افزایش شمار حملات و موفقیت آمیز بودن بخش اعظم آنها – اگر نگوییم همه آنها - نوعی ترس و وحشت در سراسر جهان ایجاد کرده است. هیچ کشوری با هر میزان توانایی امنیتی و نظامی، از این حملات در امان نیست زیرا سرکرده این گروه به روشنی و بدون هیچ ابهامی اعلام کرد غیرنظامیان، به ویژه در کشورهایی که در جنگ علیه داعش مشارکت دارند، اعم از کشورهای عربی یا اروپایی، هدف این گروه محسوب می شوند. غیرنظامیان آسان ترین هدف به شمار می روند و هدف قرار دادن آنان نیازی به هوش سرشار ندارد.
بر اساس گزارش شبکه عراقی «السومریه»، ابوبکر البغدادی سرکرده داعش به فرماندهانش از مهاجران (افراد مستقر در خارج از مناطق تحت کنترل داعش) دستور داده است در پاسخ به حملات ائتلاف بین المللی به «سرزمین خلافت و مسلمین»، هسته های نهفته را در کشورهای عربی و اروپایی فعال کنند و دست به حملاتی منحصر به فرد علیه غیرنظامیان بزنند. وی به ویژه به هدف قرار دادن «تأسیسات نفتی و موسسات خارجی وابسته به کشورهای شرکت کننده در ائتلاف (ضد داعش) و برجا گذاشتن بیشترین شمار ممکن کشته و تلفات انسانی» اشاره کرد.
در وهله نخست ممکن است گفته شود اشاره به هدف قرار دادن تأسیسات نفتی به معنای هدف قرار دادن عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج [فارس] و چه بسا لیبی است که چنین تأسیساتی در آنها وجود دارد. اما تشویق به هدف قرار دادن موسسات غربی، اشاره ای به اجرای حملات برضد سفارتخانه ها و شرکت های غربی در کشورهای عربی و اسلامی به منظور جذب کردن رسانه ها و قرار گرفتن در صدر عناوین روزنامه ها و شبکه های تلویزیونی در کنار شبکه های ارتباط اجتماعی است.
شاید خطرناک ترین نکته در دستورها و فرمان های سرکرده داعش به هوادارانش که ثابت شده است مثل بازوهای اختاپوس در اکثر مناطق حضور دارند، درخواست او از مهاجران مسلمان چه در عراق و سوریه یا دیگر کشورها برای بازگشت به کشورهایشان و اعلام تشکیل «ولایت های اسلامی» در آنها شبیه به ولایت های سینا و سرت و افغانستان و پاکستان و اروپا است. این درخواست البغدادی نشان می دهد او از بین رفتن «دولت خلافت» را در نهایت و بعد از مقاومت شدید، بعید نمی داند.
حیدر العبادی (نخست وزیر عراق) گفته بود به دو ماه زمان برای نابود کردن داعش در موصل نیاز دارد در حالی که فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه در دیدار دو روز پیش خود از بغداد گفت دستیابی به چنین موفقیتی ممکن است چند هفته طول بکشد و پیش بینی کرد سال ٢٠١٧ «سال پیروزی بر تروریسم خواهد بود». اما ژنرال استیون تاونسند فرمانده نیروهای ائتلاف بین المللی در عراق معتقد است دستیابی به این هدف ممکن است به دو سال زمان نیاز داشته باشد. کدام یک از این افراد درست تر می گویند؟
ما با بخش اعظم این پیش بینی ها – اگر نگوییم همه آنها - موافق نیستیم و شک نداریم رئیس جمهور فرانسه در این گفته خود که سال جدید، سال پیروزی بر تروریسم خواهد بود بیش از حد خوش بینانه سخن گفته است. داعش از او با سه انفجار همزمان در بغداد و سامراء، و حمله به باشگاه شبانه در استانبول، و حمله دیگری در طرطوس نزدیک ایست بازرسی ارتش در شمال سوریه استقبال کرد و چند روز پیش از آن نیز حمله ای در برلین انجام داد و فقط خدا می داند که حمله بعدی کجا خواهد بود.
