جنگنده‌های ترکیه در راه موصل

خبرگزاری دولتی آناتولی گزارش داد:  نخست وزیر ترکیه شب گذشته، در یک برنامه زنده مشترک شبکه‌های مختلف تلویزیونی که پس از پایان بیست و پنجمین نشست « مشورت و ارزیابی» حزب عدالت و توسعه در استان افیون قره‌حصار برگزار شد، در باره عملیات موصل عراق، با اشاره به حضور نیروهای هوایی و زمینی در ائتلاف بین المللی، گفت: "ترکیه در بخش نیروی هوایی این ائتلاف قرار خواهد گرفت. در صورت نیاز به عملیات هوایی، جنگنده هایمان وارد عمل خواهند شد. در مورد توافق بر سر این موضوع هیچ تردیدی وجود ندارد".

"نیروهای عراقی اعم از پلیس، سرباز و پیشمرگه اینک در عملیات زمینی موصل مستقیما حضور دارند. به غیر از آنها، محافظان نینوا هستند که ما در پایگاه بعشیقه به آنها آموزش داده ایم. شبه نظامیان دیگری نیز در داخل عراق فعالیت دارند. بنابراین نیروی هیچ کشوری به طور مستقیم در عملیات زمینی حضور ندارد. آمریکا هم با حمایت لجستیکی در پشت صحنه ایستاده است. در حال حاضر نیازی برای حضور زمینی ما در این عملیات وجود ندارد".

"گروه تروریستی پ.ک.ک که موجب بروز ناراحتی ها در کشور می شود، در عراق حضور دارد. عراق قبل از اینکه بخواهد به ما چیزی بگوید، نخست نباید با این گروه تروریستی که سال هاست چشم بر جان غیرنظامیان دوخته است و نیروهای امنیتی ما را به شهادت می رساند، همدستی کند. ابتدا باید از کشورشان حفاظت کنند. این کشور که قادر به فرونشاندن گروه های تروریستی در داخل خاک خود نیست، به ترکیه جواب می دهد".

"داعش را از مرزهایمان راندیم و اگر شرایط میسر باشد، شکی نیست که در عراق نیز اقدام مشابه را انجام خواهیم داد. شرایط زمین های مناطق مرزی کشور ما با عراق بسیار دشوار و متشکل از دره های ژرف و رشته کوه هاست به همین دلیل امکان عبور پناهجویان از این مناطق بسیار سخت است البته به این امر هم خوشبین نیستیم زیرا به احتمال زیاد تروریست ها، میان مردم عادی قرار گرفته و از مرز عبور کنند. تشکیل منطقه امن در محدوده اداره محلی کرد عراق معقولانه است که تدابیری در این زمینه اندیشیده‌ایم''.

"باید صراحتا بگویم که برای مبارزه با تمامی گروه های تروریستی اعم از پ.ک.ک، پ.ی.د، ی.پ.گ و داعش چه در داخل و چه در خارج ترکیه که امنیت ملی، جان و مال شهروندان و تمامیت ارضی کشور را تهدید می کنند، نیازی به دریافت اجازه از کسی نداریم".

"ایجاد مناطق امن در هر منطقه در اصل مطابق خواست ما و اداره محلی کرد عراق است زیرا تحت یک تهدید مشترک قرار داریم و این تهدید گروه تروریستی پ.ک.ک است".

" درساختار نظام ریاستی در کشور، رئیس جمهور برای 5 سال برگزیده خواهد شد. فعلا وارد جزئیات آن نشده ایم، اما فکر می کنیم برگزاری انتخابات نمایندگان مجلس مانند سابق 5 ساله باشد، بهتر خواهد بود".

 توافق ترکیه با رئیس اقلیم کردستان عراق بر سر ایجاد منطقه امن

در همین زمینه خبرگزاری ایرنا به نقل از روزنامه ملیت ترکیه در گزارشی نوشت: موضوع تشکیل منطقه حائل به عمق 10 کیلومتر در داخل خاک عراق و درطول مرز350 کیلومتری ترکیه با آن کشور یکی از طرح ها و تدابیری است که رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه آن را به عنوان طرح های آ، ب، ج. د، این کشور در خصوص چگونگی مشترک این کشور در عملیات آزاد سازی موصل و مقابله با تبعات احتمالی آن برای ترکیه، عنوان کرده است.

به نوشته شماره روز یکشنبه روزنامه ملیت، وی با اشاره به ادامه عملیات آزادسازی موصل از دست داعش با مشارکت نیروهای نظامی و شبه نظامیان عراقی، گفت: نیروهای ائتلافی متشکل از نیروهای زمینی و هوایی است، ترکیه در نیروی هوایی این ائتلاف مشارکت خواهد کرد. در صورت نیاز به عملیات هوایی، جنگنده های ترکیه نیز مشارکت خواهند کرد. آمریکا از عملیات همایت لجستیکی دارد، بنابراین در شرایط فعلی موضوع مشارکت فعال ترکیه در عملیات مطرح نیست.

