عملیات " جابجایی" موصل و نه " آزاد سازی" این شهر شروع شده است.
واشنگتن برای فرار سرگردگان داعش به همراه خانواده هایشان به شرق سوریه گذرگاههای امن ایجاد کرده است. عناصر داعش ریشهای خود را تراشیدهاند و لباسهای مخصوص این گروه را از تن بیرون آوردهاند و به نیروهای اثیل النجیفی استاندار سابق نینوا پیوستهاند.
النجیفی از لحاظ سیاسی مورد حمایت برادران و همفکران اسامه بن لادن رهبر سابق شبکه تروریستی القاعده است. ناگفته نماند که عناصر داعش مورد حمایت عربستان و ترکیه قرار دارند.
عملیات موصل همان سناریوی است که آمریکا درباره استان الانبار و فلوجه عراق به اجرا گذاشت اما یک تفاوت ساده و آن اینکه واشنگتن به نیروی هوای عراق اجازه نداد تا در عملیات علیه داعش شرکت کند و با انجام پروازهای شناسایی، اطلاعات نیروهای داعش را جمع آوری کرده و آنان را هنگام فرار به سمت سوریه بمباران کند.
زمان انجام عملیات موصل از پیش تعیین شده بود. مقامات آمریکایی میخواهند از این جنگ به عنوان یک برگ برنده در انتخابات ریاست جمهوری ایلات متحده استفاده کنند. در این انتخابات، رقابت نامزدهای ریاست جمهوری بسیار داغ و تنگا تنگ است به گونهای که این رقابتها از دایره اخلاق و سیاست خارج شده است. دموکراتها متهم هستند که در سیاست خارجی شکست خوردهاند؛ زیرا این سیاستها سبب پیدایش "داعش" شده است. همچنین ضعف دولت اوباما در مدیریت بحرانهای جهانی این فرصت را در اختیار روسیه قرار داد تا به عرصه تحولات بین المللی بازگردد و با آمریکا در سلطه بر خاورمیانه به رقابت برخیزد و خود را به عنوان یک قدرت نوین بین المللی در کنار چین قرار دهد.
واشنگتن واقعیتهایی را که در بحران سوریه یا سایر بحرانهایی جهانی توسط روسیه و متحدانش رخداد، میداند و در برابر این واقعیتها سر تسلیم فرود آورده است البته آمریکا این رخدادها را شکستی برای کاخ سفید میداند که به جایگاه واشنگتن در منطقه و جهان لطمه زده است. به همین دلیل، میکوشد این بحرانها همچنان ادامه پیدا کند تا دولت جدید قدرت را در کاخ سفید بدست بگیرد. آنگاه سیاستها و راهبرد آمریکا در قبال بحرانهای خاورمیانه و جهان روشن تر خواهد شد. به نظر میرسد که آمریکا اهداف راهبردی خود را در غرب آسیا به یک هدف واحد یعنی امنیت و تحقق خواستههای ژئوسیاسی اسرائیل منحصر کرده است.
اکنون آمریکا به دنبال هدف بزرگ خود یعنی ایجاد منطقهای در شرق سوریه و غرب عراق است تا کشورهای عضو محور مقاومت را منزوی کند و حلقه محاصره اسرائیل توسط مقاومت را بشکند و اجازه ندهد روسیه جایگاهی در حوزه دریای مدیترانه داشته باشد. این از لحاظ نظامی است اما از لحاظ اقتصادی آمریکا درصدد این است هر پروژه اقتصادی بین کشورهای عضو محور مقاومت که مرتبط با دولتهای شرق آسیا از طریق دریای مدیترانه و اروپاست تحت محاصره خود قرار دهد؛ به همین دلیل از تعداد رزمناوها و شناورهای نظامی نیروی دریایی آمریکا در مسیرهای تجارت دریایی کاسته شده است. همچنین آمریکا میخواهد به سود کُردهای متحد خود و اسرائیل اقداماتی را انجام دهد. واشنگتن میخواهد بندر حیفاء تبدیل به یک مرکز صادرات نفت به سمت اروپا شود. به هرحال؛ به خاطر مسائل ژئو اقتصادی است که آمریکا در افغانستان و لیبی دخالت کرد.