شکست دادن داعش در موصل شاید به معنای پایان عمر آن و نشانه از بین رفتن «دولت خلافت» نخواهد بود بلکه به معنای پایان مرحله «قدرت گرفتن» این گروه و آغاز مرحله «گسترش فعالیت تروریستی» خواهد بود. این مرحله که به معنای فعالیت زیرزمینی است، کم هزینه تر (برای داعش) و خطرناک تر (از مرحله قبلی) است.
کسی که در بیانیه های اخیر داعش در خصوص برعهده گرفتن مسئولیت حملات دقت کند، شواهدی انکار ناپذیر درباره آنچه می گوییم پیدا می کند. ادبیات و لحن بیانیه ها و شیوه تشویق تغییر کرده است. در بیانیه ای که در خصوص حمله به باشگاه شبانه در استانبول با حدود چهل کشته صادر شد آمده است: «در ادامه عملیات مبارکی که دولت اسلامی برضد ترکیه به عنوان حامل صلیب انجام می دهد، سربازان قهرمان خلافت یکی از مشهورترین باشگاه های شبانه را در هم کوبیدند که مسیحیان عید شرک آمیز خود را در آن برگزار می کردند». در این بیانیه اجرای حملات انتقام جویانه بیشتر به رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه وعده داده شده است که بر اساس این بیانیه، هواپیماهایش مسلمانان را در شهر الباب می کشند.
پیش از آغاز حملات هوایی ائتلاف بین المللی علیه گروه داعش در عراق و سوریه و اقدام به خشکاندن منابع مالی آن و تشدید محاصره شهرهای تحت کنترل این گروه مثل موصل و رقه، این گروه دست به عملیات تروریستی در خارج (از عراق و سوریه) نزده و به دفاع از سرزمین های تحت کنترل خود و تلاش برای گسترش جغرافیایی این مناطق اکتفا کرده بود. ولی اکنون که مسئله حفظ «دولت خلافت» دشوار و تا حدودی غیرممکن شده است، این گروه ناگهان وارد مرحله دوم شده و به هسته های نهفته خود برای فعال شدن چراغ سبز نشان داده است.
به احتمال زیاد ترکیه بیشترین آسیب را از این تحول متحمل خواهد شد به ویژه این که پس از سال ها تعلل، به طور کامل وارد جنگ با داعش شده و نیروی «سپر جزیره» را برای بیرون راندن این گروه از شهر الباب پس از شهر جرابلس در شمال سوریه تشکیل داده است.
زمانی که در حال تحقیق کردن و انجام دادن دیدارهایی در ارتباط با انتشار تازه ترین کتاب خود به زبان انگلیسی بودم که به چند زبان جهانی ترجمه شد، یکی از آنها به من گفت: «ترکیه جرأت جنگیدن با ما را نخواهد داشت، توافقی نانوشته بین ما وجود دارد، اگر به ما حمله کنند جنگ را به عمق خاک آنها منتقل خواهیم کرد و صنعت گردشگری آنان را که سالیانه ٣٦ میلیارد دلار برای آنها درآمد دارد ویران خواهیم کرد».
انفجارهایی که در استانبول و آنکارا و مناطق جذب گردشگران در ترکیه روی داد، شاید در راستای اجرای این تهدیدات بوده است. وجود ٢٤ خارجی در بین جان باختگان در باشگاه شبانه در استانبول که عرب ها بیشترین سهم را در آن دارند، جدی بودن آنچه را می گوییم اثبات می کند. پیام روشن (این حملات) این است که ترکیه دیگر برای ساکنان آن و سفر کنندگان به آن امن نیست و فکر می کنم این پیام دریافت شده است.
سال های آینده – نه فقط سال ٢٠١٧ که وارد آن شده ایم - به احتمال سال های داعش –که برخی ها بر نامیدن آن با این واژه اصرار دارند - خواهد بود. این گروه خطرناک تر از آن چیزی است که خیلی ها پیش بینی می کردند زیرا پایگاه مردمی آن هنوز پابرجاست و عوامل قدرت گرفتن آن از بین نرفته است و کانال های کمک رسانی به آن همچنان فعال است هرچند به تازگی از میزان کمک ها کاسته شده است.
در صدد نیستیم تصویری به شدت تیره و آمیخته با بدبینی در زمان جشن های آغاز سال نو ترسیم کنیم ولی واقعیت همین است و با کمال تلخکامی می گوییم این محصولی است که خودتان کاشتید... عاقل به یک اشاره می فهمد!
