نگرانی ها از به قدرت رسیدن «دونالد ترامپ» زمانی جدی تر شد که رییس جمهوری جدید آمریکا برای وضع قوانین خود قوانین کشورش را نادیده گرفت و به یکباره ورود شهروندان هفت کشور اسلامی از جمله ایران را ممنوع را اعلام کرد. ترامپ در اولین روزهای کاری خود 18 فرمان اجرایی را امضا کرده که این تصمیمات جدید جنجال هایی را در داخل آمریکا و کشورهای خارجی به وجودآورده است و می تواند بر روی اقتصاد جهانی تاثیر گذار باشد.
همچنین افزایش صادرات نفت ایران ، ورود سرمایه گذاران خارجی به این حوزه ، عبرت آموزی از سانحه پلاسکو و پرداختن به ابعاد مختلف آن نیز هفته گذشته در مطبوعات اقتصادی بازتاب داشت.
ترامپ بر اقتصاد تاثیرگذار است؟
روزنامه «شرق» در گزارشی به موضوع توقف صدور ویزای آمریکا برای ایرانی ها و تاثیر آن بر روی اقتصاد کشورمان پرداخت. در این گزارش که باعنوان « دستاورد هیچ ترامپ » منتشر شده سیاست های ترامپ درباره تصمیمات اخیرش مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی کشورمان قرار گرفته است.
طبق گفته «هادی حقشناس» یکی از کارشناسان اقتصادی ، واقعیت این است که اقتصاد ایران هیچ چسبندگی به اقتصاد آمریکا ندارد. مهمترین کالای صادراتی ایران نفت است که مقصد آن هم آمریکا نیست. در واقع ایران به کشورهایی جز آمریکا نفت میفروشد و بزرگترین خریدار نفتیاش رقیب اقتصادی ایالات متحده، یعنی چین است».
به بیان او گذشته از صادرات، بخش بزرگ واردات ایران هم از کشورهای آسیای جنوب شرقی و اروپاست. درست به همین دلایل است که اقتصاد ایران چسبندگی چندانی به اقتصاد آمریکا ندارد.
همچنین« مسعود دانشمند»، یکی از بازرگانان عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران درباره آثارتصمیم کابینه جدید آمریکایی معتقد است : چنین سیاستی هیچ اثری بر اقتصاد ایران ندارد. کل صادرات ایران به ایالات متحده حدود ٢٠٠میلیون دلار است؛ وارداتمان از این کشور هم حدود ٣٠٠میلیون دلار در سال. زمانی که مجموع تجارت خارجی ما حدود ٧٥میلیارد دلار در سال است، رقم ٥٠٠میلیون دلار، عدد ناچیزی در این بین به حساب میآید.
روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «آشفته بازار سیاستهای پرزیدنت تاجر» درباره تاثیر سیاست های دولت جدید آمریکا بر اقتصاد ایران نوشت: خبرگزاری رویترز نتایج نظرسنجیای را منتشر کرده است که نشان میدهد سیاستهای حمایتی ترامپ، خطر بزرگی برای اقتصاد آمریکا به شمار میرود. این نظرسنجی با مشارکت بیش از 100 نفر از کارشناسان اقتصادی و نخبگان بازار و بانکهای مالی انجام شده است و بیش از دوسوم افراد شرکتکننده در آن، یعنی 70 درصد معتقدند که سیاستهای حمایتی ترامپ بزرگترین تهدید برای بزرگترین اقتصاد جهانی به شمار میرود و باعث کندی در توسعه آمریکا از 3.5 درصد به 2.2 درصد میشود.
همچنین «بهمن عشقی» دبیرکل اتاق تهران بر این باور است که خروج امریکا از توافقهای تجاری و مقابله با اتحادیه اروپا کاملاً به نفع ایران است.
