات شبه کره بر آیند.
رژیم صهیونیستی با فرافکنی به تجاوزگری روی می‌آورد
ظریف در پاسخ به این سوال که اسرائیل همیشه به جهان درباره خطر ایران و برنامه هسته ای ایران هشدار می دهد، شما چگونه با اسرائیل مقابله می کنید؟ گفت: این اظهارات اسرائیل سرپوش گذاشتن بر روی واقعیت هاست. اسرائیل تنها طرفی است که در منطقه غرب آسیا از تسلیحات هسته ای برخوردار است، آنگونه که گفته می شود اسرائیل دویست کلاهک هسته ای دارد و این تهدیدی برای همه منطقه است. همچنین این اظهارات سرپوشی برای نقض حقوق فلسطینیان از سوی اسرائیل است. آنها با همین فرافکنی ها به همسایگان خود تجاوز می کنند و لبنان و سوریه و اردن و غزه را بمباران می کنند و سال های سال است که آنها طی هفت دهه گذشته به این اقدام های غیرانسانی دست زده اند و همچنان مجازاتی علیه آنها اعمال نمی شود. اسرائیل نیاز دارد که این جنایت های خود را پنهان سازد. در سطح جهان عرب و جهان اسلام ما باید درک کنیم که تمامی این داستان سرایی ها و بحران ساختگی، تلاشی از سوی اسرائیل برای پنهان داشتن ماهیت خصمانه رژیمی است که دست به نقض بسیاری از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد زده است. اسرائیل حقوق ملت فلسطین را نقض می کند و به تمامی کشورهای منطقه مانند سوریه، اردن، لبنان و مصر و دیگر کشورها تجاوز کرده است.
وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد : موضع ما در قبال فلسطین موضعی روشن است؛ ما معتقدیم تنها راه حل مشکل فلسطین بازگرداندن حقوق ملت فلسطین به فلسطینی هاست. راه حل ما یک راه حل دموکراتیک است. ما همیشه بر راه حل دیپلماتیک اصرار داشته ایم به این صورت که تمامی شهروندان فلسطین چه یهودی، چه مسلمان و چه مسیحی بتوانند در تعیین سرنوشت کشورشان از طریق راه های دیپلماتیک نقش داشته باشند. برای حل مشکل این طریق پایدارتر و منطقی تر است، با این حال معتقدیم در هر راه حلی، کمترین حد مطلوب بازپس دادن حقوق ملت فلسطین و ایجاد کشور فلسطین به پایتختی قدس است.
