روزنامه رأی الیوم در مطلبی نوشت: ریاض به سیاست ارتقای روابط با تلآویو و حرکت در مسیر تبدیل آن به ائتلاف ادامه میدهد. این امر بعد از تلاقی منافع آنها در سطح مواضع و گزینههای موجود در قبال چند پرونده در منطقه انجام میگیرد.
در سایه این وضعیت، سفر هیئت بلندپایه سعودی متشکل از شخصیتهای دانشگاهی و بازرگانان بهریاست انور عشقی ژنرال بازنشسته دستگاه اطلاعاتی عربستان صورت گرفت. انور عشقی فردی است که برای نزدیک کردن روابط عربستان و اسرائیل و پیشبرد تدریجی آن تلاش میکند.
چند دیدار بین انور عشقی و مقامات اسرائیلی در خارج از فلسطین اشغالی برگزار شده بود اما با توجه به اینکه این اولین دیداری است که در فلسطین اشغالی برگزار شد، دارای چند پیام سیاسی و منطقهای و در سطح داخلی اسرائیل است.
یک پیام این است که عربستان بیشتر در مسیر حرکت بهسمت مرحله روابط علنی با اسرائیل و آمادگی برای ارتقای آن به سطح ائتلاف در سایه تغییرات منطقهای قرار گرفته است؛ بدون اینکه اسرائیل هرگونه پایبندی و تعهد رسمی برای امتیازدهی در زمینه مذاکرات با تشکیلات خودگردان فلسطین داشته باشد.
اما در سطح داخلی، روشن است که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل توانست دستاورد سیاسی را از طریق این سفر کسب کند زیرا به اسرائیلیها نشان میدهد که سیاستش در قبال فلسطینیها، مانعی جدی برای نزدیکی روابط تلآویو با رژیمهای عربی و بهطور مشخص عربستان به شمار نمیآید. آنچه منطق نتانیاهو و دیدگاهش را تقویت میکند، این است که گامهای رو به افزایش عربستان برای ارتقای روابطش با تلآویو درحالی صورت میگیرد که تلآویو بهطور دائم اصول ثابت خودش را درخصوص سازش نهایی با تشکیلات خودگردان فلسطین تکرار میکند؛ علاوه بر آن، جای گفتن ندارد که هیئت سعودی، بدون چراغ سبز خاندان حاکم در عربستان، به فلسطین اشغالی سفر نمیکرد.
روزنامه صهیونیستی هاآرتص نوشت: هیئت سعودی با دو مسئول رسمی اسرائیلی دیدار کرد که هریک از آنها جایگاه خود را دارند و دیدار با آنها پیامهای سیاسی خاصی بههمراه دارد.
اولین مسئول، دوری گولد دبیرکل وزارت خارجه و دومین مسئول ژنرال یوآف مردخای هماهنگ کننده امور اشغالگران در مناطق اشغالی فلسطین بود.
هیئت سعودی همچنین با تعدادی از نمایندگان جناح مخالف در پارلمان اسرائیل دیدار کرد. به نظر میرسد که سفر هیئت سعودی به تلآویو دو موضوع را کنار هم گذاشت؛ نخست، بررسی طرح سازش عربستان در مسیر ارتقای روابط علنی بین دوطرف و دوم اینکه سفر هیئت سعودی ماهیت رسمی ندارد. اما با این حال، نمیتوان این حقیقت را رد کرد که این سفر استثنایی بود؛ بهویژه که بهنوشته روزنامه هاآرتص، نمیتواند بدون موافقت دولت سعودی انجام شده باشد.
بهگفته منابع در تلآویو، هدف از این سفر تشویق سخن در داخل فلسطین اشغالی درباره طرح صلح عربی بود اما نتانیاهو پیش از آن در چند مناسبت تأکید کرد که اسرائیل میتواند این طرح را با همین ساختار قبول کند و باید در آن اصلاحاتی صورت گیرد تا مناسب با اصول ثابت تلآویو شود.