روزنامه «اعتماد» نیز در گزارشی به تهدید ترامپ برای بازار نفت اشاره می کند. در گزارش اعتماد با تیتر « چه کسی بازار نفت را هدایت میکند؟ » آمده است: حزب جمهوری خواه امریکا که قرابت بیشتری به نفت دارد، حامی ازدیاد برداشت نفت و رونق این صنعت است، در حالی که دموکراتها از انرژیهای نو استقبال بیشتری میکنند. با روی کار آمدن حزب جمهوریخواه در آمریکا فعالیت شرکتهای نفتی و در نهایت ازدیاد برداشت نفت افزایش یافته است. شنیدن چنین خبری برای اوپکیها که بهشدت به دنبال کاهش عرضه نفت در بازار هستند، ناخوشایند است.
از همین رو به دنبال توافق ماه اکتبر در نخستین ماه ٢٠١٧ دورهم جمع شدند تا خطر افزایش تولید نفت آمریکا را گوشزد کنند. به نظر میرسد در آینده نهچندان دور دو سیاست متفاوت بازار نفت را تهدید میکند، اگر ترامپ فرمان افزایش تولید را بدهد، اوپکیها زیان خواهند دید. البته با توجه به اینکه دو تولیدکننده بزرگ نفت (عربستان و روسیه) بر سر کاهش عرضه برای افزایش قیمت نفت تفاهم کردهاند، سناریوی دیگری برای بازار نفت مطرح است که در صورت افزایش عرضه آمریکا، آنها هم به صف عرضهکنندگان بپیوندند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» نیز در یکی از شماره های هفته گذشته خود در گزارشی با تیتر « جهــان علیه تصمیمات ترامپ » درباره جنجال های سیاست های جدید دولت آمریکا این گونه نوشت: فرمانهای ترامپ از بدو ورود به کاخ سفید نه تنها جنجال برانگیز بوده بلکه امواج شوکهکنندهای را به جهان مخابره کرده است.
جدیدترین فرمان او که ممنوعیت ورود شهروندان 7 کشور را شامل میشود به این معنا است که 130 میلیون نفر از ورود به آمریکا منع شدهاند. کسانی که بده بستان تجاری با کشورهای دیگر داشته و در حال سفر بودند یا دانشگاهیانی که به دلیل شغل خود مجبور به سفر بودند از ورود به آمریکا منع شدند و این موجب تشویش در جوامع اقلیت در آمریکا شده است. بسیاری از فرمانداران دموکرات گفتهاند که درصدد هستند تا چالشهای قانونی در برابر این فرمان را به اجرا بگذارند و گروههای دیگر هم دست به کار شدهاند.طبق گزارش رویترز: مقامهای گمرکی در آمریکا تلاش دارند تا قوانین و قواعد جدید را تفسیر کنند.
روزنامه «جهان صنعت» درباره تاثیر سیاست های ترامپ بر روی اقتصاد به سراغ حوزه بورس رفته و در گزارشی با عنوان « سقوط بورسهای دنیا با تصمیم تازه ترامپ» به تاثیر پذیری بازار سرمایه از تصمیمات رییس جمهوری جدید آمریکا پرداخته است.
طبق گزارش جهان صنعت تصمیم تازه دونالد ترامپ مبنی بر اجرای محدودیتهای مهاجرت شهروندان چند کشور به ایالات متحده آمریکا، بازارهای سهام دنیا را در شوک فرو برد. از همان آغاز معاملات در بورسهای دنیا، معاملهگران با افت قیمت سهام و ریزش دستهجمعی شاخصها مواجه شدند به طوری که از شرق آسیا در ژاپن تا استرالیا و در سویی دیگر در اروپا و حتی قلب بورس آمریکا همه شاخصها با ریزش مواجه و فضای سردی بر معاملات حاکم شد. بازارهای سهام آسیایی و معاملات سهام آمریکا دیروز- یازدهم بهمن- پس از اینکه اعلام محدودیتهای مهاجرت از سوی دونالد ترامپ، انتقاد در داخل و خارج از آمریکا را برانگیخت، با کاهش روبهرو شدند.