آمریکا برای اجرای این طرح، داعش را در منطقه گسترش داد و اکنون میخواهد این گروه تروریستی را در مناطق "رقه"، جنوب " حسکه" و شمال " دیرالزور " در شرق سوریه منتقل کند. تعداد نیروهای داعش که در این مناطق مستقر خواهند شد 9 هزار تروریست برآورده شده است. آنان مسلح شدهاند و برای انجام حمله بزرگ و گسترده به دیرالزور و تصرف آن آمادگی کامل دارند. سمت و سوی عملیاتی این نیروها به سمت "تدمر" است و منطقه البادیه و الشرقیه در تصرف خود درآوردهاند تا پیشرفت ارتش سوریه را در این منطقه متوقف و بر دمشق فشار وارد کنند.
اما منطقه شمال شرقی سوریه از آن ترکیه و متحدان آن کشور از جمله جبهه النصره خواهد بود. ترکیه در عملیات "سپرفرات" که در منطقه" منبج "انجام داد، راه ارتباطی کُردها در مناطق مرزیش را قطع کرد. آنکارا میکوشد همین عملیات را در مورد موصل نیز انجام دهد؛ لذا میکوشد نیروهای خود را به شمال موصل گسیل دارد؛ اما عملیات مرکز و جنوب موصل را به متحد ترکیه یعنی " نجیفی" و جنگجویانش میسپارد. این گروه مانند ارتش آزاد سوریه هستند. این جنگجویان مانع از متصل شدن مناطق مرزی کردهای عراق با کردهای سوریه میشوند.
به نظر میرسد کُردهای عراق به جبران مناطقی که تحت تصرف ترکیه و النجیفی هستند به سمت جنوب حرکت خواهند کرد و وارد شهر کرکوک خواهند شد تا مناطق تحت سیطره خود را گسترش دهند. مناطق شرق موصل که پیشمرگها آن را آزاد خواهند کرد جزء حوزه تحت نفوذ کردها قرار خواهند گرفت.
در شرایط کنونی آنکارا میخواهد در عملیات آزاد سازی شرکت داشته باشد و به همین دلیل خواستار حضور نیروی زمینی ترکیه در این عملیات است. هدف آنکارا از این درخواست متوقف ساختن بلندپروازی مسعود بارزانی و جلوگیری از توسعه مناطق تحت حاکمیت اوست. همچنین آنکارا میخواهد با شرکت در عملیات آزاد سازی موصل به بلندپروازیهای امپراطوری عثمانی جامه عمل بپوشاند و بخشهای بیشتری از مناطق شمالی عراق را تحت حاکمیت و نفوذ خود قرار دهد. اما سایر گروههای تروریستی که به عربستان سعودی و قطر وابسته هستند مثل جبنه النصره این گروهها در مثلثی بین حسکه، رقه و دیرالزور مستقر خواهند شد و بخشی از جبهه النصره در جنوب سوریه استقرار خواهند یافت.
براساس آنچه که ذکر شد مناطق شرق سوریه و غرب عراق به تهدیدی دامنه دار علیه امنیت منطقه تبدیل خواهد شد. همچنین" رقه" تبدیل به امتیازی برای گفتوگو با روسیه میشود که در سایه این گفتوگو منافع آمریکا در منطقه حفظ شود. اکنون این سئوال مطرح میشود که سیاست عراق در قبال این طرح آمریکا چه خواهد بود؟ آیا بغداد اجازه خواهد داد که این گروه تروریستی همچنان امنیت ملی عراق را مورد تهدید قرار دهد؟