انور عشقی سهشنبه گذشته به فلسطین اشغالی سفر کرد. او در رامالله در کرانه باختری رود اردن با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و تعداد دیگری از مسئولان فلسطینی دیدار و سپس به ملاقات با گولد و مردخای رفت.
او همچنین با گروهی از اعضای پارلمان اسرائیل ملاقات کرد. روزنامه هاآرتص نوشت: انور عشقی از جمله با عیساوی فریج نماینده حزب میرتس در پارلمان دیدار کرد و ملاقاتی نیز با اعضای پارلمان از فراکسیون "اردوگاه صهیونیسم" بهریاست اسحاق هرتزوک و فراکسیون میرتس بهریاست میخال روزین داشت.
بهنوشته روزنامه هاآرتص، انور عشقی و هیئت همراه او همچنین با یائیر لاپید رئیس فراکسیون "آیندهای هست" دیدار کرد.
فریج هماهنگ کننده دیدار گفت: سعودیها خواهان گشایش روابط با اسرائیل هستند و این یک مسیر راهبردی از جانب آنها است.
بهنوشته هاآرتص، از مسئولان سعودی نقل شد که آنها میخواهند راهی را که انور سادات رئیس جمهور اسبق مصر آغاز کرد، تکمیل کنند و آنها میخواهند به اسرائیل نزدیک شوند، این همان چیزی است که آنها بهطور بارز احساس میکنند.
این روزنامه بهنقل از اعضای پارلمانی که در دیدار با انور عشقی و هیئت همراه او حضور داشتند، نوشت: اعضای پارلمان اسرائیل به انور عشقی پیشنهاد دادند که از اعضای این پارلمان که طرح صلح عربی را تأیید میکنند، دعوت کند تا در عربستان با وی ملاقات کنند.
این روزنامه نوشت: انور عشقی در جریان ملاقات با اعضای پارلمان اسرائیل درباره روابط خود با دبیرکل وزارت خارجه اسرائیل صحبت کرد و یادآور شد که این فرد چند دهه پیش کتابی نوشت و در آن به عربستان با عنوان "مملکت شرارت" حمله کرد. انور عشقی اشاره کرد که دوری گولد در دیدار ملاقاتهایش از وی عذرخواهی کرده و گفته است که دربرخی مطالب کتابش اشتباه کرده است. او همچنین تأکید کرده است که خواهان تقویت روابط بین عربستان و اسرائیل است.
انور عشقی ژوئن سال گذشته در مرکز تحقیقات واشنگتن با گولد علنی دیدار کرده بود.
انور عشقی پستهای مختلفی در ارتش عربستان داشته است و در وزارت خارجه این کشور نیز کار کرده است. او هماکنون ریاست مرکز مطالعات راهبردی عربستان را بهعهده دارد. علاوه بر این، شایان ذکر است که چند دیدار علنی بین مسئولان سعودی و مسئولان اسرائیلی برگزار شده است که از جمله ملاقات ترکی فیصل رئیس سابق دستگاه اطلاعاتی عربستان با موشه یعلون وزیر وقت امنیتی اسرائیل در فوریه سال گذشته بود. ملاقات با ژنرال عقوب عمیدرور مشاور امنیت سابق نخست وزیر اسرائیل در اندیشکده مطالعات خاور دور واشنگتن در ماه مه گذشته از دیگر ملاقاتهای انور عشقی با مسئولان اسرائیلی به شمار میرود.
انور عشقی در گفتوگو با شبکه صهیونیستی (I24NEWS)، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل را مردی قوی و واقعی توصیف کرد. او در این گفتوگو بار دیگر تأکید کرد که ایران، دشمن است.
برپایه این گزارش، انور عشقی که نزدیک به شاه سعودی است، از نتانیاهو ستایش کرد اما در عین حال، ایران و سیاستهای این کشور را زیر سؤال برد و بهزعم خود، این سیاستها را باعث برهم خوردن ثبات در منطقه دانست.