نتایج رفراندوم روز جمعه برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بسیاری را شگفت زده کرد. ۴۸.۱ درصد از رأی دهندگان به نفع باقی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا رأی دادند و ۵۱.۹ درصد رأی به خروج از این اتحادیه. یک برتری بسیار حاشیه‌ای منجر به خروج بریتانیا شد تا بسیاری در جستجوهای گوگل به دنبال معنی این ماجرا باشند!
این نتیجه در نخستین ساعات و در اولین روز بعد از رفراندوم، نتایج خود را به شکل یک آشفتگی سریع نشان داد: دیوید کامرون سخن از استعفا گفت، احتمال رفراندوم برای جدایی اسکاتلند از بریتانیا تقویت شد و بازارهای مالی به سرعت واکنش نشان داده و سقوط کردند.
اما یکی از جالب‌ترین نکات را در مورد این اتفاق، جستجوهای گوگلی نشان می‌دهد. داده‌های به دست آمده از جستجوی این ماجرا در گوگل نشان می‌دهد که بسیاری از رأی دهندگان به درستی نمی‌دانند، واقعا خروج بریتانیا چه معنایی دارد و تبعات آن در خصوص چندشاخگی در اتحادیه اروپا چیست.
در واقع معمولا بعد از هر انتخابات یا رفراندوم مهمی در سراسر دنیا، چنین سؤالاتی در مورد اثرات و تبعات بعدی در جریان است؛ اما آنگونه که به نظر می‌رسد، رأی به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بسیاری از شهروندان بریتانیا را مضطرب کرده است. داده‌های به دست آمده از گوگل نشان می‌دهد، افراد نومیدانه در فضای آنلاین به دنبال این هستند که واقعا معنی خروج بریتانیا چیست؟ معنی واژه Brexit – مخففی برای Britain Exit – چیست و به شکلی جالب توجه: چگونه یک پاسپورت ایرلندی بگیریم؟!
تیم ترند گوگل این موضوع را در یک توییت به خوبی نشان داده است که بیان می‌کند جستجو در مورد تبعات خروج بریتانیا بر این کشور قبل از رفراندوم به بیش از ۲۵۰ درصد افزایش یافته است.
بدون هیچ تعجبی، این تنها شهروندان بریتانیا نیستند که چنین جستجوهایی کرده‌اند. رفراندوم روز جمعه در ایالات متحده نیز بیشترین موضوع مورد جستجو در گوگل بوده و سایر کشورهای دنیا نیز بیش از همه در مورد معنی واژه Brexit به جستجو پرداخته‌اند.
آنچه تا کنون اما مشخص نشده این است که چه افرادی و از چه قشرهایی در مورد تبعات این خروج و رفراندوم به شکل جزئی به جستجو پرداخته‌اند. صرف نظر از این موضوع با نگاهی به داده‌های گوگل و با توجه به اینکه بسیاری قبل از رفراندوم پیش بینی می‌کردند که نتایج به نفع ماندن در اتحادیه اروپا باشد، می‌توان به خوبی درک کرد که جستجو در مورد تبعات این خروج کاملا طبیعی و همچنین بیانگر یک سردرگمی بزرگ و یک اضطراب همگانی است.
از سوی دیگر، آن گونه که مشخص شده نتایج رفراندوم برای دانشمندان و منجمان برتانیایی نیز شگفت آور و شوکه کننده بوده است.
روز جمعه انجمن سلطنتی نجوم بریتانیا –RAS– که بر تحقیقات فوق پیشرفته متمرکز است، برای بررسی نتایج رفراندوم و تأثیرات آن بر حوزه دانش، تحقیقات جدید در حوزه ستاره‌شناسی و ژئوفیزیک را متوقف کرد.
این نهاد در یک بیانیه که به همین منظور منتشر کرده، نوشته است: اکنون که نتیجه رفراندوم مشخص شده است، هرچند با برتری اندک آرا به نفع خروج از اتحادیه اروپا، جامعه علمی از جملهRASباید تاثیرات این موضوع را بر حوزه تحقیقات علمی در بریتانیا بررسی و ارزیابی کنند.
این در حالی است که سردبیرانNature Physicsچندی پیش و در ابتدای ماه ژوئن در یک نسخه ویژه از این مجله نگرانی‌های خود را در رابطه با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بیان کرده بودند و تأکید داشتند، هیچ نکته مثبتی در رفراندوم پیش رو در خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، برای جامعه علمی وجود ندارد.
هنوز هیچ کس دقیق نمی‌داند که تبعات خروج بریتانیا برای جامعه علمی این کشور چه خواهد بود. «جان زارنکی» دبیرRASدر همین رابطه به روزنامه لس آنجلس تایمز گفته است: ما در یک وضعیت کاملا مبهم و نامشخص هستیم. پیش از این هیچ اتفاقی نظیر این رخ نداده بود.
البته زارنکی اشاره کرده است که نتیجه رفراندوم تأثیر مستقیمی بر همکاری‌های دانشمندان بریتانیا با آژانس فضایی اروپا و رصدخانه جنوبی اروپا نخواهد داشت؛ اما نگرانی او از بابت واکنش‌ها و تبعات بعدی این ماجراست از جمله آنکه دانشمندان بریتانیایی دیگر مانند سابق برای انجام تحقیقات پیشرفته مورد استقبال قرار نگیرند.
همچنینRASدر بیانیه خود تأکید کرده است که آزادی مهاجرت و سفر از مرزهای کشور‌ها برای پیشرفت علوم و استخدام دانشمندان خبره بسیار حیاتی است. این نهاد همچنین شدیدا نگران برنامه‌های مشترک اعضای خود در حوزه علم و مهندسی با اتحادیه اروپاست. از جمله تلاش‌های صورت گرفته در قالب شورای تحقیقات و علوم اروپا و برنامهHorizon ۲۰۲۰که بالغ بر ۸۰ میلیون یورو هزینه برای تحقیقات و اختراعات در بر داشته است.
نهادRASدر بیانیه خود آورده: این انجمن از دولت درخواست دارد، به همکاری بریتانیا در این برنامه‌ها ادامه داده و بودجه‌های لازم برای شرکت گروه‌ها و انجمن‌های بریتانیایی در این برنامه‌ها را تأمین کند.
هرچندRASهیچ‌گاه به اعضای خود مستقیم توصیه‌ای برای رأی دادن به خروج یا ماندن در اتحادیه نداشته، اعلام کرده است که گستره وسیعی از جامعه علمی و تحقیقاتی بریتانیا معتقد به رجحان ماندن این کشور در اتحادیه اروپا هستند.
