روزنامه «گاردین» در گزارشی نوشت، به اسنادی درباره شرکت رولز-رویس دریافته که نشان می‌دهد این شرکت انگلیسی برای چندین دهه تجهیزاتی را به ایران می‌فروخته است.
گاردین ادامه داد، این مساله بدان معناست که این شرکت خودرو سازی انگلیسی برای مدتی طولانی از خلاءهای موجود در قوانین تحریمی ایران استفاده کرده و به تجارت با تهران می‌پرداخته است.
بر اساس پیش‌نویس‌های شرکت رولز-رویس که در سال ۲۰۰۹ از سوی سر «جان رز» مدیر عامل وقت تدوین شده، معلوم می‌شود دولت ایران سالیانه میلیون‌ها پوند سفارش به رولز-رویس داده است.
شرکت رولز-رویس هیچ وقت در بیانیه‌هایش اشاره‌ای به توافقاتی که چندین دهه با ایران داشت، نکرده است و تنها اوایل سال جاری میلادی بعد از تسهیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، نام ایران آورده شده است.
پیش از این تحقیق مشترکی میان بی‌بی‌سی و گاردین انجام گرفته بود که بر اساس آن معلوم شد شرکت خودروسازی رولز-رویس از مشاوران مالی یا نمایندگی‌های صنعتی استفاده می‌کرد و این امر تلاشی برای تضمین امنیت قراردادهایش در سراسر جهان بود.
اوایل سال جاری یک شرکت رسانه‌ای استرالیایی تحقیقاتی را منتشر کرد که نتیجه بررسی عملکرد و خدمات یک شرکت فعال در زمینه نفت و گاز به نام اونااویل بود. پلیس در موناکو با حمله به دفتر این شرکت قصد داشت در این رابطه تحقیقاتی انجام دهد.
کار اصلی این شرکت ارائه راه حل برای توافقات و معاملات گازی و نفتی در خاورمیانه است. این شرکت گفته است به نمایندگی از رولز-رویس یا هیچ شرکت دیگری هیچ فسادی انجام نداده است.
به نوشته گاردین، در سال ۲۰۰۸ این شرکت بعد از لابی‌گری گسترده، جای یک شرکت دیگر را به عنوان مسئول امور ایران رولز رویس گرفت.
از سوی دیگر یادداشت تفاهمی مربوط به این شرکت به دست گاردین رسیده که نشان می‌دهد رئیس جدید بخش انرژی شرکت رولز-رویس نگران افشاگری درباره ایران بوده تائیدیه سر جان رز در این رابطه را خواستار شده است.
همان زمان گزارشی ۷ صفحه‌ای برای آقای رز فرستاده شد تا به تصمیم‌گیری وی کمک کند. این سند که توسط یک مدیر اجرایی رولز-رویس در اختیار اونااویل هم قرار گرفت، جزییاتی درباره سود این کشور از معامله با ایران گفته است
این سند درباره فروش توربین‌های آوون این شرکت انگلیسی به ایران است و در آن آمده، ایران بزرگترین مکان برای بسته‌های صنعتی آوون است. بر اساس این سند بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۵ شرکت ملی گاز و نفت ایران ۱۰۰ توربین صنعتی از رولز-رویس خریداری کرده است.
گاردین ادامه داد، تا سال ۲۰۰۹ هم ۶۹ توربین اوون از سوی شرکت ملی نفت و گاز ایران خریداری شده است که این معامله جزء تحریم‌های تعریف شده آمریکا علیه ایران بود.
البته بعد از سال ۱۹۹۵ که تحریم‌های آمریکا علیه ایران شدت بیشتری یافت، دیگر توربین‌های کامل به ایران فروخته نشد و به جای آن بخش‌هایی که به کارکرد توربین‌های موجود ایرانی کمک می‌کردند، به ایران فروخته شدند. سال ۲۰۰۹ رولز-رویس تصمیم گرفت دیگر معامله با ایران را قطع کند چراکه منفعت اقتصادی چنین معامله‌ای خیلی کمتر از خطر واکنش‌ها به حمایت این شرکت از ایران بود.
روزنامه گاردین در انتها نوشت، یک سخنگوی شرکت رولز-رویس در واکنش به افشای این اسناد گفته است این شرکت هر اتهامی پیرامون معامله سرّی با ایران را رد کرده و اتهام دور زدن تحریم‌های آمریکا را نمی‌پذیرد. وی افزود، این شرکت تمامی اقدامات لازم برای حصول اطمینان از همراهی‌اش با تحریم‌های ضدایرانی را انجام داده است.
رولز-رویس اعلام کرد این شرکت با همه کشورها شامل ایران مطابق با تمامی با پایبندی بر قوانین مربوط به تحریم‌های بریتانیا و اتحادیه اروپا و قوانین و کنترل صادراتمعامله کرده است. آقای رز، مدیر عامل این شرکت پاسخ و توضیحی در رابطه با این گزارش گاردین نداده است.
