پایگاه خبری-تحلیلی میدل ایست روز دوشنبه گذشته به نقل از یک مقام امریکایی اعلام کرد که واشنگتن آمادگی دارد در صوت به نتیجه نرسیدن مذاکرات با روسیه در پرونده سوریه، محمولههای دوشپرتاب ضد هواپیما را با هدف وحدت بخشیدن به متحدان غربی و عربی خود به کشورهای متحد در منطقه بفرستد تا از طریق آنها به دست گروههای میانهروی مخالف نظام سوریه برسد.
علاوه بر این، جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، روسیه را با بیسابقهترین لحن تهدید کرد و گفت: «افراطگرایان از خلأ به وجود آمده در سوریه برای گسترش عملیات خود و از جمله حمله به منافع روسیه وحتی شهرهای روسیه استفاده میکنند. سربازان روسی با تابوت به میهن خود باز خواهند گشت و روسیه منابع و ذخایر و حتی احتمالاً هواپیماهای خود از دست خواهد داد» و تاکید کرد که اگر جنگ ادامه یابد، روسیه متحمل تلفات زیادی شده و هواپیماهای روسی سرنگون خواهند شد. این دو خبر گمانهزنیها بر سر تقویت گسترده تسلیحاتی گروههای تروریستی از سوی امریکا را تأیید میکند که این روزها بر سر زبانها افتاده اما باز جای این مسئله باقی است که آیا واشنگتن حاضر است در شرایط موجود وضعیت را وخیمتر کند؟
شکی نیست که اصل این موضوع به شکست توافق روسیه و امریکا در مورد آتشبسی مربوط میشود که از 12 سپتامبر شروع شد اما نتوانست بیشتر از یک هفته ادامه پیدا کند. هر چند که هواپیماهای سوری و روسی در آن روزها و طبق توافق حملات هوایی نداشتند و ارتش سوریه هم ترتیبات مندرج در توافق را رعایت میکرد اما امریکا به تعهد خود مبنی بر فشار بر گروههای مخالف برای اعلام جدایی از گروههای تروریستی و به خصوص جبهه فتح الشام، جبهه النصره سابق، عمل نکرد. جدای از اینکه جنگندههای امریکایی با حمله به مواضع ارتش سوریه در دیرالزور، در عمل پا روی توافق گذاشتند. حملات با شکست توافق و آتشبس حاصل از آن شدت گرفت و ارتش سوریه و متحدانش بعد از یک رشته حملات هوایی در بخش شرقی حلب پیشروی کردهاند و تسلط کامل بر محله حندرات، تمامی مسیرهای تدارکاتی گروههای تروریستی در ورودیهای شمالی و شرقی حلب به کنترل ارتش سوریه و متحدانش در آمده است. این وضعیت به معنای نابودی گروههای تروریستی در شرق حلب است که جبهه غربی-عربی حامی این گروهها نمیتوانند تنها شاهد این وضعیت باشند تحرک این جبهه در روزهای اخیر شاهد این مدعا است. این جبهه در گام نخست طرح منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه را پیش کشید که با مخالفت صریح روسیه و ایران روبهرو شد و نتوانست در این مورد کاری از پیش ببرد. بعد از آن، استفاده ابزاری از سازمان ملل و حتی شخص دبیر کل این سازمان را در دستور کار قرار داد و امریکا به همراه فرانسه و بریتانیا نشست اضطراری شورای امنیت را در همین جهت به راه انداخت. لفاظی سیاسی این سه کشور علیه روسیه حتی به استفاده از عبارت جنایت جنگی کشیده شد اما روسیه در آن نشست کوتاه نیامد و این سه کشور نتوانستند با لفاظی و تهدید کاری از پیش ببرند. جان کری، وزیر خارجه امریکا، بعد از این بود که حرف از قطع کامل رابطه با روسیه در پرونده سوریه در صورت ادامه حملات هوایی زد که این هم کارساز نشده و با پاسخهای طرف روسی معلوم شده که این تهدید هم تأثیری بر ادامه حملات علیه گروههای تروریستی نداشته است.
حالا بحث از فرستادن تسلیحات ضد هوایی و دوشپرتابها به گروههای تروریستیزده میشود و کربی هم از نابودی هواپیماهای روسی میزند. الگوی مورد نظر این طرح همان چیزی است که در زمان حضور نظامی شوروی سابق در افغانستان اتفاق افتاد و امریکا با فرستادن موشکهای دوشپرتاب استینگر به مجاهدین افغانی، به برتری هوایی شوروی در افغانستان ضربه زد.
حالا برخی در واشنگتن آن الگو را مطرح کرده و میخواهند مشابه آن را در سوریه اجراکنند. هر قدر که بازآفرینی این الگو در سوریه و جنگ حلب کارآیی داشته باشد باز مسائل و مشکلاتی در انجام این کار وجود دارد که واشنگتن نمیتواند آن را نادیده بگیرد. از آنجایی که حتی واشنگتن هم واقف است که گروههای تروریستی وابسته به القاعده در حلب حضور دارند، رساندن موشکهای دوشپرتاب به آنها تنها هواپیماهای روسی یا سوری هدف نمیگیرد بلکه خطری است که میتواند امنیت پروازی اروپا و حتی امریکا را تهدید بکند. تا حالا هم معلوم شده که تسلیحات فرستاده شده به سوریه چه راحت به دست همین گروههای تروریستی افتاده تا اینکه در دست گروههای به اصطلاح میانهرو بماند. در واقع، واشنگتن نمیتواند امنیت پروازی در داخل امریکا یا دیگر متحدان غربی خود را در برابر کمک به گروههای تروریستی در شرق حلب به خطر بیندازد و به همین جهت است که باید گفت گزینه فرستادن این تسلیحات به سوریه بیشتر در حکم نمایش چنگ و دندان به روسیه است تا اینکه در عمل اتفاق خاصی بیفتد و این موضوع هم در مجموع جنگ سیاسی است که امریکا بعد از شکست توافق آتشبس علیه روسیه به راه انداخته است.