روزهای خوب نفت
نفت از حوزه هایی است که توانست بیشترین نفع را از فضای پس از برجام را داشته باشد. این استفاده حداکثری بخش نفت از شرایط برجام را می توان در سه حوزه افزایش صادارات نفت، خرید ارزان تر تجهیزات نفتی و حضور سرمایه گذاران خارجی در پروژه های نفتی بررسی کرد. این روزها یکی از سوژه هایی که مورد توجه مطبوعات کشورمان و حتی رسانه های خارجی قرار گرفته، موفقیت های نفتی ایران در منطقه است.
روزنامه شرق پنجشنبه گذشته در گزارشی با عنوان «عسلویه مقر ٣غول نفتی» از حضور سه شرکت قدر خارجی شل، توتال و باسف در پروژه های نفتی کشورمان نوشت.
در گزارش شرق آمده است: طبق گفته «شاهدائی» مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تفاهمنامه همکاری با شرکت توتال فرانسه امضا کرده بودیم و در حاشیه سفر مقامات فرانسه به ایران، مذاکراتی با مدیران این شرکت فرانسوی انجام شد که جنبه رسمیتری داشت. با مدیران توتال در تهران مذاکراتی به منظور ساخت یک مجتمع پتروشیمی با هدف تولید اتیلن و پلیاتیلن انجام شد.
این پروژه اجرای یک واحد الفین واحدهای پلیالفینی و پلیمری در منطقه عسلویه است که با همکاری مشترک شرکت توتال و هلدینگ خلیج فارس انجام خواهد شد. همچنین مذاکراتی با شرکت آلمانی باسف داشتهایم که در تشکیل زنجیره ارزش با صنعت پتروشیمی ایران همکاری کند. مذاکرات با شرکت شل انگلیس هم برای سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی بود که همانند توتال بتوانیم با همکاری مشترک طرحهای پتروشیمی را توسعه دهیم .
روزنامه ایران نیز در گزارشی با تیتر «رکورد صادرات نفت ایران به اروپا شکست» درباره افزایش فروش نفت ایران به اروپایی ها این گونه نوشت: اروپا در ماه جاری، بیشترین میزان نفت خام را طی 5سال گذشته از ایران خریداری خواهد کرد. این رکوردشکنی، نشان میدهد ایران در حال بازیابی سهم خود از بازاری است که به خاطر تحریم، آن را از دست داده بود.» .
طبق گزارش بلومبرگ اطلاعات شرکتهای کشتیرانی و گزارشهای اتحادیه اروپا نشان میدهد در ماه ژانویه سالجاری روزانه 622 هزار و 581 بشکه نفت ایران از طریق ابرتانکرها به اروپا خواهد رسید که از نوامبر سال 2011 رکوردی بیسابقه محسوب میشود.
همچنین روزنامه «عصر اقتصاد» در گزارشی به افزایش صادرات نفت کشورمان پرداخت. در گزارش این روزنامه با عنوان «صادرات نفت ایران به آسیا در آخرین ماه میلادی 2 برابر شد » آمده است: مجموع صادرات نفت خام ایران به چهار مصرف کننده عمده آسیایی یعنی چین، هند، کره جنوبی و ژاپن در ماه دسامبر (آذر- دی) بیش از 100درصد نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش یافت.
اطلاعات رسمی دولتی و همچنین داده های کشتیرانی نشان می دهد مجموع واردات نفت خام چین، هند، کره جنوبی و ژاپن از ایران در ماه گذشته میلادی به یک میلیون و 890 هزار بشکه در روز رسید. افزایش واردات نفت این کشورها از ایران برای سومین ماه پیاپی رخ داده است.در آخرین ماه 2016 میلادی، واردات نفت کره جنوبی از ایران هفت برابر و واردات نفت هند سه برابر مقدار پارسال شد.