پایگاه اینترنتی نشریه فارن پالیسی در گزارشی به موضوع توافق چند میلیارد دلاری بوئینگ با ایران پرداخت و نوشت: این توافق "دونالد ترامپ"، رئیسجمهور آمریکا، را در یک دو راهی سخت قرار داده و حالا او برای عمل به دو وعده انتخاباتی خود دچار مشکل شده است. ترامپ نمیتواند هم توافق هستهای را لغو کند و هم به ایجاد شغل و توسعه اقتصادی آمریکا بپردازد.
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود وعده داد در داخل کشور به اشتغالزایی پرداخته و اقتصاد آمریکا را توسعه دهد و از سوی دیگر، توافق هستهای با ایران را نیز لغو کند.
اما قرارداد چند میلیارد دلاری بوئینگ با ایران، با وجود اینکه مخالفان زیادی در میان جمهوریخواهان دارد؛ تاکنون با مخالفت صریح ترامپ روبهرو نشده و او جزو معدود افرادی است که هنوز در این باره اظهارنظر نکرده است.
این قرارداد تجاری ترامپ را در وضع بسیار دشواری قرار داده است زیرا دشمنی و مخالفت او با ایران و توافق هستهای، در مقابل بلندپروازیهایش برای توسعه و تقویت اشتغال در آمریکا قرار گرفته است.
ترامپ در کارزار انتخاباتی سال 2016 مدعی شد اولویت نخست او لغو توافق هستهای فاجعهبار با ایران است. وی سپس متعهد شد صنایع کارخانهای آمریکا را تقویت کرده و بیش از 25 میلیون شغل جدید ایجاد کند.
اما اگر ترامپ توافق هستهای را لغو کند، قرارداد بوئینگ با ایران نیز از بین خواهد رفت. بوئینگ اعلام کرده است قرارداد فروش 110 فروند هواپیما به ایران که ارزش آن بالغ بر 20 میلیارد دلار خواهد بود، 120 هزار فرصت شغلی بوجود میآورد.
اگر ترامپ توافق هستهای را لغو کند، مجبور است هدف دوم خود که توسعه تجاری آمریکا و ایجاد اشتغال است را نادیده بگیرد. اگر اجازه دهد تا توافق بوئینگ اجرایی شود، باعصبانیت جمهوریخواهان در کنگره مواجه میشود و به شرکتهای غربی این پیام را میدهد که ایران مکان خوبی برای سرمایهگذاری است.
از زمانیکه ترامپ پا به کاخ سفید گذاشته است، بارها از سوی جمهوریخواهان برای لغو قراردادهای بوئینگ و ایرباس تحت فشار قرار گرفته؛ اما هر بار سکوت کرده است.
ترامپ مدتها پیش و زمانیکه قرارداد ایرباس فرانسه با ایران نهایی شده بود، نسبت به این نکته اعتراض داشت که ایران هم اکنون از هر کشوری به جز آمریکا اجناس مورد نیاز خود را خریداری میکند حتی هواپیماهای خود را نیز از هر کشوری به جز آمریکا میخرد. در آن زمان هنوز قراردادی میان ایران و بوئینگ امضا نشده بود.
ترامپ فوریه گذشته به شرکت بوئینگ رفت و در سخنرانی خود تاکید کرد از اشتغال حمایت میکند؛ اما در مورد توافق این شرکت با ایران برای فروش 80 فروند هواپیما هیچ سخنی به میان نیاورد.
یک کارشناس ایرانی مقیم آمریکا معتقد است: توافق فروش هواپیمای بوئینگ به ایران مراحل قانونی و معمول خود را میگذراند. اگر این توافق به مرحله اجرا برسد، بدون شک برای دیگر شرکتهای غربی به آن معنا خواهد بود که دولت ترامپ از توافق هستهای حمایت میکند. بسیاری از شرکتهای غربی هنوز برای ورود به بازار ایران تردید دارند زیرا ممکن است دولت ترامپ، به تعهد خود پایبند نبوده و تحریمهای لغو شده در بجام را بار دیگر اعمال کند.
دونالد ترامپ هفته گذشته طرح تمدید تعلیق تحریمهای ایران را امضا کرد. وزارت خارجه آمریکا نیز در ماه آوریل، نامهای به کنگره ارسال و حرکت ایران در راستای توافق هستهای را تایید کرد. اما با این حال، از تصمیم دولت آمریکا برای بازنگری برجام سخن گفت.
وزارت خزانهداری آمریکا نیز هفته گذشته گفت واشنگتن در حال بررسی مجدد مجوزهای اعطاشده به بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران است. اما با این حال، اینکه آیا این بررسیها به لغو مجوزهای فروش هواپیما به ایران منجر خواهند شد و ترامپ وعده خود درباره برجام را به وعده بزرگ اقتصادی خود ترجیح خواهد داد یا خیر، مسئله است که برای پی بردن به آن باید منتظر گذشت زمان بود.