سرانجام پس از ۹ ماه ممنوعیت، دولت میانمار اجازه دسترسی خبرنگاران به مسلمانان روهینگیا را داد. اما مسلمانان روهینگیا چه کسانی هستند و در چه وضعیتی زندگی می کنند؟
اقلیت روهینگیا مردمی مسلمان و هند و آریایی هستند که در ایالت راخین در غرب میانمار زندگی میکنند. سازمان ملل متحد و همچنین اغلب رسانههای بینالمللی و سازمانهای حقوق بشری، مردم روهینگیا را جزو تحت ستمترین اقلیتها در جهان توصیف میکنند.
این مردم ۴ درصد کل جمعیت میانمار را تشکیل میدهند. مسلمانان روهینگیا و برخی از محققان معتقدند که آنها بومی ایالت راخین هستند، در حالی که دیگر مورخان ادعا میکنند که ایشان مهاجرانی هستند که از بنگلادش به میانمار بیشتر طی دوره حکومت بریتانیا در برمه و به میزان کمتر، پس از استقلال برمه در سال ۱۹۴۸ و جنگ آزادیبخش بنگلادش در سال ۱۹۷۱ مهاجرت کردهاند.
بیشتر جمعیت یک میلیون و صد هزار نفری روهینگیا از حق شهروندی میانمار محرومند و در شرایطی مشابه با آپارتاید زندگی میکنند. بسیاری از آنان در کمپهای پناهندگان در نزدیکی مرز بنگلادش زندگی میکنند. بیش از ۱۴۰ هزار نفر از آنها به دنبال درگیری با قوم بودایی «راخینه» در سال ۲۰۱۲ به مناطق دیگر آواره شدهاند. دولت میانمار اقلیت مسلمان روهینگیا را به عنوان مهاجران غیرقانونی که از بنگلادش وارد شدهاند تلقی میکند. دولت بنگلادش نیز درقبال «مهاجران غیر قانونی» سیاست بسیار سرسختانهای دارد.
روزنامههای دولتی میانمار از آنها با الفاظی چون «سیاهه»، «عربه» یا «بنگلادشیه» نام میبرند. «آن سانگ سوچی» رهبر مخالفین و حزب لیگ ملی برای دموکراسی که در سال ۱۹۹۱ برنده جایزه صلح نوبل شده هم از موضعگیری آشکار دربارهٔ آنها خودداری کرده و تاکنون هیچ حرفی در مورد خشونت با این اقلیت و سرکوب آنان نزده است و فقط سکوت کرده است!
حقایقی درباره مسلمانان روهینگیا
چندی قبل صندوق کمک های انسان دوستانه ترکیه ( IHH ) گزارشی از وضعیت مسلمانان میانمار منتشر کرده که حاوی مطالب بسیار تاسف باری از وضعیت حاکم در این کشور است.
روزنامه تودی زمان با انتشار گزارش صندوق کمک های انسان دوستانه (IHH) می نویسد: چندین دهه تبعیض موجب شده تا مسلمانان روهینگیا مردمانی بی سرزمین باشند. این در حالی است که دولت میانمار محدودیت هایی را برای مسلمانان اعمال کرده و حق داشتن زمین را از آنها سلب نموده و به مسلمانان اجازه تحصیل و خدمات عمومی را نمی دهد.
در گزارش این مرکز آمده است: مسلمانان روهینگیا از جانب رهبران سوسیالیست میانمار و بودائیان افراطی خارجی به شمار رفته و حق شهروندی آنها توسط دولت میانمار نادیده گرفته می شود. دولت میانمار دلیل این کار را اینطور بیان می کند که مسلمانان روهینگیا مهاجرانی غیرقانونی هستند که از بنگلادش به میانمار آمده اند.
بر اساس این گزارش، دولت میانمار به مسلمانان روهینگیا اجازه سفر نمی دهد و اگر آنها بخواهند از یک روستا به روستای دیگر بروند باید مبلغی را به عنوان مالیات به دولت بپردازند.
در گزارش صندوق کمک های انسان دوستانه این موارد مورد تاکید قرار گرفته که تعداد زیادی از مسلمانان روهینگیا که بازداشت شده اند مورد شکنجه و حتی تجاوز قرار گرفته اند و تعیین دقیق هویت و تعداد این مسلمانان امری مشکل است.
در همین رابطه «سرکان نرگس» سخنگوی IHH به روزنانه زمان گفت: صندوق کمک های انسان دوستانه گزارش میانمار را با هدف متوجه ساختن جامعه بین المللی به وضعیت مسلمانان این کشور منتشر کرده است.
نرگس که به صورت تلفنی با زمان گفتگو می کرد در ادامه افزود: مسلمانان میانمار سالهای زیادی است که مورد خشونت واقع شده اند. باید از رسانه ها تشکر کرد، چون جهان اکنون از وضعیت آنها آگاه شده است. فقط از طریق حمایت های عمومی و رسانه ها می توان راهی برای پایان دادن به این وضعیت پیدا کرد. درگیری ها در میانمار تبدیل به نسل کشی شده اند.
به نوشته تودی زمان، در گزارش IHH آمده است: خانواده های مسلمانان میانمار مجبور هستند تا در هر سال یک عکس خانوادگی را که شامل تمامی اعضای خانواده آنها باشد به دولت تحویل بدهند و در صورتی که نوزاد جدیدی در خانواده آنها متولد شده و یا یکی از اعضای خانواده آنها درگذشته باشد باید مبلغی را به عنوان مالیات به دولت بپردازند.
