ناظران سیاسی با بیان اینکه در توافق بین واشنگتن و مسکو درباره سوریه بر لزوم مبارزه با گروههای تروریستی جبهه النصره و داعش تأکید شده است، تصریح داشتند که یکی از اهداف آمریکا از مطرح کردن موضوع تفکیک معارضان بهاصطلاح میانهرو از گروههای تروریستی، لوث کردن حملات علیه تروریستها است.
موضوع دیگر در خصوص توافقنامه آتشبس در خصوص سوریه، عدم شفافیت و پنهانکاریهای آمریکا در اینزمینه بود که حتی صدای اعتراض مقامات روسیه و حتی فرانسوی را درآورد.
مقامات آمریکایی با این بهانه که وجود اطلاعات و موارد حساس در این توافق جذابیت خاصی برای همه اقشار ندارد، مانع از انتشار جزئیات کامل آن شدهاند.
نیل به توافق آتشبس در پی مذاکرات آمریکا و روسیه در شرایطی صورت گرفت که اساساً در خصوص صداقت واشنگتن در برقراری آتشبس و کاهش تنشها در سوریه تردیدهایی جدی در نزد افکار عمومی وجود داشت.
در نهایت؛ با پایان آتشبس یکهفتهای و نقض آشکار این آتشبس توسط آمریکاییها، ارتش سوریه از پایان آتشبس خبر داد و آمریکا نیز مدعی شد روسیه نتوانسته به تعهدات خود عمل کند.
از مفاد اصلی این توافق، ایجاد آتشبس، آزادسازی جاده کاستیلو توسط ارتش سوریه، کنترل رفتار نیروهای مخالف میانهرو توسط آمریکا و ارسال کمکهای بشردوستانه بود اما از ابتدا مشخص بود که دولت آمریکا به توافق پایبند نخواهد بود و آتشبس صرفا ایجاد فرصت برای معارضان نظام سوریه با هدف خارج کردن آنها از فشار ارتش سوریه، نیروهای مقاومت و جنگندههای روسی است.
با گذشت 48 ساعت از توافق آتشبس، آمریکا و روسیه هر یک دیگری را به کوتاهی در اجرای توافق متهم کرد. در اینمیان، وزارت خارجه روسیه، آمریکا را به بیرغبتی در اجرای تعهداتش و پنهان شدن پشت کلمات متهم کرد.
گروههای تروریستی نیز ضمن نقض مکرر آتشبس، ادعا کردند که در میانشان اختلاف وجود دارد و همگی به آتشبس پایبند نیستند اما نقض آشکار و اصلی را آمریکاییها مرتکب شدند که با حمله به مواضع ارتش سوریه 80 سرباز سوری را کشته و دهها نفر را نیز زخمی کردند اما مدعی شدند که سربازان سوری را با داعشیها اشتباه گرفتند.
این اقدام آمریکاییها بار دیگر ثابت کرد که آنها از آتشبس صرفا بهعنوان فرصتی برای کاستن از شدت حملات علیه تروریستها استفاده میکنند.
از سوی دیگر؛ موضوع حایز اهمیت دیگر این است که «ریاض حجاب»، رئیس کمیته عالی معارضان سوری در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک خطاب به هیأتهای دیپلماتیک بینالمللی اعلام کرد، کمیته عالی معارضان سوریه طرح خود برای آینده این کشور را از طریق مذاکرات که مسیر برای ورود به دورهگذار سیاسی و انتقال قدرت را هموار میسازد و البته شامل کنارهگیری «بشار اسد» از قدرت میشود، ارائه کرده است.
ریاض حجاب عنوان کرد که این سند که در لندن و در ابتدای ماه سپتامبر نهایی شده است، شامل یک روند سه مرحلهای برای دوره گذار سیاسی در سوریه میشود و البته با آتشبسی دائمی آغاز خواهد شد که عملیات نظامی علیه تروریستها را نیز مستثنی کرده است.
این اظهارات ریاض حجاب نیز نشان میدهد که آمریکا و معارضان سوری به آتشبس دیدی انسانی ندارند بلکه صرفا برای ممانعت از تقویت مواضع ارتش سوریه در عرصه میدانی سوریه با آتشبس موافقت میکنند.
در هر حال در تمامی این تعاملات شکستخورده یک واقعیت بهوضوح آشکار است و آن اینکه آمریکا بهوهیچوجه قابل اعتماد نبوده و هیچ زبانی جز قدرت، او را وادار به پذیرش حقیقت نخواهد کرد.