به گزارش خبرنگار افکارنیوز به نقل از اسپوتنیک، چند هزار مستشار نظامی (که به زبان فارسی میشود رایزن نظامی) ایران در عراق مستقر هستند و از آموزش نیروهای نظامی گرفته تا برنامهریزی عملیاتی و پوشش اطلاعاتی و امنیتی و... را عهدهدار میباشند.
بر عکس نیروهای ترکیه، ایرانیها با تقاضا و دعوت رسمی دولت عراق در این کشور حضور دارند و دولت عراق میداند اینان تنها نیروهایی هستند که میتواند برای رهایی از داعش و دیگر گروههای تروریستی به آنها صد در صد اعتماد کند. عمده ساختار نظامی داعش از افسران سابق ارتش و نیروهای امنیتی عراق تشکیل شده است؛ همانهایی که هشت سال بر علیه ایران جنگیدند. طبیعتا افسران ایرانی که تجربه زیادی در رویارویی با اینان دارند، بهترین گزینه برای مقابله با آنها به حساب میآیند.
بصورت تاریخی ثابت شده که هیچ ارتش منظمی توانایی مقابله با شبه نظامیان را ندارد و تنها راهکار مبارزه با گروههای شبه نظامی، استفاده از بسیج مردمی میباشد. وقتی که ارتش عراق به همین دلیل در مقابل شبه نظامیان داعش در حال شکست بود، این نیروهای بسیج مردمی شیعی آموزش دیده توسط ایران بودند که توانستند در مقابل داعش بایستند و امروزه نیز همینها هستند که در همه عملیاتها پیشرو میباشند.
مستشاران ایرانی طی یکی دو سال اخیر همچنین اقدام به تشکیل وآموزش بسیج مردمی دیگری به نام "الحشد الوطنی" که عمدتا از عشایر عرب سنی و دیگر نیروهای غیر شیعه تشکیل شده است، نمودهاند تا به همراه "الحشد الشعبی"، دو بازوی قدرتمند در کنار ارتش عراق باشند.
عملیات "فلوجه" را میتوان امتحان بزرگ نیروهای آموزش دیده توسط ایران دانست، چرا که این نیروها به راحتی توانستند شهری را که ارتش آمریکا با آن همه توانمندی نتوانست اشغال کند، ظرف مدت کوتاهی آزاد نمایند. علیرغم مشارکت نیروهای پیشمرگه کرد در این عملیات ﴿که اینان نیز به نوعی با ایران در ارتباط میباشند﴾، محور اصلی عملیات موصل به دو بازوی اصلی دولت عراق یعنی "الحشد الشعبی" و "الحشد الوطنی" سپرده شده است.
نیروهای ارتش و پیشمرگه، عهدهدار آغاز عملیات و شکستن خطوط دفاعی داعش هستند اما نیروهای اصلی که روی زمین رو در روی داعش خواهند جنگید، همین بازوهای بسیج مردمی دولت عراق خواهند بود که پس از شکست خطوط مقدم باید وارد شهر شوند و به شکار داعشیها بپردازند.
به استناد منابع مطلع، چند هزار نیرو درون موصل هم با بسیج مردمی عراق مرتبط هستند که در حال حاضر به عنوان نیروهای خاموش درون شهر مستقر میباشند و فقط اقدام به ارسال اطلاعات مینمایند، اما بلافاصله پس از شروع عملیات داخل شهر به نیروهای اصل خواهند پیوست و از درون جبهه به نیروهای داعش حملهور خواهند شد. در واقع قرار است همین نیروهای مردمی که از اهالی موصل میباشند به همراه همرزمان خود از "الحشد الوطنی" عهدهدار پاکسازی داخل شهر گردند و "الحشد الشعبی" به سمت غرب و شمال غرب موصل حرکت کند و در آنجاها مستقر شود تا راه را برای اجرای نقشه انتقال نیروهای داعش به سوریه ببندد.