از دیگر محدودیتهایی که دولت میانمار علیه مسلمانان اعمال می کند این است که مسلمانان بدون کسب مجوز نمی توانند ازدواج کنند و برای گرفتن این مجوز هم باید مالیات بدهند. مورد دیگر آنکه مسلمانان نمی توانند در خانه های بتنی زندگی کنند و باید در کلبه هایی که متعلق به دولت است اقامت کنند و اگر این خانه ها تخریب شوند ساکنان آن زندانی می شوند.
بر اساس این گزارش، اگر مسلمانی در میانمار قصد دایر کردن فروشگاهی را داشته باشد باید با یک بودائی شریک شود. فرد بودائی در این شرکات هیچ سهمی را نمی پردازد اما از سود حاصل از این فروشگاه بهره مند می شود.
بر همین اساس، مسلمانان میانمار نمی توانند از خدمات اجتماعی همچون خدمات بهداشتی بهره مند شوند و حق کار کردن در ادارت دولتی را نیز ندارند.
در پایان این گزارش آمده است: مسلمانی که در میانمار مرتکب جرم شود اجازه دفاع از خود در دادگاه را نداشته و مستقیما به زندان می رود و در برخی موارد مسلمانان مجبور می شوند تا بدون دریافت دستمزد برای بودائیان و یا دولت کار کنند.
احتمال اخراج تمامی مسلمانان روهینگیا از میانمار
در سال گذشته سازمان ملل متحد ضمن ابراز نگرانی مجدد درباره وضعیت مسلمانان روهینگیا هشدار داد که ممکن است دولت میانمار اقدام به اخراج همه مسلمانان از این کشور کند.
«یانگ هی لی» نماینده ویژه سازمان ملل که بر وضعیت مسلمانان روهینگیای فراری از میانمار به بنگلادش نظارت میکند، گفت: باید یک تحقیق بین المللی در مورد رنج های مسلمانان روهینگیا انجام شود.
این مقام سازمان ملل نیز با اشاره به احتمال اخراج تمامی مسلمانان روهینیگا از میانمار، گفت: هدف نهایی حاکمیت میانمار می تواند پاکسازی این کشور از وجود مسلمانان باشد.
وی گفت پناهجویان روهینگیا به او گفتهاند زنان مسلمان مورد تجاوز گروهی نیروهای دولتی قرار میگیرند، گلوی افراد بریده میشود و کودکان به داخل آتش انداخته میشوند.
لی در بیانیهای اعلام کرد وی موارد وحشتناکی از سرکوب در میانمار شنیده که از اکتبر گذشته در ایالت «راخین» آغاز شده و موجب فرار دهها هزار مسلمان روهینگیا به منطقه «کاکس بازار» بنگلادش شده است.
سازمان ملل پیشتر نیز درباره خشونت علیه اقلیت روهینگیا در ایالت راخین میانمار هشدار داده و این خشونتها را معادل جنایت علیه بشریت عنوان کرده بود.
جنایت جنگی و همراهی دولت با بودائیان
«زید بن رعد الحسین» کمیسر حقوق بشر سازمان ملل متحد، در گزارش سالانه خود در اسفند ماه سال گذشته ضمن محکوم کردن جنایات دولت میانمار علیه مسلمانان روهینگیا، از کارشکنی و اخلال در کار دفتر کمیسر حقوق بشر برای پیگیری این موضوع انتقاد کرد.
به گفته وی، مدارک موثقی مبنی بر سرکوب اقلیت روهینگیا در میانمار و ستم هایی که نسبت به این قوم روا می شود، وجود دارد.
رعد الحسین با ارائه این گزارش در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، اعلام کرد: آنچه بر سر مسلمانان روهینگیا میآید در حد جنایات جنگی و نیازمند انجام تحقیق بینالمللی است.
ضعف دولت مرکزی میانمار این قدرت را به اقوام و قبایل تندروی این کشور داده است تا اقدامات وحشیانه و خشونت باری را بر ضد اقلیت مسلمان اعمال کنند. «تین سین» رئیس جمهور میانمار ۶ می در سخنانی مدعی شد که دولت میانمار متعهد به ایجاد جامعه ای آرام و هماهنگ در استان راخین است.
مسلمانان روهینگیا در میانمار سال هاست که با سرکوب گسترده از سوی بودائیان مواجه هستند و در اغلب موارد نیروهای دولتی و امنیتی میانمار نیز از اقدامات بودائیان حمایت می کنند.
این وضعیت درحالی است که دولت میانمار از ورود کمیته حقیقت یاب سازمان ملل به این کشور برای بررسی وضعیت مسلمانان جلوگیری کرده است.
رهبر مسلمانان میانمار دکتر محمد یونس نیز سکوت کشورهای مسلمان در کنار کشورهای غربی و مجامع حقوق بشری را علت ادامه یافتن کشتار مسلمانان این کشور میداند.
به گفته وی بوداییهای افراطی مسلمانان را در میان خود نمیخواهند و به همین دلیل جوانان و به خصوص تحصیل کرده های مسلمان را دستگیر کرده و به نقطه نامعلومی می برند و به زنان مسلمان تجاوز می کنند.