نخست وزیر ترکیه در خصوص تشکیل منطقه امن در شمال عراق، با ادعای اینکه ترکیه برای ممانعت از عبور تروریست ها به خاک خود، حق اتخاذ هرگونه تدبیر را دارد، گفت: شرایط جغرافیایی حاکم در شمال عراق سخت است و دارای دره های عمیق است و عبور پناهجویان از این منطق دشوار است و نه می توان به این مساله راضی شد. افزون بر این این ریسک هم وجود دارد که عناصر تروریستی در میان این پناهجویان رخته کرده و وارد ترکیه شوند. لذا ایجاد یک منطقه امن در کنترل اقلیم کردستان عراق در منطقه، منطقی تر است. ترکیه این کار را با صاحب اصلی منطقه یعنی مسعود بارزانی انجام خواهد داد. در این مورد گفت و گو می کنیم. با ترکیه همفر هستند.

ترکیه ابتدا برای مشارکت در عملیات موصل موضع بسیار تند و صریح اتخاذ کرده و بر این موضوع تاکید داشت و اردوغان گفته بود اگر اجازه ندهند که ترکیه در این عملیات شرکت کند، طرح های ب، ج خود را به اجرا خواهد گذاشت که بعدها طرح د نیز بر آن افزوده شد.

رسانه های ترکیه مدعی شده اند که طرح ب مشارکت ترکیه در عملیات از طریق نیروهای خود در بعشیقه با دعوت اقلیم کردستان عراق است. این در حالی است که بارزانی بعداز مواضع صریع بغداد در این مساله، اعلام کرد، آنکارا باید مساله خود را با بغداد حل کند.

طرح ج نیز مشارکت در عملیات به دعوت نیروهای تحت کنترل نجیفی استاندار پیشین موصل بود که با اقدام قضایی بغداد علیه وی، منتفی شد. طرح دیگر ایجاد منطقه امن در شمال عراق می باشد.

با سفر اخیر ارتشبد خلوصی آکار رئیس ستاد فرماندهی ارتش ترکیه به آمریکا، اعزام هیاتی متشکل از قائم مقام وزارت خارجه ترکیه و مقاماتی از سازمان اطلاعات و نیروهای مسلح ترکیه به بغداد و سفر جمعه گذشته اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا به آنکارا، مقامات ترکیه سعی کردند موضوع موافقت اصولی بغداد با مشارکت ترکیه در عملیات موصل را مطرح کنند، که این موضوع نیز به صراحت از سوی عراق رد شد و تاکید گردید چنین موافقتی مطرح نیست.

آنکارا در قالب این اقدامات دیپلماتیک در نزد بغداد و واشنگتن، سعی کرده است به نوعی برای کاهش تنش با بغداد، موضوع حضور نیروهای خود در بعشیقه را که عراق به شدت خواهان تخلیه این پایگاه و خروج نیروهای ترکیه از خاک عراق می باشد، می خواهد در قالب ائتلاف بین المللی ضد داعش قرار دهد. این از سویی برای ترکیه امکان می دهد به نوعی راه بازگشت از مواضع صریح خود که اعلام کرده است نیروهای خود را از بعشیقه خارج نکرده، فراهم کند و از سوی دیگر با پذیرش احتمالی این پیشنهاد از سوی آمریکا، حداقل تا زمانیکه موضوع مبارزه با داعش در عراق مطرح است در میدان حضور داشته و به قول اردوغان در میز مذاکره نیز قرار گیرد.

اما موضوع ایجاد منطقه امن در شمال عراق موضوع تازه ای نیست و برای اولین بار بلند اجویت نخست وزیر فقید ترکیه در پیش از سال های 2000 میلادی برای مقابله با نفوذ عناصر پ.ک.ک از شمال عراق به داخل خاک ترکیه مطرح کرده بود.

ترکیه همین روش را اکنون در قالب عملیات سپر فرات در شمال سوریه اجرا می کند و رسانه های ترکیه همسو با مطرح شدن منطقه امن و یا حائل در شمال عراق، از عملیات سپر دجله نیز یاد می کنند.

در این راستا اظهارات شب گذشته بینالی یلدریم قابل توجه است که گفته این منطقه در کنترل بارزانی خواهد بود. گویا آنکارا نه می خواهد این بار با موضوع ایجاد منطقه امن در شمال عراق، تنش دیگری را با بغداد داشته باشد.