علیرغم اینکه اکثر نیروهای مردمی که در حال اجرای عملیات بر علیه داعش هستند نیروهای آموزش دیده ایران میباشند، اما ایرانیها برای اینکه حساسیتی ایجاد نکنند تلاش دارند در هیچ جا نامشان مطرح نشود و همه مستشاران نظامی خود را در اختیار دولت عراق قرار دادهاند. همزمان تعداد زیادی مستشار نظامی آمریکایی و انگلیسی و... نیز در عراق حضور دارند که همگی در اتاق عملیات واحدی وابسته به دولت عراق عمل میکنند.
نگرانی اصلی دولت عراق در حال حاضر حضور مهمان ناخوانده، یعنی ارتش ترکیه میباشد که مشخص نیست با چه اهدافی وارد عراق شده است. دلیل اصلی خودداری حکومت مرکزی عراق از همکاری با ترکیه اطماع تاریخی این کشور نسبت به حلب و موصل است و دولت عراق بیم دارد ورود ارتش ترکیه به خاک عراق منجر به تحقق آرزوهای نئوعثمانی حکومت ترکیه برای اشغال موصل و حلب گردد.
ترکها علاوه بر ورود ناخوانده به خاک عراق، با رفتار و صحبتهای خود در حال ایجاد تفرقه و حساسیت قومی و مذهبی درون عراق میباشند. منابع نظامی عراقی باور دارند ارتش ترکیه تلاش دارد زمینه فرار نیروهای داعش را فراهم کند و با به چالش کشیدن عراقیها اینان را وادار به درگیری کند تا بهانهای برای درگیری مستقیم نیروهای ترکیه با عراقیها به وجود آید، به استناد این منابع با توجه به تحریکهای فزاینده احتمال زیادی وجود دارد که کنترل امور از دست حکومت مرکزی در برود و عراقیها با ترکها درگیر شوند.
به استناد این منابع، برخی نیروهای کرد از دولت عراق درخواست کردهاند که به آنها اجازه دهد بر علیه نیروهای ترکیه وارد عملیات شوند، همین تقاضا نیز توسط برخی گروههای دیگر عراقی شیعه و سنی نیز مطرح شده است اما دولت عراق با همه این تقاضاها فعلا مخالفت کرده است.
این منابع نظامی معتقد هستند با توجه به اینکه دولت عراق تلاش دارد همه تمرکز خود را بر آزادسازی موصل متمرکز کند، این حکومت تلاش میکند از درگیری مستقیم با ترکها پرهیز نماید، اما دولت ترکیه با به چالش کشیدن دولت عراق تلاش دارد تمرکز حکومت مرکزی بغداد را بر هم بزند.
منابع نظامی عراقی اظهار داشتند، اطلاعات موثقی در اختیار دارند که عربستان سعودی و قطر تلاش دارند ترکیه را تحریک کنند تا وارد درگیری شود و بار فشار بر علیه داعش را کم کند و در جلسه اخیر وزیر امور خارجه ترکیه با وزرای امور خارجه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس طرحهایی در این زمینه هماهنگ شد.
این منابع نظامی اعتقاد دارند که تنها راه پیش روی دولت عراق در حال حاضر سرعت بخشیدن به عملیات، قطع راه ارتباطی ارتش ترکیه و داعش و قراردادن ارتش نظامی عراق در مقابل ارتش ترکیه میباشد تا کردها و بسیجیهای عراقی مجبور نشوند با ترکها درگیر شوند. بر اساس نظر این منابع، همزمان دولت عراق باید از طریق مجامع بین المللی وارد عمل شود تا به ترکیه فشار آورند و این کشور را وادار کنند نیروهای خود را از عراق خارج کند. اما با توجه به شرایط سردرگمی سیاسی ایالات متحده و کشورهای اوروپایی در قبال ترکیه، بعید است مجامع بین المللی بتوانند چنین کاری را انجام دهند و به این دلیل تنها امید حکومت عراق ورود ایران و روسیه به ماجرا میباشد تا این دو کشور از راههای دیپلماتیک آقای اردوغان را وادار به تغییر رویکرد خود نسبت به همسایگانش کنند و اگر وساطت ایران و روسیه نتیجه ندهد، آنوقت تنها راه، درگیری با نیروهای ترکیه پس از آزاد سازی موصل خواهد بود.